RBI News: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ બેંકોને નિર્દેશ આપ્યો છે કે તેઓ ગ્રાહકોને બહુવિધ કાર્ડ નેટવર્ક પસંદ કરવાનો વિકલ્પ આપે. હવેથી, બેંકો અને નોન-બેંક કે જેઓ ક્રેડિટ કાર્ડ જારી કરે છે તેઓએ ગ્રાહકોને બહુવિધ કાર્ડ નેટવર્કમાંથી પસંદગી કરવાનો વિકલ્પ આપવો પડશે. આ વિકલ્પ કાર્ડ જારી કરતી વખતે આપવામાં આવશે.
આરબીઆઈએ નિર્દેશ આપ્યો છે કે તેઓએ કાર્ડ નેટવર્ક સાથે એવો કોઈ કરાર ન કરવો જોઈએ જે તેમને અન્યની સેવાઓનો લાભ લેતા અટકાવે. આ માટે ભારતીય રિઝર્વ બેંકે અધિકૃત કાર્ડ નેટવર્કના નામોની યાદી આપી છે. તેમાં અમેરિકન એક્સપ્રેસ બેન્કિંગ કોર્પ, ડીનર્સ ક્લબ ઇન્ટરનેશનલ લિમિટેડ, માસ્ટરકાર્ડ એશિયા/પેસિફિક પીટીઇ, નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા-રુપે અને વિઝા વર્લ્ડવાઇડ પીટીઇનો સમાવેશ થાય છે.
આ દિશાનિર્દેશો દ્વારા, આરબીઆઈ (ભારતીય રિઝર્વ બેંક) ક્રેડિટ કાર્ડ જારી અને ઉપયોગ કરતા ગ્રાહકો માટે વધુ વિકલ્પો સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે. આરબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર, કેટલાક કાર્ડ નેટવર્ક અને ઈશ્યુઅર વચ્ચેના કરારો ગ્રાહકોના વિકલ્પોને મર્યાદિત કરી રહ્યા છે.
આરબીઆઈની નવી માર્ગદર્શિકા કાર્ડ ઈશ્યુઅર્સને એગ્રીમેન્ટ કરવાથી અટકાવે છે જે ગ્રાહકોને અન્ય કાર્ડ નેટવર્કની સેવાઓનો લાભ લેતા અટકાવે છે. હવે કાર્ડ ઇશ્યુ કરતી વખતે કાર્ડ ઇશ્યુ કરનારાઓએ પાત્ર ગ્રાહકોને બહુવિધ કાર્ડ નેટવર્કમાંથી પસંદ કરવાનો વિકલ્પ આપવો પડશે. હાલના કાર્ડધારકોને પણ તેમના આગામી કાર્ડ રિન્યુઅલ સમયે આ વિકલ્પ આપવામાં આવશે.
આરબીઆઈનું આ પગલું કાર્ડ નેટવર્ક અને કાર્ડ જારી કરનારાઓ વચ્ચેની કેટલીક વ્યવસ્થાઓને જોયા બાદ લેવામાં આવ્યું છે. આ વ્યવસ્થાઓ કાર્ડ નેટવર્કમાંથી પસંદગી કરતી વખતે ગ્રાહકોને પસંદગીની ઉપલબ્ધતા માટે અનુકૂળ ન હતી. જો કે, આ નિયમો ક્રેડિટ કાર્ડ ઇશ્યુ કરનારાઓને લાગુ થશે નહીં જેમના સક્રિય કાર્ડની સંખ્યા 10 લાખ રૂપિયા અથવા તેનાથી ઓછી છે.
તે જ સમયે, તેમાં તે કાર્ડ જારી કરનારાઓનો પણ સમાવેશ થતો નથી જેઓ તેમના પોતાના અધિકૃત કાર્ડ નેટવર્ક પર જારી કરે છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ ગયા વર્ષે જુલાઈમાં એટલે કે 2023માં આ સંબંધમાં ડ્રાફ્ટ સર્ક્યુલર જારી કર્યો હતો.