ફેક્ટ ચેક
નિર્ણય [અસત્ય]
વીડિયો 2012માં કેરળના પથાનમથિટ્ટામાં બનેલી એક ઘટનાનો છે જેમાં કેરળ સ્ટુડન્ટ યુનિયનના કાર્યકરોએ એમજી યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલરનું પૂતળું બાળ્યું હતું.
દાવો શું છે?
આ દિવસોમાં સોશિયલ મીડિયા પર એક વીડિયો ખૂબ જ શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે જેમાં કેટલાક લોકો પૂતળાને સળગાવવાની કોશિશ કરી રહ્યા છે ત્યારે પોતે જ આગમાં ફસાઈ જાય છે. આ વીડિયો સાથે દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસ કાર્યકર્તાઓ વડાપ્રધાન મોદીના પૂતળાને આગ લગાડવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા, પરંતુ તેઓ પોતે જ આગની લપેટમાં આવી ગયા.
આ પોસ્ટ પરના એક વપરાશકર્તાને અત્યાર સુધીમાં 256,000 વ્યુઝ મળ્યા છે. પોસ્ટનું આર્કાઇવ કરેલ સંસ્કરણ અહીં જુઓ. સમાન દાવાઓ સાથે શેર કરેલી અન્ય પોસ્ટ અહીં, અહીં, અહીં અને અહીં જોઈ શકાય છે.
વાયરલ પોસ્ટના સ્ક્રીનશોટ. (સ્રોત: X/સ્ક્રીનશોટ)
જો કે, આ વીડિયો 2012માં કેરળના પથનમથિટ્ટામાં બનેલી ઘટનાનો છે, જ્યારે કેરળ સ્ટુડન્ટ યુનિયનના કાર્યકર્તાઓ મહાત્મા ગાંધી યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલર રાજન ગુરુક્કલનું પૂતળું બાળતી વખતે આગની લપેટમાં આવી ગયા હતા.
અમે સત્ય કેવી રીતે શોધી કાઢ્યું?
અમે રિવર્સ ઇમેજ સર્ચનો ઉપયોગ કરીને વીડિયોની કીફ્રેમ્સ શોધ્યા અને 5 જુલાઈ, 2012ના રોજ 'એશિયાનેટ ન્યૂઝ' યુટ્યુબ ચેનલ પર શેર કરાયેલા અહેવાલ (આર્કાઇવ)માં લાંબું સંસ્કરણ મળ્યું. રિપોર્ટ અનુસાર, આ કેરળ સ્ટુડન્ટ યુનિયન (KSU)ના કાર્યકર્તાઓ છે જેમણે કેરળના પથાનમથિટ્ટા જિલ્લામાં સ્થિત મહાત્મા ગાંધી યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલર સામે વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું હતું. આ દરમિયાન ઘણા કાર્યકર્તા પોતે આગની ઝપેટમાં આવી ગયા હતા.
આ વીડિયોમાં વિરોધ પ્રદર્શનમાં સામેલ કાર્યકરો પણ KSUનો ધ્વજ લઈને જતા જોઈ શકાય છે. KSU એ કેરળનું મુખ્ય વિદ્યાર્થી સંગઠન છે. તે કેરળમાં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ પાર્ટીની વિદ્યાર્થી પાંખ છે.
વીડિયોમાં સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે કે વિરોધ કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓના હાથમાં KSUનો ઝંડો છે. (સ્રોત: એશિયાનેટ, KSU/સ્ક્રીનશોટ)
આ ઘટનાનો ઉલ્લેખ 24 જુલાઈ, 2012ના ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલમાં પણ કરવામાં આવ્યો છે. વાસ્તવમાં આ ઘટના 4 જુલાઈના રોજ અથીના પથાનમથિટ્ટામાં બની હતી. પથાનમથિટ્ટામાં રાજકીય વિરોધના ભાગરૂપે વિદ્યાર્થીઓનું એક જૂથ પૂતળાને આગ ચાંપી રહ્યું હતું ત્યારે, પૂતળાને આગ લગાડતી વખતે જ્વાળાઓ કાબૂ બહાર ગઈ હતી, જેના કારણે કેટલાક વિદ્યાર્થીઓને ઈજા થઈ હતી.
રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે કેરળ સ્ટુડન્ટ યુનિયન સાથે જોડાયેલા કાર્યકર્તાઓ એમજી યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલરનું પૂતળું બાળવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા. આ વિદ્યાર્થીઓ વાઇસ ચાન્સેલરના કથિત ભ્રષ્ટાચારનો વિરોધ કરી રહ્યા હતા. ઘાયલોમાં KSU રાજ્ય અને જિલ્લા પ્રમુખો તેમજ જિલ્લા કારોબારી સભ્યનો સમાવેશ થાય છે. ઘટના બાદ તેને સ્થાનિક ખાનગી હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો.
વાસ્તવમાં, આ અહેવાલ રાજ્યવ્યાપી પુતળા દહન પર પ્રતિબંધ માટે કેરળ હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી અરજી વિશે છે, જેમાં અરજદારે આક્ષેપ કર્યો છે કે વિક્ષેપને ધ્યાનમાં રાખીને વિવિધ રાજકીય પક્ષો દ્વારા પૂતળા દહનની પ્રથા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. જેના કારણે સમાજની શાંતિ અને એકતા માટે પ્રતિબંધ લાદવાની માંગ કરવામાં આવી હતી.
ગૂગલ મેપ્સ પર સ્ટ્રીટ વ્યૂની મદદથી, અમે ચોક્કસ સ્થાનને ઓળખી કાઢ્યું જ્યાં પૂતળાનું દહન કરવામાં આવ્યું હતું. અમને જાણવા મળ્યું કે પથનમથિટ્ટામાં મહાત્મા ગાંધીની પ્રતિમાની સામે જ વિરોધ થયો હતો. તેનાથી પુષ્ટિ થાય છે કે આ વીડિયો માત્ર કેરળનો છે.
ગૂગલ મેપ્સનો સ્ક્રીનશોટ. (સ્રોત: ગૂગલ મેપ્સ/સ્ક્રીનશોટ)
મહાત્મા ગાંધી યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલર પર ભ્રષ્ટાચારનો આરોપ
17 મે, 2012ના રોજ ધ ન્યૂ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના એક અહેવાલ મુજબ, મહાત્મા ગાંધી યુનિવર્સિટીના કુલપતિ રાજન ગુરુક્કલ અને યુનિવર્સિટી વહીવટીતંત્ર સામે યુનિવર્સિટી લાઈબ્રેરીમાં ડેપ્યુટી લાઈબ્રેરીયનોની ભરતીમાં ગેરરીતિ સહિત ભંડોળના દુરુપયોગના આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા હતા.
ત્યારબાદ, જૂનમાં, રાજ્યપાલ એચઆર ભારદ્વાજે વાઇસ ચાન્સેલર ડૉ. રાજન ગુરુક્કલ સહિત MGU સિન્ડિકેટ સભ્યો અને અધિકારીઓ સામે ભ્રષ્ટાચારના આરોપોની તકેદારી તપાસનો આદેશ આપ્યો હતો. જોકે, રાજન ગુરુક્કલે તમામ આરોપોને ફગાવી દીધા હતા અને તેમને રાજકીય રીતે પ્રેરિત ગણાવ્યા હતા.
નિર્ણય
સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સનો દાવો કે જ્યારે કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસ કાર્યકર્તાઓ પીએમ મોદીનું પૂતળું બાળી રહ્યા હતા ત્યારે તેઓ પોતે આગમાં ફસાઈ ગયા હતા. આ વીડિયો ખરેખર કેરળની વર્ષો જૂની ઘટનાનો છે. તેથી અમે વાયરલ દાવાને ખોટો માનીએ છીએ.
[ડિસ્ક્લેમર: આ અહેવાલ સૌ પ્રથમ logicallyfacts.com પર પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો હતો. આ વાર્તા ABP લાઈવ ગુજરાતીમાં "Shakti Collective"ના ભાગરૂપે પુનઃપ્રકાશિત કરવામાં આવી છે. એબીપી લાઈવ ગુજરાતીએ હેડલાઈન સિવાય રિપોર્ટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી.]