E-Commerce Dark Pattern: સરકારે કેશ-ઓન-ડિલિવરી (CoD) ઓર્ડર પર વધારાની ફી વસૂલતી ઈ-કોમર્સ કંપનીઓ સામે તપાસ શરૂ કરી છે. શુક્રવારે કેન્દ્રીય ગ્રાહક બાબતોના મંત્રી પ્રહલાદ જોશીએ આ જાહેરાત કરી હતી. X પર એક પોસ્ટમાં, તેમણે જણાવ્યું હતું કે ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયને ફરિયાદો મળી છે કે ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ ઓફર હેન્ડલિંગ ફી, પેમેન્ટ હેન્ડલિંગ ફી અને પ્રોટેક્ટ પ્રોમિસ ફી જેવી વિવિધ કેટેગરી હેઠળ હિડન ચાર્જ વસૂલ કરી રહ્યા છે. ગ્રાહકો કહે છે કે, તેઓ આ ચાર્જથી અજાણ છે અને ઘણીવાર ચેકઆઉટ દરમિયાન તેની જાણકારી મળે છે.
ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ પર ડાર્ક પેટર્ન પ્રચલિત છે.
તેમણે પોતાની પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે, ગ્રાહક બાબતોના વિભાગને ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ દ્વારા કેશ-ઓન-ડિલિવરી માટે વધારાની ફી વસૂલવાની ફરિયાદો મળી છે. આને ડાર્ક પેટર્ન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરે છે અને શોષણ કરે છે. વિગતવાર તપાસ શરૂ કરવામાં આવી છે. આ પ્લેટફોર્મ્સની નજીકથી તપાસ કરવા માટે પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે. ભારતના વિકસતા ઈ-કોમર્સ ક્ષેત્રમાં પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત કરવા અને ન્યાયી પ્રથાઓ જાળવવા માટે, ગ્રાહક અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કરનારાઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
ડાર્ક પેટર્ન શું છે?
ડાર્ક પેટર્ન એ એક પદ્ધતિ છે જે ઓનલાઈન સાઇટ્સ પર ગ્રાહકોને છેતરવા અથવા દબાણ કરવા માટે રચાયેલ છે. તે જાણી જોઈને ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનો પ્રયાસ કરે છે. ચેકઆઉટ પર ડાર્ક પેટર્નમાં છુપાયેલા ભાવ દેખાય છે. તે એક વ્યૂહરચના છે જેમાં ઓનલાઈન ખરીદી કરતી વખતે કાર્ટમાં એક અલગ વસ્તુ શાંતિથી ઉમેરવામાં આવે છે. ઘણીવાર, સ્વીકાર બટન તેજસ્વી રંગમાં પ્રદર્શિત થાય છે, જ્યારે રિજેક્ટ વિકલ્પ કાં તો છુપાવવામાં આવે છે અથવા નાનો કરી દેવામાં આવે છે. સબ્સ્ક્રિપ્શન્સ દબાણ કરવા માટે કૂકીઝ દ્વારા આ કરવામાં આવે છે. વધુમાં, "ફક્ત એક વસ્તુ બાકી છે" અથવા "મર્યાદિત-સમયની ઑફર્સ" જેવા વિકલ્પોનો ઉપયોગ ગ્રાહકોને છેતરવા માટે થાય છે, જે આખરે કંપનીને ફાયદો કરાવે છે.