8મું પગાર પંચ: પગાર વધારવાની ફોર્મ્યુલા શું છે અને ક્યા કર્મચારીઓને નહીં મળે લાભ?

કેન્દ્ર સરકારે 8મા પગાર પંચની રચનાને મંજૂરી આપી, વર્ષ 2026 સુધીમાં અહેવાલ સુપરત કરાશે, જાણો પગાર વધારવાની ફોર્મ્યુલા અને કોને લાભ નહીં મળે તેની વિગતો.

8th Pay Commission salary hike: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી બેઠકમાં 8મા પગાર પંચની રચનાને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ પગાર પંચ વર્ષ 2026 સુધીમાં તેનો અહેવાલ સુપરત કરશે. પગાર પંચ સામાન્ય રીતે દર 10 વર્ષે રચાય છે. છેલ્લા પગાર પંચની રચના 2014માં કરવામાં આવી હતી અને તેની ભલામણો 2016માં લાગુ કરવામાં આવી હતી. ચાલો જાણીએ કે પગાર પંચ પગાર વધારવાની ફોર્મ્યુલા કેવી રીતે નક્કી કરે છે અને કોને તેનો લાભ નહીં મળે.

પગાર પંચ શું છે?

પગાર પંચ એક ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ છે, જેની રચના કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા કરવામાં આવે છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય એ નક્કી કરવાનો છે કે આર્થિક પરિસ્થિતિ અનુસાર કર્મચારીઓને સન્માન સાથે જીવવા માટે યોગ્ય પગાર મળવો જોઈએ. તે સરકારી કર્મચારીઓના આર્થિક કલ્યાણ માટે સુધારાની ભલામણ કરે છે, જેમાં કર્મચારી કલ્યાણ નીતિઓ, પેન્શન, ભથ્થાં અને અન્ય લાભોનો સમાવેશ થાય છે.

પગાર પંચની રચના અને કાર્યકાળ

પગાર પંચ સામાન્ય રીતે દર 10 વર્ષમાં એકવાર રચાય છે, પરંતુ આ કોઈ જરૂરી નિયમ નથી. આર્થિક પાસાઓને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર 10 વર્ષ પહેલાં કે પછી પણ તેની રચના કરી શકે છે. તેના વડા ન્યાયાધીશ અથવા અન્ય ઉચ્ચ કક્ષાના અધિકારી હોઈ શકે છે અને અન્ય સભ્યો પગાર, નાણા, અર્થશાસ્ત્ર અને માનવ સંસાધન વ્યવસ્થાપન જેવા ક્ષેત્રોના નિષ્ણાતો હોય છે.

કોને લાભ નહીં મળે?

7મા પગાર પંચ મુજબ, નાગરિક સેવાઓના દાયરામાં આવતા તે તમામ કર્મચારીઓ જેઓ દેશના સંકલિત ભંડોળમાંથી પગાર મેળવે છે તેઓ પગાર પંચના દાયરામાં આવે છે. જ્યારે, જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમો (PSU), સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ અને ગ્રામીણ ડાક સેવકોના કર્મચારીઓ પગાર પંચના દાયરામાં આવતા નથી. હાઈકોર્ટ અને સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશો જેવા કેટલાક વિશેષ કર્મચારીઓ પણ પગાર પંચના કાર્યક્ષેત્રની બહાર રહે છે. તેમના પગાર અને ભથ્થાઓ અલગ નિયમો અને કાયદાઓ હેઠળ નક્કી કરવામાં આવે છે.

પગાર વધારવાની ફોર્મ્યુલા

પગાર પંચ કર્મચારીઓના પગારમાં વધારો કરવા માટે ઘણા પાસાઓને ધ્યાનમાં લે છે:

ફુગાવાનો દર: પગાર પંચ ફુગાવાના દર પર ધ્યાન આપે છે અને તેની કર્મચારીઓની જીવનશૈલી પર થતી અસરનો અભ્યાસ કરે છે.

અર્થવ્યવસ્થાની સ્થિતિ: સરકાર દેશની નાણાકીય સ્થિતિને પણ ધ્યાનમાં લે છે.

કર્મચારીઓની કામગીરી: કર્મચારીઓની કાર્યક્ષમતા અને ઉત્પાદકતાને પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે.

બજાર પગાર: ખાનગી કંપનીઓના પગાર વધારાના વલણોનો પણ અભ્યાસ કરવામાં આવે છે.

પગાર પંચની ભલામણોના પ્રકાર:

કર્મચારીઓના હાલના પગારમાં વધારો.

પેન્શન યોજનામાં સુધારો.

ભથ્થાંમાં વધારો (રહેઠાણ, પરિવહન, તબીબી વગેરે).

કામ કરવાની પરિસ્થિતિઓમાં સુધારો.

નવા કર્મચારીઓ માટે ભરતી પ્રક્રિયા અને પગાર માળખામાં સુધારો.

કર્મચારીઓ માટે તાલીમ કાર્યક્રમની ભલામણો.

આ પણ વાંચો...