Parliament: નરેન્દ્ર મોદી આજે એટલે કે 9 જૂન, રવિવારે સાંજે સતત ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન તરીકે શપથ લેશે. વડાપ્રધાન ઉપરાંત રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળના અન્ય સભ્યોને પણ હોદ્દા અને ગુપ્તતાના શપથ લેવડાવશે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે જો કોઈ સાંસદ શપથ લીધા વગર જ ગૃહમાં બેસી જાય છે તો તેની સામે શું કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
શપથ લેવા જરૂરી છે
બંધારણની કલમ 99 સાંસદો માટે શપથ લેવા ફરજિયાત બનાવે છે. પરંતુ જો કોઈ સાંસદ શપથ લીધા વગર ગૃહમાં બેસી જાય તો તેની સામે શું કાર્યવાહી થઈ શકે? તમને જણાવી દઈએ કે કલમ 99 મુજબ સંસદના લોકસભા ગૃહમાં પોતાની બેઠક લેતા પહેલા દરેક સભ્યએ રાષ્ટ્રપતિ અથવા આ હેતુ માટે નિયુક્ત વ્યક્તિ સમક્ષ શપથ લેવડાવે છે. આ શપથનું ફોર્મેટ બંધારણની ત્રીજી અનુસૂચિમાં આપવામાં આવ્યું છે.
દંડ
બંધારણ મુજબ, ગૃહના દરેક સભ્યએ શપથ લેવા જરૂરી છે. પરંતુ જો કોઈ શપથ લીધા વગર જ ગૃહમાં બેઠા હોય તો તે કિસ્સામાં બંધારણની કલમ 104 હેઠળ આગળની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. કલમ 104 મુજબ, જો કોઈ વ્યક્તિ, કલમ 99 (શપથ લેવાની) ની આવશ્યકતાઓનું પાલન કરતા પહેલા અથવા તે જાણતા હોય કે તે લાયક નથી અથવા તે સભ્યપદ માટે અયોગ્ય છે અથવા કાયદા દ્વારા તેને આમ કરવાથી પ્રતિબંધિત છે. આ સમયગાળા દરમિયાન જો તે સદસ્ય તરીકે ગૃહમાં બેસે છે તો તેને 500 રૂપિયાનો દંડ ભરવો પડશે.
વડા પ્રધાન અને સભ્યોના શપથ વચ્ચેનો તફાવત
તમને જણાવી દઈએ કે વડાપ્રધાન અને કેન્દ્રીય મંત્રીઓએ બે શપથ લેવાના હોય છે. એક પદ માટે શપથ લેવાના હોય છે અને બીજાએ ગુપ્તતાના શપથ લેવાના હોય છે. જ્યારે સંસદ સભ્યને માત્ર એક જ શપથ લેવાના હોય છે.
વડાપ્રધાન પદના શપથ
હું <નામ> ભગવાનના નામે શપથ લઉં છું કે કાયદા દ્વારા સ્થાપિત ભારતના બંધારણ પ્રત્યે હું સાચી શ્રદ્ધા અને નિષ્ઠા રાખીશ. હું ભારતની સાર્વભૌમત્વ અને અખંડિતતાને અકબંધ રાખીશ. હું સંઘના વડા પ્રધાન તરીકેની મારી ફરજો નિષ્ઠા અને શુદ્ધ અંતરાત્મા સાથે નિભાવીશ. અને હું ડર કે પક્ષપાત, સ્નેહ કે દ્વેષ રાખ્યા વિના બંધારણ અને કાયદા અનુસાર તમામ પ્રકારના લોકો સાથે ન્યાય કરીશ.