શેરબજારમાં વેપાર કરતા રોકાણકારો માટે સારા સમાચાર છે. વર્ષ 2024 માં રોકાણકારોએ શેર ખરીદવા પર તેમના ડીમેટ ખાતામાં શેર જમા કરાવવા અથવા શેર વેચવા પર ખાતામાં ભંડોળ જમા થવા માટે લાંબા સમય સુધી રાહ જોવી પડશે નહીં. વેપારના એક કલાકમાં ડીમેટ ખાતામાં શેર જમા થતાંની સાથે જ નાણાં બેંક ખાતામાં જમા થઈ જશે. સ્ટોક માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબી ઓક્ટોબર 2024થી માર્કેટમાં ઈન્સ્ટન્ટ સેટલમેન્ટની જોગવાઈ લાગુ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે.
ઈન્સ્ટન્ટ સેટલમેન્ટ ઓક્ટોબર 2024થી લાગુ કરવામાં આવશે
રોઇટર્સે સૂત્રોને ટાંકીને આ માહિતી આપી છે કે સેબી આવતા વર્ષે ઓક્ટોબર 2024થી શેરબજારમાં ઇન્સ્ટન્ટ સેટલમેન્ટ લાગુ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. જુલાઈ 2023માં સેબીના ચેરપર્સન માધાબી પુરી બુચે આ અંગે સંકેત આપ્યો હતો. ત્યારે તેમણે કહ્યું હતું કે સ્ટોક માર્કેટ ટ્રાન્ઝેક્શનનું ત્વરિત સમાધાન બહુ દૂર નથી. માધબી પુરી બુચે કહ્યું હતું કે ટ્રાન્ઝેક્શન સેટલમેન્ટ માટે સમયમર્યાદામાં સુધારો કરવાના ધ્યેયને હાંસલ કરવા સેબી વિવિધ પક્ષો સાથે વાતચીત કરી રહી છે.
રોકાણકારોને રાહત મળશે
હાલમાં T+1 સેટલમેન્ટની જોગવાઈ છે. એટલે કે જે દિવસે રોકાણકાર શેર ખરીદે છે, તે શેર બીજા દિવસે ડીમેટ ખાતામાં જમા થાય છે. અને જો કોઈ રોકાણકાર શેર વેચે છે, તો શેર વેચ્યા પછી 24 થી 36 કલાક પછી બેંક ખાતામાં ભંડોળ જમા થાય છે. આ કારણે રોકાણકારો ભંડોળના અભાવે અન્ય કોઈ વેપાર કરી શકતા નથી. એકવાર ઇન્સ્ટન્ટ સેટલમેન્ટ ટ્રાન્ઝેક્શન માટેના નિયમો લાગુ થઈ ગયા પછી, સોદાઓ તરત જ સેટલ થઈ જશે. સેબી આવતા વર્ષ 2024 થી વેપારના એક કલાક પછી સેટલમેન્ટ કરી શકે છે જ્યારે ત્વરિત પતાવટ ઓક્ટોબર 2024 થી થોડા મહિના પછી અમલમાં આવશે. માર્ચ 2024 થી એક કલાકની સેટલમેન્ટ સાયકલ શરૂ થશે, જ્યારે સ્ટોક એક્સચેન્જો અને ક્લીયરિંગ કોર્પોરેશનોને ત્વરિત પતાવટ માટે થોડો વધુ સમય જોઈએ છે જેથી કરીને તેઓ તેમની સિસ્ટમને સુવ્યવસ્થિત કરી શકે, ત્યારબાદ ત્વરિત પતાવટ વ્યવહારોની જોગવાઈ અમલમાં આવશે.
T+1 અપનાવવા માટે પસંદગીના દેશોમાં ભારતનો સમાવેશ થાય છે
તમને જણાવી દઈએ કે આખી દુનિયામાં એવા બહુ ઓછા દેશો છે જ્યાં T+1 સેટલમેન્ટ નિયમ લાગુ છે, જેમાં ભારતનો સમાવેશ થાય છે. T+1 સેટલમેન્ટ તમામ શેર માટે લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. આનો અર્થ એ થયો કે જો કોઈ રોકાણકાર શેર ખરીદે છે, તો તેના બીજા જ દિવસે શેર તેના ડીમેટ ખાતામાં ટ્રાન્સફર થઈ જાય છે અથવા જો કોઈ રોકાણકાર શેર વેચે છે, તો બીજા જ દિવસે તેના બેંક ખાતામાં નાણાં જમા થઈ જાય છે.