Chandrayaan 3 Landing LIVE Updates: ચંદ્રયાન-3ના સફળ લેન્ડિંગ માટે યોગ ગુરુ રામદેવે કરી પૂજા, ઇસરોના મિશન ચંદ્રયાન પર NASAની નજર

Chandrayaan 3 Landing: ભારત દક્ષિણ ધ્રુવ સુધી પહોંચનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બનીને ઈતિહાસ રચશે

બ્રેકગ્રાઉન્ડ

Chandrayaan 3 Landing: ભારત અવકાશની દુનિયામાં ઇતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ISRO)ના ત્રીજા ચંદ્ર મિશનના ભાગરૂપે ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર મોડ્યુલ (LM) બુધવારે (23 ઓગસ્ટ) સાંજે 6:40 કલાકે ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરશે. આમ કરતા જ ભારત દક્ષિણ ધ્રુવ સુધી પહોંચનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બનીને ઈતિહાસ રચશે.અમેરિકા, ભૂતપૂર્વ સોવિયત સંઘ અને ચીને ચંદ્રની સપાટી પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કર્યું છે પરંતુ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવીય પ્રદેશ પર તેમનું 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' થયું નથી. ચંદ્રયાન-3 એ 'ચંદ્રયાન-2'નું અનુગામી મિશન છે અને તેનો ઉદ્દેશ ચંદ્રની સપાટી પર સુરક્ષિત લેન્ડિંગ કરવાનો, ચંદ્ર પર ચાલવાનો અને વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો કરવાનો છે.ચંદ્રયાન-2 ક્યારે નિષ્ફળ થયું?ચંદ્રયાન-2 મિશન 7 સપ્ટેમ્બર 2019 ના રોજ ચંદ્ર પર ઉતરાણની પ્રક્રિયા દરમિયાન નિષ્ફળ ગયું હતું જ્યારે તેનું લેન્ડર 'વિક્રમ' બ્રેક સિસ્ટમમાં ખામીને કારણે ચંદ્રની સપાટી સાથે અથડાયું હતું. ભારતનું પ્રથમ ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-1 2008માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.     14 જુલાઈના રોજ ભારતે તેનું ત્રીજું ચંદ્ર મિશન - 'ચંદ્રયાન-3' 'લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક-III' (LVM3) રોકેટ દ્વારા રૂ. 600 કરોડના ખર્ચે લોન્ચ કર્યું. આ અંતર્ગત 41 દિવસની તેની સફરમાં ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્ર પર ફરી એકવાર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કરવાનો પ્રયાસ કરશે, જ્યાં અત્યાર સુધી કોઈ દેશ પહોંચ્યો નથી.રશિયા નિષ્ફળ ગયુંચંદ્રયાન-3 ના 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ'ના થોડા દિવસો પહેલા જ્યારે તેનું રોબોટિક લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર ક્રેશ થયું ત્યારે રશિયા ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરવાની રેસમાં પાછળ રહી ગયું હતું. રશિયન લેન્ડર લુના-25 અનિયંત્રિત ભ્રમણકક્ષામાં ગયા બાદ ચંદ્ર પર ક્રેશ થયું છે.ઈસરોએ શું કહ્યું?ISROએ મંગળવારે (22 ઓગસ્ટ) કહ્યું કે ચંદ્રયાન-3 મિશન નિર્ધારિત સમય મુજબ આગળ વધી રહ્યું છે. સ્પેસ એજન્સીએ કહ્યું કે 'ISRO ટેલિમેટ્રી, ટ્રેકિંગ એન્ડ કમાન્ડ નેટવર્ક' (ISTRAC)માં સ્થિત 'મિશન ઓપરેશન્સ કોમ્પ્લેક્સ'માં ઉત્સાહનું વાતાવરણ છે.ઈસરોએ જણાવ્યું કે ચંદ્રયાન-3નું MOX/ISTRAC પરથી ચંદ્રની સપાટી પર લેન્ડિંગનું જીવંત પ્રસારણ બુધવારે સાંજે 5.20 વાગ્યાથી શરૂ કરવામાં આવશે. લેન્ડર (વિક્રમ) અને રોવર (પ્રજ્ઞાન) નો સમાવેશ કરતું લેન્ડર મોડ્યુલ બુધવારે સાંજે 6.45 વાગ્યે ચંદ્રની સપાટીના દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્રની નજીક ઉતરશે તેવી અપેક્ષા છે.

23/08/2023 12:39:17

Chandrayaan-3 Live Updates: યોગ ગુરુ રામદેવે ચંદ્રયાન 3ની સફળતા માટે પૂજા કરી

ચંદ્રયાનની સફળતા માટે દેશભરમાં પ્રાર્થનાઓ ચાલી રહી છે. ચંદ્રયાન-3 મિશનની સફળતા માટે યોગ ગુરુ રામદેવે પણ હરિદ્વારમાં પૂજા-અર્ચના કરી હતી.

23/08/2023 11:12:11

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: નાસાની નજર ISROના મિશન ચંદ્રયાન પર

140 કરોડ દેશવાસીઓ મિશન ચંદ્રયાનની સફળતા માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યા છે. અવકાશમાં ભારતની આ ઉડાન પર સમગ્ર વિશ્વની નજર છે. નાસા ઈસરોના મિશન ચંદ્રયાન પર પણ નજર રાખી રહ્યું છે.

23/08/2023 11:06:23

મહારાષ્ટ્રના પૂણેમાં શ્રી સિદ્ધિવિનાયક મંદિરમાં શિવ સેનાના કાર્યકર્તાઓએ ચંદ્રયાન-3ના સફળ લેન્ડિંગ માટે પ્રાર્થના કરી હતી

23/08/2023 11:04:46

દિલ્હીમાં જન કલ્યાણ સમિતિ, ગણેશ નગર દ્ધારા ચંદ્રયાન-3ના સફળ ઉતરાણ માટે હવન કરવામાં આવ્યો હતો.

23/08/2023 10:17:40

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: બીજા દેશોના મિશનથી હજારો કરોડ રૂપિયા સસ્તામાં બન્યુ છે ચંદ્રયાન-3

એક્સપર્ટ રાઘવેન્દ્રએ કહ્યું, 'અમારું રૉકેટ ઓછું પાવરફુલ છે, તેથી જેમ તેઓ દેશી ભાષામાં કહે છે, અમે જુગાડ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. આપણી પૃથ્વી તેની ધરીની આસપાસ ફરે છે, તેથી આપણે જાણીએ છીએ કે તે 1650 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફરે છે અને આપણે પણ તેની સાથે પરિભ્રમણ કરી રહ્યા છીએ. તેથી આ ગતિનો લાભ લઈને ધીમે-ધીમે તમારી ઊંચાઈ વધારવી જેથી ઈંધણ ઓછું ખર્ચાય છે. અન્ય દેશો તેમના મિશનને 4-5 દિવસમાં પૂર્ણ કરવા માટે 400 થી 500 કરોડ રૂપિયા ખર્ચે છે, જ્યારે ભારતમાં મિશનનો ખર્ચ 150 કરોડ રૂપિયા છે.

23/08/2023 10:17:12

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: ચંદ્રયાનને આ પડકારો ઝીલવા પડશે

ચંદ્રયાન-3ને કોઈપણ અકસ્માતથી બચાવવા માટે ઊભી વેગને યોગ્ય રીતે નિયંત્રિત કરવાનો પ્રથમ પડકાર હશે. બીજો પડકાર એ હશે કે ચંદ્રની સપાટી પર કેટલાય પથ્થરો અને ખાડાઓ છે, તેથી લેન્ડરને સૉફ્ટ લેન્ડિંગ વખતે સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી શકે છે. સૂર્ય ચંદ્ર પરના ખાડામાં પૂરતો સૂર્યપ્રકાશ મેળવી શકશે નહીં, કારણ કે ત્યાં કોઈ વાતાવરણ નથી, તેથી પેરાશૂટ અથવા ગ્લાઈડિંગ લેન્ડિંગ માટે મદદ કરશે નહીં.

23/08/2023 10:16:35

23 ઓગસ્ટે લેન્ડિંગ નહીં થઇ શકે ચંદ્રયાન-3 તો શું થશે ?

એક સવાલ એ પણ છે કે જો કોઈ કારણોસર 23 ઓગસ્ટે લેન્ડર ચંદ્ર પર ઉતરી શકતું નથી, તો પછી શું થશે? આવી સ્થિતિમાં, ચંદ્રયાન-3ને ફરીથી લેન્ડિંગ માટે લગભગ એક મહિના સુધી રાહ જોવી પડશે અને ત્યાં સુધી તેને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં રાખવામાં આવશે. ચંદ્રનો એક દિવસ પૃથ્વીના 29 દિવસ બરાબર છે, એટલે કે 14 દિવસનો દિવસ અને 14 દિવસની રાત. ત્યાં એક દિવસ 24 કલાકનો નથી પણ 708.3 કલાકનો છે. હાલમાં ચંદ્ર પર અંધારું છે અને 23 ઓગસ્ટે ચાંદની હશે. આવી સ્થિતિમાં જો ચંદ્રયાન-3 23 ઓગસ્ટે ચંદ્ર પર ઉતરી શકતું નથી તો તેને 29 દિવસ રાહ જોવી પડશે.

23/08/2023 09:55:03

ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડિંગ માટે છેલ્લી 15 મિનિટ ભારે

23/08/2023 09:41:50

અમદાવાદના સાયન્સ સિટીમાં લાઇવ જોઇ શકાશે

ચંદ્રયાન-3નું સોફ્ટ લેન્ડિગ અમદાવાદની સાયન્સ સિટીમાં પણ લાઇવ જોઇ શકાશે. વિદ્યાર્થીઓ માટે મૂન મિશનના પ્રોગ્રામનું આયોજન કરાયું છે. વિદ્યાર્થીઓ ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડિંગને લાઇવ જોઇ શકશે. આ સિવાય ચંદ્રયાન-3 નું પ્રેઝન્ટેશન અને બાળકો માટે પેઇન્ટિંગ કોમ્પિટિશનનું પણ આયોજન કરાયું છે 

23/08/2023 09:09:07

વારાણસીમાં ચંદ્રયાન-3ની સફળતા માટે હવન કરાયો હતો.

23/08/2023 08:13:06

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: લેન્ડિંગ દરમિયાન પીએમ મોદી દક્ષિણ આફ્રિકાથી વર્ચ્યુઅલ રીતે ઈસરોમાં જોડાશે

ભારત આજે અવકાશની દુનિયામાં ઈતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. ચંદ્રયાન-3 આજે સાંજે 6.40 કલાકે ચંદ્ર પર ઉતરશે. લેન્ડિંગ સમયે પીએમ મોદી દક્ષિણ આફ્રિકાથી વર્ચ્યુઅલ રીતે ઈસરોમાં જોડાશે.

23/08/2023 08:07:50

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: લેન્ડિંગ દરમિયાન પીએમ મોદી દક્ષિણ આફ્રિકાથી વર્ચ્યુઅલ રીતે ઈસરોમાં જોડાશે

ભારત આજે અવકાશની દુનિયામાં ઈતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. ચંદ્રયાન-3 આજે સાંજે 6.40 કલાકે ચંદ્ર પર ઉતરશે. લેન્ડિંગ સમયે પીએમ મોદી દક્ષિણ આફ્રિકાથી વર્ચ્યુઅલ રીતે ઈસરોમાં જોડાશે.

23/08/2023 07:45:42

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: શું છેલ્લી ક્ષણે પણ લેન્ડિંગનું સ્થાન બદલી શકાય છે?

ઈસરોએ ચંદ્રયાન-2માંથી શીખીને ચંદ્રયાન-3માં વ્યાપક ફેરફારો કર્યા છે. ચંદ્રયાન-2ના લેન્ડિંગ માટે જે વિસ્તાર નક્કી કરવામાં આવ્યો હતો તેમાં હવે ઘણો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. લેન્ડિંગ માટે લગભગ 10 ચોરસ કિલોમીટરનો વિસ્તાર નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. જો એક જગ્યા ઉતરાણ માટે યોગ્ય ન હોય તો બીજી જગ્યા પણ તૈયાર રહેશે.

દરમિયાન, ઈસરોએ કહ્યું કે વિક્રમ લેન્ડર માટે અનુકૂળ પરિસ્થિતિઓ પહેલા ઓળખવામાં આવશે. લેન્ડિંગના નિર્ધારિત સમય કરતાં બરાબર બે કલાક પહેલાં વાહનને લેન્ડિંગ કે  લેન્ડિંગ ન કરવા અંગેનો અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવશે. ઈસરોના વૈજ્ઞાનિક નિલેશ એમ દેસાઈના જણાવ્યા અનુસાર જો ચંદ્રયાન-3  23 ઓગસ્ટે લેન્ડ નહીં થાય તો 27 ઓગસ્ટે પણ ચંદ્ર પર લેન્ડ થઈ શકે છે.

23/08/2023 07:45:23

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: સોફ્ટ લેન્ડિંગ માટે કયા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે?

ચંદ્રયાન-2માંથી બોધપાઠ લઇને ચંદ્રયાન-3માં ઘણા સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. લક્ષ્‍ય લેન્ડિંગ એરિયાને લંબાઇમાં 4.2 કિમી અને પહોળાઈમાં 2.5 કિમી સુધી લંબાવવામાં આવ્યું છે. ચંદ્રયાન-3માં લેસર ડોપ્લર વેલોમેટ્રી સાથે ચાર એન્જિન પણ છે જેનો અર્થ છે કે તે ચંદ્રના ઉતરાણના તમામ તબક્કામાં તેની ઊંચાઈ અને દિશાને નિયંત્રિત કરી શકે છે.

ચંદ્રયાન-3 એ કોઈપણ અણધારી અસરનો સામનો કરવા માટે મજબૂત કર્યા છે. તે વધુ સાધનો, અપડેટેડ સોફ્ટવેર અને મોટી ઇંધણ ટાંકી પણ ધરાવે છે.  જો છેલ્લી ઘડીમાં કોઈ ફેરફાર કરવો હોય તો આ સાધનો મહત્વપૂર્ણ રહેશે.

ઈસરોના વડા એસ. સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે 2019નું મિશન ચંદ્રયાન-2 આંશિક રીતે સફળ રહ્યું હતું, પરંતુ તેમાંથી મળેલા અનુભવો ચંદ્ર પર લેન્ડર લેન્ડ કરવાના ISROના નવા પ્રયાસમાં ખૂબ જ ઉપયોગી સાબિત થયા છે. આ અંતર્ગત ચંદ્રયાન-3માં ઘણા ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે.

23/08/2023 07:45:01

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: ભારતીય મિશન ક્યાં ઉતરશે?

ચંદ્રયાન-3 મિશન ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતરશે. ઉતરાણ સ્થળ ચંદ્ર પરના ધ્રુવીય પ્રદેશમાં નથી. ચંદ્રયાન-3 માટે નિર્ધારિત સ્થળ લગભગ 68 ડિગ્રી દક્ષિણ અક્ષાંશ છે. પરંતુ આ હજુ પણ ચંદ્ર પર અન્ય કોઈપણ લેન્ડિંગની સરખામણીએ દક્ષિણમાં ઘણા દૂર છે. વિશ્વના તમામ મિશન અત્યાર સુધી વિષુવવૃત્તીય ક્ષેત્રમાં ઉતર્યા છે. તેનું મુખ્ય કારણ એ છે કે આ વિસ્તારમાં મહત્તમ સૂર્યપ્રકાશ મળે છે.

23/08/2023 07:34:08

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: અમેરિકામાં Sri Sai Balaji મંદિરમાં ચંદ્રયાન 3ના સફળ લેન્ડિંગ માટે પ્રાર્થના

23/08/2023 07:33:07

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: ચંદ્રયાન 3ના સફળ લેન્ડિંગ માટે દેશભરમાં પૂજા

23/08/2023 07:31:43

Chandrayaan-3 Moon Landing Live: ચંદ્રયાન 3ના લેન્ડિંગના 15 મિનિટ મહત્વના

ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ સ્પેસ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) આ માટે સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર છે. અવકાશયાનનું લેન્ડિંગ એ સૌથી મુશ્કેલ અને નાજુક પ્રક્રિયા છે. આમાં, છેલ્લી 15 મિનિટ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે.

તમને જણાવી દઈએ કે ચાર વર્ષ પહેલા લોન્ચ કરવામાં આવેલ ચંદ્રયાન-2 લેન્ડિંગની છેલ્લી 15 મિનિટમાં ક્રેશ થઈ ગયું હતું. આવી સ્થિતિમાં આ વખતે પણ આ સમય મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવી રહ્યો છે. આ છેલ્લી 15 મિનિટમાં ચંદ્રયાન ઘણા તબક્કામાંથી પસાર થશે.

લેન્ડિંગના પ્રથમ તબક્કામાં ચંદ્રયાનની રફ બ્રેકિંગ કરવામાં આવશે. આ દરમિયાન ચંદ્રયાનની ગતિ ઓછી થઈ જશે. અહીં ચંદ્રયાનની ઝડપ માત્ર 358 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ રહેશે. બીજા તબક્કામાં, અવકાશયાનમાં ઊંચાઈ પકડવાનો તબક્કો હશે. આ દરમિયાન ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રની સપાટીથી માત્ર 7.4 કિલોમીટરની ઊંચાઈ પર હશે.

23/08/2023 07:32:29

Chandrayaan 3 Landing: ચંદ્રયાન 3 ના સફળ લેન્ડિંગ માટે ઉજ્જૈનના શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિરમાં વિશેષ 'ભસ્મ આરતી'

ચંદ્રયાન 3 ના સફળ લેન્ડિંગ માટે  ઉજ્જૈનના શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિરમાં વિશેષ 'ભસ્મ આરતી' કરવામાં આવી હતી. ઈસરોના જણાવ્યા અનુસાર, ચંદ્રયાન-3 23 ઓગસ્ટના રોજ સવારે 6.04 વાગ્યે ચંદ્ર પર ઉતરવા માટે તૈયાર છે.

ચંદ્રયાનના સફળ લેન્ડિંગ માટે ઉજ્જૈન ઉપરાંત ભોપાલમાં વિશેષ પ્રાર્થના કરવામાં આવી હતી. મહાદેવની રુદ્રાભિષેક પૂજા એ ઈચ્છા સાથે કરવામાં આવી રહી છે કે ચંદ્રયાનનું ચંદ્ર પર ઉતરાણ સફળ થાય. લોકોએ અહીં મંત્રોચ્ચાર સાથે મહાદેવની વિશેષ પૂજા કરી હતી.

23/08/2023 06:59:27

કેટલા વાગ્યે શરૂ થશે લાઇવ પ્રસારણ ?

ઇસરોએ જણાવ્યું કે MOX/ISTRAC થી ચંદ્રયાન-3 ચંદ્ર લેન્ડિંગનું જીવંત પ્રસારણ બુધવારે (23 ઓગસ્ટ) સાંજે 5.20 વાગ્યાથી શરૂ થશે. લેન્ડર (વિક્રમ) અને રોવર (પ્રજ્ઞાન)ને વહન કરતું લેન્ડર મોડ્યુલ બુધવારે (23 ઓગસ્ટ) સાંજે 6.4 કલાકે ચંદ્રની સપાટીના દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્રની નજીક સોફ્ટ-લેન્ડ થવાનો અંદાજ છે.

ચંદ્રયાન 3ના સોફ્ટ-લેન્ડિંગ'નું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ ISROની વેબસાઈટ, તેની યુટ્યુબ ચેનલ, ઈસરોના ફેસબુક પેજ અને DD નેશનલ ટીવી ચેનલ સહિત બહુવિધ પ્લેટફોર્મ્સ પર ઉપલબ્ધ થશે.

23/08/2023 06:48:02

5 ઓગસ્ટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ કર્યો હતો.

ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડર મોડ્યુલ અને પ્રોપલ્શન મોડ્યુલને મિશનની શરૂઆતના 35 દિવસ બાદ 14 જુલાઈના રોજ સફળતાપૂર્વક અલગ કરવામાં આવ્યા હતા. ચંદ્રયાન-3 14 જુલાઈએ લોન્ચ થયા બાદ 5 ઓગસ્ટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યું હતું. પ્રોપલ્શન અને લેન્ડર મોડ્યુલને અલગ કરતા પહેલા તેને 6, 9, 14 અને 16 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં નીચે લાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો જેથી તે ચંદ્રની સપાટીની નજીક આવી શકે. હવે 23 ઓગસ્ટે ચંદ્ર પર તેનું 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે.

23/08/2023 06:46:13

કેવી રીતે ચંદ્રયાન 3ના લેન્ડિંગને લાઇવ જોઇ શકશો ?

'સોફ્ટ-લેન્ડિંગ'નું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ ISROની વેબસાઈટ, તેની યુટ્યુબ ચેનલ, ઈસરોના ફેસબુક પેજ અને DD નેશનલ ટીવી ચેનલ સહિત બહુવિધ પ્લેટફોર્મ્સ પર જોઇ શકશો