Mumbai: વેશ્યાવૃત્તિમાં સામેલ થવું એ પોતે ગુનો નથી, પરંતુ જાહેર સ્થળે આવું કરવું જેનાથી બીજાને તકલીફ થાય તે ગુનો કહી શકાય. આ ચુકાદો આપતી વખતે મુંબઈની સેશન્સ કોર્ટે આશ્રય ગૃહમાંથી વેશ્યાવૃત્તિમાં રોકાયેલી 34 વર્ષની મહિલાને મુક્ત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
નોંધનીય છે કે આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં મુલુંડમાં દરોડો પાડવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ મહિલાને કસ્ટડીમાં લેવામાં આવી હતી. તે દરમિયાન મેજિસ્ટ્રેટની કોર્ટે મહિલાને સંભાળ, રક્ષણ અને આશ્રય માટે એક વર્ષ સુધી કસ્ટડીમાં રાખવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. મહિલાએ સેશન્સ કોર્ટમાં મેજિસ્ટ્રેટની કોર્ટમાં પડકાર ફેંક્યો હતો.
સેશન્સ કોર્ટે નિર્ણય રદ કર્યો હતો
મેજિસ્ટ્રેટ કોર્ટના નિર્ણયને બાજુ પર રાખીને સેશન્સ કોર્ટે બંધારણના અનુચ્છેદ 19નો ઉલ્લેખ કર્યો અને કહ્યું કે દરેક વ્યક્તિને સ્વતંત્રપણે ફરવાનો અને ભારતના કોઈપણ ભાગમાં રહેવા અને સ્થાયી થવાનો મૂળભૂત અધિકાર છે. કોર્ટે કહ્યું કે બંધારણના અનુચ્છેદ 19 હેઠળ, ભારતના કોઈપણ ભાગમાં મુક્તપણે ફરવાનો અને રહેવાનો અને સ્થાયી થવાનો અધિકાર એ મૂળભૂત અધિકાર છે.
માત્ર કામના આધારે મહિલાની અટકાયત કરી શકાતી નથી
કોર્ટે કહ્યું કે પીડિતાને માત્ર તેના કામના આધારે કસ્ટડીમાં રાખવી યોગ્ય નથી. પીડિતાને બે બાળકો છે. દેખીતી રીતે તેમને તેમની માતાની જરૂર છે અને જો પીડિતાને તેની ઇચ્છા વિરુદ્ધ અટકાયતમાં લેવામાં આવે છે, તો તે તેના અધિકારોની વિરુદ્ધ હશે.
ન્યાયાધીશે સર્વોચ્ચ અદાલતના ચુકાદાનો ઉલ્લેખ કર્યો જેમાં સેક્સ વર્કરોના અધિકારોની ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને રાજ્ય સરકારને તેમની મરજી વિરુદ્ધ અટકાયત કરાયેલા પુખ્ત પીડિતોનું સર્વેક્ષણ કરવા અને તેમને મુક્ત કરવાનો નિર્દેશ પણ આપ્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે આ દાખલાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, કાયદાકીય સ્થિતિ, પીડિતાની ઉંમર, 15 માર્ચ, 2023ના આદેશને બાજુ પર રાખવાની અને પીડિતાને મુક્ત કરવાની જરૂર છે.
મહિલાએ કોર્ટને જણાવ્યું કે એફઆઈઆર નોંધાયા બાદ આરોપી અને તેના સહિત ત્રણ પીડિતોને મઝગાંવ કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ, પીડિતોને આવકની ચકાસણી માટે મોકલવામાં આવ્યા હતા અને તેમની અટકાયત લંબાવવામાં આવી હતી. દરમિયાન, મેજિસ્ટ્રેટે મેડિકલ ઓફિસર પાસેથી રિપોર્ટ માંગ્યો હતો જેમાં પીડિતાને પુખ્ત જાહેર કરવામાં આવી હતી. મહિલાએ કહ્યું કે ત્રણ પીડિતોમાંથી બેને પહેલાથી જ છોડી દેવામાં આવી હતી પરંતુ તેને એક વર્ષ માટે દેવનારના શેલ્ટર હોમમાં મોકલવામાં આવી હતી. પીડિતાએ કોઈપણ અનૈતિક પ્રવૃત્તિમાં સંડોવણીનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેણે એ પણ જણાવ્યું કે તેના બે બાળકો છે જેમને તેની જરૂર છે.
મહિલાએ જણાવ્યું કે 19 ફેબ્રુઆરીએ તેને મેજિસ્ટ્રેટ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી હતી. મહિલાએ કહ્યું કે આદેશ પસાર કરતી વખતે મેજિસ્ટ્રેટે મહિલાના વિચારોને ધ્યાનમાં લીધા વિના યાંત્રિક આદેશ પસાર કર્યો હતો. મહિલાએ કહ્યું કે તેને ભારતીય બંધારણની કલમ 19 હેઠળ ગમે ત્યાં જવાનો અને રહેવાનો અધિકાર છે. રાજ્યએ તેની અરજીનો વિરોધ કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તે ફરીથી વેશ્યાવૃત્તિમાં સામેલ થવાની સંભાવના છે.