Cyber Crime: દુનિયાભરના લોકો ઉપરાંત સરકાર પણ સાયબર ક્રાઈમને લઈને ચિંતિત છે. જ્યાં સાયબર ફ્રોડનો ભોગ બનવા ઉપરાંત લોકોને સાયબર ગુલામ બનાવવા જેવી બાબતો પણ સામે આવી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં હાલમાં જ વિશ્વભરમાં સાયબર ક્રાઈમનો એક સર્વે બહાર આવ્યો છે. જેમાં વિશ્વના ટોચના 10 દેશોની યાદી બહાર પાડવામાં આવી છે જ્યાં સૌથી વધુ સાયબર ગુનાઓ થાય છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે આ યાદીમાં પહેલું નામ રશિયાનું છે. જ્યાં સાયબર ગુનાઓ સૌથી વધુ થાય છે.


આ દેશો બીજા અને ત્રીજા સ્થાને આવે છે
વર્લ્ડ સાયબર ક્રાઈમ ઈન્ડેક્સ અનુસાર આ યાદીમાં 100 દેશોને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. જેમાં રેન્સમવેર, ક્રેડિટ કાર્ડની ચોરી સહિતના સાયબર ગુનાઓની વિવિધ કેટેગરીના આધારે રેન્કિંગ આપવામાં આવ્યું છે. આ યાદીમાં બીજા નંબરે યુક્રેનનું નામ આવે છે. આ યાદીમાં ત્રીજા સ્થાને ચીનનું નામ છે. સૌથી વધુ સાયબર ગુનાઓ આ દેશોમાં નોંધાય છે. આ પછી અમેરિકા, નાઈજીરિયા અને રોમાનિયા છે. PLOS One જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા સંશોધન અનુસાર, આ યાદીમાં ઉત્તર કોરિયા સાતમા સ્થાને, બ્રિટન આઠમા સ્થાને અને બ્રાઝિલ નવમા સ્થાને છે.


ભારતને આ સ્થાન મળ્યું 
સાયબર ક્રાઈમના મામલામાં ભારત વિશ્વમાં 10મા ક્રમે છે. જેમાં છેતરપિંડીનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર એડવાન્સ ફી ચૂકવતા લોકો સાથે સંબંધિત છે. જ્યારે રોમાનિયા અને અમેરિકા હાઈ-ટેક અને લો-ટેક બંને પ્રકારના ગુનાઓમાં વધુ હોવાનું જણાયું હતું. લેખકોએ લખ્યું છે કે ટૂંકમાં દરેક દેશની અલગ પ્રોફાઇલ છે, જે એક અદ્વિતિય સ્થાનિક પરિમાણને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી, યુકેના અભ્યાસ સહ-લેખક મિરાન્ડા બ્રુસના જણાવ્યા અનુસાર, હવે આપણે સાયબર ક્રાઇમ વિશે ઊંડી સમજણ મેળવીએ છીએ. આપણે જાણીએ છીએ કે જુદા જુદા દેશોમાં કેવી રીતે વિવિધ પ્રકારના સાયબર ગુનાઓ થઈ રહ્યા છે.



સરકાર આ રીતે એલર્ટ કરી રહી છે


ડીપફેક વિજ્ઞાનથી દૂર રહો


કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા મોકલવામાં આવેલા સંદેશામાં, લોકોને શેરબજાર/ટ્રેડિંગની છેતરપિંડીભરી જાહેરાતો અને વિવિધ સોશિયલ મીડિયા એપ્સ પર મફત ટિપ્સ વિશે જણાવવામાં આવ્યું છે. લોકોને અપીલ કરવામાં આવી છે કે તેઓ આવી જાહેરાતો પર ધ્યાન ન આપે. સરકારનું કહેવું છે કે છેતરપિંડી કરનારાઓ જાહેરાતો કરવા માટે ડીપફેકની મદદથી સેલિબ્રિટી ચહેરાઓનો પણ ઉપયોગ કરે છે. આનાથી લોકો છેતરાઈ જાય છે. સરકારે સંદેશ આપ્યો છે કે, “ક્યારેય લોભનો શિકાર ન બનો. સ્કેમર્સથી સુરક્ષિત રહો."


લિંક પર ક્લિક કરશો નહીં


સરકારે અન્ય એક સંદેશમાં લખ્યું છે કે લોકોએ હંમેશા અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી મેસેજ અથવા વેબસાઈટ ખોલવાનું ટાળવું જોઈએ. લગભગ દરેક જણ આ ભૂલને પુનરાવર્તિત કરે છે, પરંતુ આ કૌભાંડોનો ભોગ બનવાથી બચવાનો આ શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે.


સંચાર સાથીની મદદ લો


સરકાર પોતાના સંદેશાઓ દ્વારા લોકોને સાયબર ક્રાઈમ સામે લડવાની રીતો પણ જણાવી રહી છે. સરકારે તેના સંદેશમાં લખ્યું છે કે જો તમારી સાથે છેતરપિંડી થઈ છે, તો તરત જ સરકાર દ્વારા જાહેર કરાયેલ સંદેશ સંચાર સાથી વેબસાઇટ https://sancharsaathi.gov.in/ પર છેતરપિંડીની જાણ કરો. અહીં તમે સાયબર ક્રાઈમ, છેતરપિંડી અને અન્ય કેટલાક કેસોની ફરિયાદ કરી શકો છો. આ સિવાય લોકો 1930 પર પણ જાણ કરી શકે છે અથવા https://cybercrime.gov.in/ પોર્ટલ પર જઈને પોતાની ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે.