Indian Space Mission: ભારતીય અવકાશ એજન્સી ISROએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના સૌથી મોટા અને મહત્વાકાંક્ષી મિશન ગગનયાન માટે તૈયારી કરી લીધી છે. ભારતનું પ્રથમ માનવ મિશન 2023માં અવકાશ માટે ઉડાન ભરશે. આ મિશનમાં ભારતના ત્રણ અવકાશયાત્રીઓ પણ હશે.
2023માં ગગનયાનની વાસ્તવિક ઉડાન પહેલા ત્રણ પરીક્ષણ મિશન પણ મોકલવામાં આવશે. આ ત્રણેય પરીક્ષણ મિશન માનવરહિત હશે અને ભારત તેમાં હ્યુમનોઇડ એટલે કે રોબોટ મોકલશે. એટલા માટે ઈસરોએ 'વ્યોમિત્ર' (Vyommitra)નામનો મહિલા રોબોટ તૈયાર કર્યો છે, જેને તમામ સંશોધન બાદ અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ રોબોટ વ્યોમિત્ર અવકાશમાંથી ઈસરોને તેનો રિપોર્ટ મોકલશે.
ગગનયાન સંબંધિત એક્સ્પોનું આયોજન
આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ અંતર્ગત ઈસરોએ શાળાના બાળકો અને સામાન્ય લોકો માટે ગગનયાન સંબંધિત એક એક્સપોનું આયોજન કર્યું છે, જેમાં લોકોને તેની સાથે જોડાયેલી માહિતી આપવામાં આવશે. ઉલ્લેખનીય છે કે HLVM3 આ મિશન સાથે ઉડાણ ભરશે. HLVM3 એ GSLVMk3 જેવું જ છે પરંતુ તેમાં વ્હીકલની ટોચ પર બનેલા ઉપરના ભાગમાં ઈમરજન્સી ક્રૂ એસ્કેપ સિસ્ટમ તૈયાર કરવામાં આવી છે. જેથી તેનું નામ GSLV માર્ક 3 ને બદલે HLVM 3 આપવામાં આવ્યું છે.
ક્રૂ એસ્કેપ સિસ્ટમની બરાબર નીચે OM (ઓર્બિટલ મોડ્યુલ) હશે. આ ઓર્બિટલ મોડ્યુલના બે ભાગ હશે, જેમાં ક્રૂ મોડ્યુલ ઉપરના ભાગમાં હશે અને સર્વિસ મોડ્યુલ નીચેના ભાગમાં હશે. ક્રૂ મોડ્યુલમાં ભારતના ત્રણ અવકાશયાત્રીઓ હશે. તેની અંદરનો ભાગ મેટાલિક સ્ટ્રક્ચર અને બહાર થર્મલ પ્રોટેક્શન સિસ્ટમથી બનેલો છે. આ સાથે મુસાફરો માટે લાઈફ સપોર્ટ સિસ્ટમ, ફૂડ અને વોટર મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ જેવી કે ફૂડ પેકેટ, પાણીના પાઉચ પણ હશે. માનવ કચરો વ્યવસ્થાપન, જેમ કે ક્રૂ જૈવિક ઉત્પાદનોનો સંગ્રહ અને સંગ્રહ, ખોરાક, કપડાં અને પેકેજિંગ કચરો, સ્થાને રહેશે. આ ઉપરાંત કેબિન પ્રેશર કંટ્રોલ સિસ્ટમ, ફાયર ડિટેક્શન અને સપ્રેશન સિસ્ટમ હાજર રહેશે.
ત્રણ અવકાશયાત્રીઓને 3 દિવસ સુધી અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે
ભારત તેના પ્રથમ અવકાશ મિશનમાં અવકાશયાત્રીઓને પણ મોકલશે, જે 3 દિવસ માટે અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. જે લગભગ 400 કિમીની ઉંચાઈએ ભ્રમણકક્ષામાં રહેશે. આ મિશન 3 દિવસ સુધી અવકાશમાં રહ્યા બાદ પૃથ્વી પર પરત ફરશે. ભારતના સમુદ્રમાંથી નીચે આવ્યા બાદ તેને પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં આવશે.
આ મિશન માટે અલગ-અલગ ટેસ્ટનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં ઈન્ટીગ્રેટેડ એર ડ્રોપ ટેસ્ટ, ટેસ્ટ વ્હીકલ મિશન, પેડ એબોર્ટ ટેસ્ટ, માનવરહિત ફ્લાઇટ આ બધા પછી આખરે ભારતનું માનવયુક્ત મિશન અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ માટે ઈસરોએ DRDOની મદદથી ભારતીય અવકાશયાત્રીઓ માટે એક ખાસ સૂટ તૈયાર કર્યો છે.
વાસ્તવમાં આ મિશન ભારતના 75મા સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર શરૂ કરવાની યોજના હતી, પરંતુ કોવિડ-19ને કારણે આ મિશનમાં વિલંબ થયો છે. હવે એવી આશા છે કે આ મિશન આવતા વર્ષના અંત સુધીમાં પૂર્ણ થઈ જશે. ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોની ટીમ આ મિશનને પૂર્ણ કરવા માટે દિવસ-રાત કામ કરી રહી છે.