શું કોરોના વાયરસને કારણે ભારતમાં લોકોનું આયુષ્ય ઘટી ગયું? રિપોર્ટમાં ચોંકાવનારા ખુલાસા પર સરકારે આપ્યો આ જવાબ

કોરોના રોગચાળાએ ઘણા લોકોના જીવન અને પરિવારોને બરબાદ કરી દીધા છે. હવે તાજેતરના અહેવાલમાં ખુલાસો થયો છે કે કોવિડ 19 એ ભારતમાં લોકોનું આયુષ્ય 2.6 વર્ષ ઘટાડ્યું છે. આ અંગે સરકારે પણ પ્રતિક્રિયા આપી છે.

Covid-19 Report: કોરોના રોગચાળાની અસર ઓછી થયાને માત્ર થોડા વર્ષો જ થયા છે. એ ભયંકર પરિસ્થિતિને કોઈ ભૂલી શક્યું નથી. કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે એકેડેમિક જર્નલ સાયન્સ એડવાન્સિસ (AJSA) ના અહેવાલને નકારી કાઢ્યો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 2020 માં આવેલા કોવિડ 19 એ ભારતમાં લોકોનું આયુષ્ય લગભગ અઢી વર્ષ જેટલું ઘટાડી દીધું છે.

એકેડેમિક જર્નલ સાયન્સ એડવાન્સિસના અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે 2019 અને 2020 વચ્ચે ભારતમાં લોકોના આયુષ્યમાં 2.6 વર્ષનો ઘટાડો થયો છે. રિપોર્ટમાં વધુમાં જણાવાયું છે કે સામાજિક રીતે વંચિત અનુસૂચિત જનજાતિ અને મુસ્લિમોના જીવનકાળ પર તેની અસર વધુ જોવા મળે છે. આમાં પુરૂષોની સરખામણીમાં મહિલાઓની ઉંમરમાં વધુ ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. જો કે કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે આ અહેવાલને ફગાવી દીધો છે.

મંત્રાલયે અહેવાલને ફગાવી દીધો

કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે શૈક્ષણિક જર્નલ સાયન્સ એડવાન્સે ભારતમાં મૃત્યુ દરનો અંદાજ કાઢવા માટે જાન્યુઆરીથી એપ્રિલ 2021 વચ્ચેના ઘરગથ્થુ ડેટાનો ઉપયોગ કર્યો હતો, જેનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ થયો ન હતો. આવા અહેવાલો દેશના તમામ રાજ્યોના ડેટા પર આધારિત નથી. તેના બદલે આ રિપોર્ટ 14 રાજ્યોના 23 ટકા પરિવારોના ડેટા પર જ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.

આ આરોપો સંશોધકો પર લગાવવામાં આવ્યા હતા

કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે પણ સંશોધકો પર આરોપ લગાવ્યો છે કે આ ડેટા તે સમયથી લેવામાં આવ્યો છે જ્યારે કોરોના કોવિડ -19 રોગચાળો ચરમસીમા પર હતો. સત્તાવાર માહિતી અનુસાર, કોવિડ દરમિયાન મૃત્યુ દર પુરુષો અને વૃદ્ધ લોકોમાં વધુ હતો, જ્યારે શૈક્ષણિક જર્નલ સાયન્સ એડવાન્સિસે તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે યુવાનો અને મહિલાઓમાં મૃત્યુ દર વધારે છે. મંત્રાલયે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે અસંગત અને અસ્પષ્ટ પરિણામો સાથેના અહેવાલો દાવાઓ પર ઓછો વિશ્વાસ કરે છે.

ભારતમાં 2019 કરતાં 2020 માં કોવિડ -19 રોગચાળા દરમિયાન વધુ મૃત્યુ થયા હતા. એક આંતરરાષ્ટ્રીય અભ્યાસમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે. અભ્યાસ મુજબ, રોગચાળા દરમિયાન 2020 માં 11.9 લાખ વધારાના મૃત્યુ થયા હતા અને આ આંકડો 2019 કરતા 17 ટકા વધુ છે. બ્રિટનની ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીના સંશોધકો સહિત અન્ય લોકોએ જણાવ્યું હતું કે આ અંદાજ ભારતમાં કોવિડ-19 મૃત્યુના સત્તાવાર આંકડા કરતાં લગભગ આઠ ગણો અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના અંદાજ કરતાં 1.5 ગણો વધારે છે.