Free Internet: સરકારે દરેક નાગરિકને મફત ઈન્ટરનેટનો અધિકાર આપતા ખાનગી બિલની વિચારણાને મંજૂરી આપી દીધી છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય દેશના પછાત અને દૂરના વિસ્તારોના લોકોને સમાન સુવિધા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. બિલ પ્રસ્તાવિત કરે છે કે, ઇન્ટરનેટ સુવિધાઓની ઍક્સેસને રોકવા માટે કોઈપણ ફી અથવા ખર્ચ ચૂકવવા તે કોઈપણ નાગરિકને બંધનકર્તા રહેશે નહીં. આ બિલ ડિસેમ્બર 2023માં માર્ક્સવાદી કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (CPM)ના સભ્ય વી શિવદાસન (CPI(M) member V Sivadasan) દ્વારા રાજ્યસભામાં (Rajysa Sabha) રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.


સંસદના ઉપલા ગૃહમાંથી જારી કરાયેલા બુલેટિન મુજબ, ટેલિકોમ પ્રધાન જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ (Telecom Minister Jyotiraditya Scindia) રાજ્યસભાના મહાસચિવને (Rajya Sabha secretary general) જાણ કરી છે કે રાષ્ટ્રપતિએ ગૃહને બિલ પર વિચાર કરવાની ભલામણ કરી (president has recommended the consideration of the bill to the House) છે. સરકારી તિજોરીમાંથી ખર્ચ સાથે સંકળાયેલા ખાનગી સભ્યોના બિલોને સંબંધિત મંત્રાલય દ્વારા રાષ્ટ્રપતિની સંમતિની જરૂર હોય છે. બિલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દરેક નાગરિકને ફ્રી ઈન્ટરનેટનો અધિકાર મળશે. ઉપરાંત, તમામ નાગરિકોને ઇન્ટરનેટની સાર્વત્રિક ઍક્સેસ સુનિશ્ચિત કરતી વખતે, સંબંધિત સરકાર દેશના પછાત અને દૂરના વિસ્તારોના નાગરિકોને ઇન્ટરનેટની સમાન ઍક્સેસ પ્રદાન કરવા માટે વિશેષ પગલાં લેશે.


આ બિલ દેશના તમામ નાગરિકોને આપવામાં આવેલ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના બંધારણીય અધિકારના અવકાશને વિસ્તારવા માંગે છે, જેનાથી ઈન્ટરનેટ દરેક માટે મુક્તપણે સુલભ બને છે. બિલમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સમાજમાં ડિજિટલ વિભાજનને દૂર કરવામાં આવશે. બિલ મુજબ, બંધારણ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના અધિકારને તમામ નાગરિકો માટે મૂળભૂત અધિકાર બનાવે છે. તેથી, તેઓ ઈન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરવા અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા અને અન્ય મૂળભૂત માનવ અધિકારોના તેમના અધિકારનો ઉપયોગ કરવા અને લાભ મેળવવા માટે સક્ષમ હોવા જોઈએ.


બિલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કેન્દ્ર સરકારે પ્રત્યક્ષ કે આડકતરી રીતે તમામ નાગરિકોને ઈન્ટરનેટની સુવિધા પૂરી પાડવી જોઈએ. વૈકલ્પિક રીતે, કોઈપણ સેવા પ્રદાતા દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓને તમામ નાગરિકો માટે ઈન્ટરનેટની મફત ઍક્સેસ સુનિશ્ચિત કરવા માટે સંપૂર્ણપણે સબસિડી આપવી જોઈએ. એવો પણ પ્રસ્તાવ છે કે કેન્દ્ર રાજ્યોને રેવન્યુ ગ્રાન્ટ-ઇન-એઇડના (grants-in-aid of revenues) સ્વરૂપમાં ભંડોળ પૂરું પાડશે, જેથી તેઓ કાયદાની જોગવાઈઓને અમલમાં મૂકી શકે.