ચોમાસાના દિવસોમાં મચ્છરજન્ય અનેક રોગોનું જોખમ વધી જાય છે. દર વર્ષે ડેંગ્યૂ, મેલેરિયા, ચિકનગુનિયા જેવા રોગોના કારણે મોટી સંખ્યામાં લોકોને હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું પડે છે. મહારાષ્ટ્ર, ઉત્તર પ્રદેશ અને રાજધાની દિલ્હી-NCR સહિત ઘણા રાજ્યોમાં ડેંગ્યૂના દર્દીઓની સંખ્યા વધવા લાગી છે. દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (MCD)ના ડેટા અનુસાર, આ વર્ષે 30 જૂન સુધી ડેંગ્યૂના 246 કેસ નોંધાયા છે, જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં નોંધાયેલા કેસોની સંખ્યા કરતાં બમણા છે, એટલે કે 122. મહારાષ્ટ્ર સરકારે વર્ષની શરૂઆતથી મેના પ્રથમ સપ્તાહ સુધી 1,755 ડેંગ્યૂ-પોઝિટિવ કેસ નોંધ્યા હતા. હવે ચોમાસું શરૂ થઈ ગયું છે ત્યારે ડેંગ્યૂનો ખતરો વધુ વધવાની આશંકા છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે દરેક વ્યક્તિએ મચ્છરથી બચવાના ઉપાયો પર ગંભીરતાથી ધ્યાન આપવું જોઈએ. ડેંગ્યૂ જીવલેણ પણ બની શકે છે, તેથી યોગ્ય પગલાં લેવાનું ચાલુ રાખવું જરૂરી છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે પણ ડેન્ગ્યુથી બચવાના ઉપાયો અંગે સલાહ આપી છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતો શું કહે છે?
વરસાદ શરૂ થતાની સાથે જ મચ્છરજન્ય રોગોનું જોખમ વધવા લાગે છે. ડેંગ્યૂના મચ્છર ચોખ્ખા અને સ્થિર પાણીમાં ઉત્પત્તિ પામે છે અને દિવસ દરમિયાન વધુ કરડે છે. ડેંગ્યૂના ભયથી સુરક્ષિત રહેવા માટે મચ્છરોના બ્રીડિંગ અને કરડવાથી બચવાના પ્રયાસો કરવા જરૂરી છે. ડેંગ્યૂ હેમરેજિક તાવનું કારણ પણ બની શકે છે, જે જીવન માટે જોખમી પણ હોઈ શકે છે.
આરોગ્ય મંત્રાલયે સલાહ આપી છે
આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે, વરસાદના દિવસોમાં ઝૂંપડપટ્ટીની ઉપરના વાસણો, ટાયર, તૂટેલા વાસણો કે પ્લાસ્ટિકની ચાદર નીચે પાણી જમા થાય છે. આ બધા મચ્છરોના પ્રજનન માટે આદર્શ સ્થળો છે. ખાબોચિયા અને ભરાયેલા ગટરોમાં જમા થયેલું પાણી પણ ડેંગ્યૂ ફેલાવતા એડીસ મચ્છર માટે યોગ્ય પ્રજનન સ્થળ બની જાય છે. પાણીના સંચયને રોકવા માટેના પગલાં લેવાથી ડેંગ્યૂના જોખમને ઘણી હદ સુધી ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે સોશિયલ મીડિયા પર ડેંગ્યૂથી બચવા માટે શું કરવું અને શું ન કરવું તે અંગે સૂચનો આપ્યા છે.
ડેંગ્યૂથી બચવા શું કરવું ?
કેટલાક સરળ ઉપાયોને અનુસરીને, તમે તમારી જાતને અને તમારા પરિવારને ડેંગ્યૂથી બચાવી શકો છો.
પાણીની ટાંકીઓ અને કન્ટેનરના ઢાંકણા ચુસ્તપણે બંધ કરો.
દર અઠવાડિયે કુલરને સાફ કરો અને સૂકવો.
સૂતી વખતે મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરો.
મચ્છર કરડવાથી બચવા માટે શરીરને સંપૂર્ણપણે ઢાંકી દે તેવા કપડાં પહેરો.
જો જરૂરી હોય તો, મચ્છરને દૂર કરતી ક્રીમ, કોઇલ વગેરેનો ઉપયોગ કરો.
તાવના કિસ્સામાં, ફક્ત પેરાસિટામોલ લો, પુષ્કળ પાણી પીવો અને ડૉક્ટરની સલાહ લો.
ડેંગ્યૂથી બચવા શું ન કરવું જોઈએ ?
ડેંગ્યૂના ભયથી સુરક્ષિત રહેવા શું ન કરવું તે જાણવું પણ જરૂરી છે.
તમારી આસપાસ પાણી જમા ન થવા દો.
નારિયેળના છીપ, જૂના ટાયર, કપ, ડબ્બા, બોટલ, ટીન વગેરે ખુલ્લામાં ફેંકશો નહીં.
ડેંગ્યૂ તાવ માટે કોઈ ચોક્કસ દવા નથી, તેથી તમારી જાતે દવા લેવાનું ટાળો.
જો તમને ડેંગ્યૂ તાવના સામાન્ય લક્ષણો દેખાય અથવા ડૉક્ટરની સલાહ વગર હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાનો આગ્રહ ન રાખો.