લોકસભા ચૂંટણીના પાંચમા તબક્કામાં છ રાજ્યો અને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની 49 સંસદીય બેઠકો માટે મતદાન 20 મેના રોજ સમાપ્ત થયું. આ દરમિયાન સોશિયલ મીડિયા પર 13 સેકન્ડની એક વીડિયો ક્લિપ વાયરલ થઈ રહી છે. તેને શેર કરીને દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે ઉત્તર પ્રદેશના કૌશામ્બીના માનિકપુર મીરગઢવામાં ભાજપને વોટ ન આપવા પર કાર્યકર્તાઓએ દલિત સમુદાયના લોકોને માર માર્યો હતો.
પીટીઆઈ ફેક્ટ ચેક ડેસ્કે વાયરલ દાવાની તપાસ કરી અને તે નકલી હોવાનું જાણવા મળ્યું. વાસ્તવમાં પ્રતાપગઢ જિલ્લાના માનિકપુર પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારમાં સ્થિત એક ગામમાં એક વૃક્ષની ડાળી પડવાથી ઇલેક્ટ્રિક વાયર તૂટી ગયો હતો જેને લઇને બંને પક્ષો વચ્ચે ઝઘડો થયો હતો. યુઝર્સ હવે નકલી દાવાઓ સાથે સોશિયલ મીડિયા પર આ ઘટનાના CCTV ફૂટેજ શેર કરી રહ્યા છે.
દાવો:
ફેસબુક યુઝર રાધેશ્યામ દરોગાએ 13 સેકન્ડની ક્લિપ શેર કરી અને દાવો કર્યો કે ભાજપને વોટ ન આપવા બદલ કાર્યકરોએ દલિત સમુદાયના લોકોને નિર્દયતાથી માર માર્યો હતો.
20 મેના રોજ વીડિયો શેર કરતી વખતે યુઝરે લખ્યું હતું કે “કૌશામ્બીના માનિકપુર મીરગઢવામાં બીજેપીને વોટ ન આપવાના કારણે ગુસ્સે ભરાયેલા બીજેપી કાર્યકરોએ દલિત સમુદાયના લોકોને નિર્દયતાથી માર માર્યો હતો. બાબા સાહેબના વંશજો પ્રત્યે ભાજપના લોકોનું આ વર્તન એ પ્રકારનું છે કે જો ભાજપ ફરી એકવાર સત્તામાં આવશે તો બંધારણને ખતમ કરી દેશે અને દલિત સમાજના લોકો પાસેથી મતનો અધિકાર છીનવી લેશે! ભાજપ હટાવો, બંધારણ બચાવો. પોસ્ટ લિંક, આર્કાઇવ લિંક અને સ્ક્રીનશોટ અહીં જુઓ.
તપાસ:
ડેસ્કે તપાસ કરતા સૌ પ્રથમ ગૂગલ લેન્સ દ્વારા વીડિયોની કીફ્રેમ્સને રિવર્સ સર્ચ કરી હતી. આ સમય દરમિયાન, અમને આ વીડિયો ઉત્તર પ્રદેશ કોંગ્રેસ અને ભારત સમાચારના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ પર પણ મળ્યો. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે સપા ઉમેદવારે આ મામલાની ફરિયાદ ચૂંટણી પંચને કરી હતી. અહીં ક્લિક કરીને પોસ્ટની લિંક જુઓ.
તપાસ દરમિયાન અમને ન્યૂઝ ચેનલ ભારત સમાચારની 'X' પોસ્ટ પર પ્રતાપગઢ પોલીસની પ્રતિક્રિયા મળી હતી જેમા તેઓએ વાયરલ વીડિયોને નકલી ગણાવ્યો અને આ સંદર્ભમાં સ્પષ્ટતા જાહેર કરી હતી.
પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, આ મામલો પ્રતાપગઢ જિલ્લાના માનિકપુર પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તાર હેઠળના ગામ રમ્માના પુરવા સંબંધિત છે. એવું જણાવવામાં આવ્યું હતું કે 18મી મેના રોજ સાંજે કોન્ટ્રાક્ટર દ્વારા પ્રથમ પક્ષ પાસેથી ખરીદેલું એક ઝાડ કાપવામાં આવ્યું હતું, જેની એક ડાળી બીજા પક્ષના ઘરની સામે સ્થિત ઈલેક્ટ્રીક પોલ પર પડી હતી, જે રમ્માના પૂર્વા ગામના રહેવાસી હતા. જેનો ઈલેક્ટ્રીક વાયર તૂટીને જમીન પર પડ્યો હતો. સામા પક્ષે વીજ વાયર રીપેર કરાવવાનું કહેતાં બંને પક્ષો વચ્ચે ઝઘડો થયો હતો. આને ચૂંટણી સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. પ્રતાપગઢ પોલીસનો ખુલાસો અહીં ક્લિક કરીને જુઓ.
આ સંબંધમાં પ્રતાપગઢ પોલીસના અધિક પોલીસ અધિક્ષક (પશ્ચિમ) સંજય રાયે સોશિયલ મીડિયા પર એક બાઈટ પણ શેર કરી છે. તેમણે કહ્યું, “18 મેના રોજ, માનિકપુર પોલીસ સ્ટેશનમાં કોન્ટ્રાક્ટર અરવિંદ પટેલ અને રામ નરેશ વચ્ચે ત્રણ વૃક્ષો કાપવા માટેનો સોદો થયો હતો, જેમાં બે વૃક્ષો કપાયા હતા અને એક ઝાડ કપાઇને નજીકના વીજ થાંભલાના વાયર પર પડ્યું હતું. વાયર તૂટી જતાં પોલને નુકસાન થયું હતું. આ થાંભલો ઉદય પ્રકાશ શુક્લાના ઘર પાસે હતો. અરવિંદ કોન્ટ્રાક્ટરે રામધીન સોનકર (લાકડા કટિંગ મશીનના ઓપરેટર)ને બોલાવ્યો અને નક્કી થયું કે લાઇનમેનને બોલાવીને 10,000 રૂપિયા આપીને વાયર અને પોલ રિપેર કરવામાં આવશે. પરસ્પર સમજૂતી બાદ બંને પક્ષો ચાલ્યા ગયા હતા. આજે 20મી મેના રોજ ઉદય પ્રકાશ શુક્લા રામધીન સોનકરના ઘરે કથા કરવા ગયો હતો. આ જ મુદ્દે ફરીવાર આ બાબતને લઇને બોલાચાલી અને મારપીટ થઇ હતી. બંને પક્ષોને પોલીસ મથકે લાવી કાર્યવાહી હાથ ધરાઇ હતી. મતદાન કરતા કોઈને રોકવામાં આવ્યા નથી. મતદાનથી રોકવાનો દાવો ખોટો છે.” અહીં ક્લિક કરીને પોસ્ટની લિંક જુઓ.
તપાસને આગળ વધારતા ડેસ્કે સંબંધિત કીવર્ડ્સની મદદથી આ સંબંધિત મીડિયા રિપોર્ટ્સ શોધવાનો પ્રયાસ કર્યો. આ સમય દરમિયાન અમને લાઈવ હિન્દુસ્તાનની વેબસાઈટ પર એક સમાચાર મળ્યા, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે માનિકપુર પંચાયતમાં એક ઝાડ કાપવા દરમિયાન ઇલેક્ટ્રિક પોલ તૂટવાને લઇને બે પક્ષો વચ્ચે લડાઈ થઈ હતી. પોલીસને ટાંકીને રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આમાં ચૂંટણીનો કોઈ એંગલ નથી. તેને નકલી રીતે ફેલાવવામાં આવી રહ્યો છે. અહીં ક્લિક કરીને અહેવાલ વાંચો.
અમારી અત્યાર સુધીની તપાસમાં સ્પષ્ટ છે કે સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહેલા વીડિયોનો ચૂંટણી સાથે કોઈ સંબંધ નથી. આ વિડિયો વીજળીના થાંભલા પર ઝાડની ડાળી પડવાને કારણે ઈલેક્ટ્રિક વાયર તૂટવાને લઈને બે પક્ષો વચ્ચે થયેલા વિવાદ સાથે સંબંધિત છે.
દાવો કરો
કૌશામ્બીના માનિકપુર મીરગઢવામાં ભાજપને વોટ ન આપવાથી નારાજ ભાજપના કાર્યકરોએ દલિત સમુદાયના લોકોને નિર્દયતાથી માર માર્યો.
હકીકત
પીટીઆઈ ફેક્ટ ચેક ડેસ્કે તપાસ કરી અને વાયરલ દાવો નકલી હોવાનું જાણવા મળ્યું.
નિષ્કર્ષ
કેટલાક લોકોના ઘરમાં ઘૂસીને માર મારવાનો વીડિયો શેર કરીને દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે કૌશામ્બીના માનિકપુર મીરગઢવામાં ભાજપને વોટ ન આપવાથી ગુસ્સે થયેલા બીજેપી કાર્યકર્તાઓએ દલિત સમુદાયના લોકોને બેરહેમીથી માર માર્યો હતો. પીટીઆઈ ફેક્ટ ચેક ડેસ્કે તપાસ કરી અને વાયરલ દાવો નકલી હોવાનું જાણવા મળ્યું. ડેસ્કને તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે આ વિડિયો ઈલેક્ટ્રિક પોલ પર ઝાડની ડાળી પડવાને કારણે ઈલેક્ટ્રિક વાયર તૂટવાને લઈને બે પક્ષો વચ્ચેના વિવાદ સાથે સંબંધિત છે. આને ચૂંટણી સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
Disclaimer: This story was originally published by PTI Fact Check and republished by ABP Live Hindi as part of the Shakti Collective.