Gratuity Calculation: કોઈપણ કર્મચારી માટે ગ્રેચ્યુઈટી તેના પગાર, પીએફ અને પેન્શન જેટલું જ મહત્વ ધરાવે છે. ગ્રેચ્યુઈટી એ પૈસા છે જે કંપનીઓ તમને તમારી સતત સેવાના બદલામાં આપે છે. એક કર્મચારી કે જે સતત એક કંપનીને તેની સેવાઓ પ્રદાન કરે છે તેને આ રકમ નિવૃત્તિ સમયે અથવા કંપની છોડતી વખતે એક સાથે મળે છે. આનાથી તે પોતાનું જીવન સરળતાથી જીવી શકે છે. આજે આપણે અહીં ચર્ચા કરવા જઈ રહ્યા છીએ કે ગ્રેચ્યુઈટી કેવી રીતે ગણવામાં આવે છે. તેમજ કયા કર્મચારીઓ તેના માટે પાત્ર છે અને કેટલા વર્ષની સેવા માટે તેમને આ લાભ મળે છે. તો ચાલો ગ્રેચ્યુટી વિશે બધું સમજીએ.
5 વર્ષની સતત સેવા પછી ગ્રેચ્યુટી માટે પાત્ર બનો છો
ગ્રેચ્યુઈટી પેમેન્ટ એક્ટ(Gratuity Payment Act) , 1972 મુજબ આ અંગે નિયમો બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ અંતર્ગત ગ્રેચ્યુટીના તમામ માપદંડો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. તેમના મતે, જો તમે 10 કે તેથી વધુ કર્મચારીઓવાળી કંપનીમાં 5 વર્ષ સતત સેવા કરી હોય, તો તમે ગ્રેચ્યુટીના હકદાર બનો છો. ગ્રેચ્યુઈટી તમારા છેલ્લા પગાર અને નોકરીના વર્ષના આધારે ચૂકવવામાં આવે છે. તેનું સૂત્ર છે (છેલ્લો પગાર) x (સેવાના વર્ષો) x (15/26) હોય છે.
દર વર્ષની નોકરી પર 15 દિવસના પગારની થાય છે ચૂકવણી
તમારા છેલ્લા પગારમાં છેલ્લા 10 મહિનાની સરેરાશ કાઢવામાં આવે છે. તેમાં બેસિક સેલેરી, મોંઘવારી ભથ્થું અને કમિશન ઉમેરવામાં આવે છે. જો તમે ગ્રેચ્યુઈટી ફોર્મ્યુલાને સરળ શબ્દોમાં સમજો છો, તો તમને રોજગારના દરેક વર્ષ માટે ગ્રેચ્યુઈટી તરીકે 15 દિવસનો પગાર ચૂકવવામાં આવે છે. આમાં મહિનો 26 દિવસનો માનવામાં આવે છે, જેમાં 4 રવિવારનો પણ સમાવેશ થાય છે.
તમને આટલા પૈસા મળશે, પુરી ગણતરી સમજી લો
જો તમે કોઈ કંપનીમાં 5 વર્ષ કામ કર્યું છે અને તમારો છેલ્લો પગાર 35,000 રૂપિયા હતો, તો તમને ગ્રેચ્યુઈટી તરીકે 1,00,961 રૂપિયા મળશે. તેવી જ રીતે, જો તમે 7 વર્ષ કામ કર્યું છે અને તમારો પગાર દર મહિને 50,000 રૂપિયા છે, તો તમને ગ્રેચ્યુટી તરીકે 2,01,923 રૂપિયા મળશે. જો તમે 10 વર્ષ સુધી સેવા આપ્યા પછી કોઈ કંપનીમાં નોકરી છોડી દો છો અને તમારો પગાર 75,000 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગયો છે, તો તમને ગ્રેચ્યુટી તરીકે 4,32,692 રૂપિયા ચૂકવવામાં આવશે.
ગ્રેચ્યુઈટી પેમેન્ટ એક્ટની બહારની કંપનીઓ પણ લાભ આપી શકે છે
જો તમારી કંપની ગ્રેચ્યુઈટી પેમેન્ટ એક્ટ હેઠળ નોંધાયેલ ન હોય તો પણ તમે તેનો લાભ મેળવી શકો છો. જો કે, ગણતરીની પદ્ધતિ બદલાશે. આમાં, તમને નોકરીના દરેક વર્ષ માટે અડધા મહિનાનો પગાર આપવામાં આવશે. ઉપરાંત, મહિનો 30 દિવસનો ગણવામાં આવશે.