Sandeshkhali Violence:બાંગ્લાદેશની સરહદે આવેલા પશ્ચિમ બંગાળના ઉત્તર 24 પરગણા જિલ્લામાં સ્થિત સંદેશખાલી વિસ્તારનું નામ 5 જાન્યુઆરી પહેલા ભાગ્યે જ કોઈએ સાંભળ્યું હશે. હવે સંદેશખાલીનું નામ દરેક અખબારના પાના પર છે. આખરે સંદેશખાલીમાં શું છે વિવાદ, અહીંના લોકો મમતા બેનર્જીથી કેમ નારાજ છે?
સંદેશખાલીની મોટી સંખ્યામાં મહિલાઓ છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી મમતા બેનર્જી સરકાર વિરુદ્ધ વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહી છે. દરમિયાન વિરોધ કરી રહેલી મહિલાઓ અને પોલીસ વચ્ચે ઘર્ષણના સમાચાર પણ આવ્યા હતા.મહિલાઓનો આરોપ છે કે મમતાની પાર્ટી ટીએમસીના નેતા શેખ શાહજહાંએ તેમની જાતીય સતામણી કરી અને પછી બળજબરીથી જમીનો કબજે કરી લીધો.મહિલાઓની માંગ છે કે ટીએમસી નેતા શાહજહાં શેખ અને તેના સાગરિતોની ધરપકડ કરવામાં આવે. મહિલાઓએ પોલીસ પર આરોપીઓ સાથે મિલીભગતનો આરોપ પણ લગાવ્યો છે. પીડિત મહિલાઓના સમર્થનમાં ભાજપના નેતાઓ પણ રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા છે.સંદેશખાલીના મુદ્દે રાજકીય વળાંક આવ્યો છે. ભાજપ અને ટીએમસી એકબીજા પર આરોપ લગાવી રહ્યા છે. ભાજપે ટીએમસી સરકાર પર મહિલાઓની સુરક્ષામાં નિષ્ફળ જવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. ટીએમસીએ ભાજપ પર રાજકીય લાભ માટે વિવાદ ભડકાવવાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
હવે પહેલા જાણો સંદેશખાલીમાં કેવી રીતે શરૂ થયો વિવાદ
5 જાન્યુઆરી, 2024ના રોજ, એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટની ટીમ રાશન કૌભાંડ કેસની તપાસ માટે ટીએમસી નેતા શાહજહાં શેખના સંદેશખાલી નિવાસસ્થાન પર દરોડો પાડવા માટે આવી હતી. ત્યાં EDની ટીમ પર હુમલો કરીને પરત ફરવાની ફરજ પડી હતી. હુમલામાં કેટલાક અધિકારીઓ પણ ઘાયલ થયા હતા.તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતા શાહજહાં શેખના સમર્થકો પર ઈડીની ટીમ પર પથ્થરમારો કરવાનો આરોપ છે. તે દિવસથી શાહજહાં શેખ ફરાર છે. શાહજહાં શેખ ક્યાં છે તેની કોઈને ખબર નથી. ED દ્વારા સમન્સ મોકલવા છતાં હાજર થયો ન હતો.આ ઘટનાના એક મહિના પછી, 8 ફેબ્રુઆરીથી, સંદેશખાલીની સ્થાનિક મહિલાઓએ શાહજહાં શેખ અને તેના સમર્થકો વિરુદ્ધ રસ્તાઓ પર વિરોધ કરવાનું શરૂ કર્યું. ત્યારથી, દરરોજ સતત દેખાવો થઈ રહ્યા છે.વિવાદ ત્યારે વધી ગયો જ્યારે 9 ફેબ્રુઆરીએ વિરોધ કરી રહેલી મહિલાઓએ શાહજહાં શેખના સમર્થક હઝરાની માલિકીના ત્રણ પોલ્ટ્રી ફાર્મમાં આગ લગાવી દીધી. મહિલાઓનો આરોપ છે કે આ ફાર્મ ગ્રામજનો પાસેથી બળજબરીથી છીનવી લેવામાં આવેલી જમીન પર બાંધવામાં આવ્યા છે.
વિરોધ કરતી મહિલાઓનો આરોપ
વિરોધ કરી રહેલી મહિલાઓએ શાહજહાં શેખ અને તેના સમર્થકો પર જાતીય સતામણીનો આરોપ લગાવ્યો છે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે શાહજહાં શેખના ગોરખધંધાના સમર્થકો રાત્રે આવતા હતા અને તેને બળજબરીથી ઉપાડી જતા હતા અને સવારે છોડી મુકતા હતા. તેમની પાસે આખી રાત કામ કરવામાં આવ્યું હતું, .
અન્ય એક વિરોધ કરી રહેલી મહિલાનો આરોપ છે કે, તૃણમૂલ કોંગ્રેસના લોકો ગામમાં ઘરે-ઘરે જઈ સર્વે કરે છે. જો કોઈ ઘરમાં કોઈ સુંદર સ્ત્રી કે છોકરી દેખાય તો તેને પાર્ટી ઓફિસ લઈ જવામાં આવે છે. ત્યારપછી મહિલાને ઘણી રાત સુધી ત્યાં રાખવામાં આવે છે. મહિલાઓએ ટીએમસીના નેતાઓ ઉત્તમ સરદાર અને શાહજહાં શેખના નજીકના ગણાતા શિબપ્રસાદ હઝરા પર પણ સંડોવણીનો આરોપ લગાવ્યો છે.
જોકે, શાહજહાં શેખના નજીકના શિબુ હઝરાએ સ્પષ્ટતા આપી છે અને કહ્યું છે કે મહિલાઓના જાતીય સતામણીના તમામ આરોપો ખોટા છે. તેને ષડયંત્રમાં ફસાવવામાં આવી રહ્યો છે. સીપીએમ અને ભાજપ પર આરોપ લગાવ્યો.
સંદેશખાલીમાં તપાસ શરૂ
વિવાદ વધ્યા બાદ પશ્ચિમ બંગાળના રાજ્યપાલે 12 ફેબ્રુઆરીએ સંદેશખાલીની મુલાકાત લીધી હતી. અહીં મહિલાઓને મળ્યા બાદ રાજ્યપાલે મીડિયાને કહ્યું, 'મેં સંદેશખાલીની માતાઓ અને બહેનોની વાત સાંભળી. મને વિશ્વાસ નહોતો કે રવીન્દ્રનાથ ટાગોરની ભૂમિમાં આવું બની શકે.
13 ફેબ્રુઆરીના રોજ, કલકત્તા હાઈકોર્ટના ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ અપૂર્વ સિન્હા રેએ આ ઘટનાની સ્વતઃ સંજ્ઞાન લીધી હતી. કોર્ટે મમતા સરકારને આ મામલે 20 ફેબ્રુઆરી સુધીમાં રિપોર્ટ દાખલ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. આ પછી, 14 ફેબ્રુઆરીએ, હાઇકોર્ટે સંદેશખાલીમાં લાગુ કલમ 144 રદ કરી.
13 ફેબ્રુઆરીએ જ બંગાળની મહિલા પોલીસ ટીમે સંદેશખાલીની મુલાકાત લીધી હતી. ડીઆઈજી સીઆઈડીના નેતૃત્વમાં રાજ્ય મહિલા આયોગે વિરોધ કરી રહેલી મહિલાઓની પૂછપરછ કરી હતી. બીજા દિવસે પોલીસે નિવેદન જારી કરીને કહ્યું કે પૂછપરછ દરમિયાન કોઈપણ મહિલાએ બળાત્કારની ફરિયાદ કરી નથી. તમામ આક્ષેપો અને ફરિયાદોની યોગ્ય તપાસ કરવામાં આવશે. આરોપીઓ સામે કાયદેસરની કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવશે.
રાજ્ય મહિલા આયોગ બાદ રાષ્ટ્રીય મહિલા આયોગે સ્થળની મુલાકાત લીધી હતી. NCWએ પોતાના રિપોર્ટમાં દાવો કર્યો છે કે TMC નેતાઓએ મહિલાઓને હેરાન કરી છે. ઘણી મહિલાઓએ ફરિયાદ કરી છે. આ નેતાઓ મહિલાઓ પાસેથી તેમની જમીન છીનવી લે છે અથવા તેમના પરિવારના પુરૂષ સભ્યોની બળજબરીથી ધરપકડ કરે છે.
આ ઉપરાંત ભાજપના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડાએ પણ એક ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિની રચના કરી છે. અન્નપૂર્ણા દેવીની આગેવાની હેઠળની આ સમિતિમાં પ્રતિમા ભૌમિક, ભાજપના સાંસદ સુનીતા દુગ્ગલ, કવિતા પાટીદાર, સંગીતા યાદવ અને બ્રિજલાલનો સમાવેશ થાય છે. આ કમિટી તેનો રિપોર્ટ જેપી નડ્ડાને સોંપશે.
સંદેશખાલી પર રાજકારણ ગરમાયું
બંગાળ બીજેપી અધ્યક્ષ સુકાંત મજુમદારના નેતૃત્વમાં પાર્ટી સંદેશખાલીમાં તૃણમૂલ કોંગ્રેસ વિરુદ્ધ વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહી છે. બીજેપી નેતા સ્મૃતિ ઈરાનીએ મમતા સરકાર પર ગંભીર આરોપ લગાવતા કહ્યું કે, 'મમતાના ગુંડા ઘરે-ઘરે જઈ રહ્યા છે, યુવા હિન્દુ પરિવારોની પુત્રવધૂઓનું અપહરણ કરી રહ્યા છે અને તેમના પર દુષ્કર્મ ગુજારી રહ્યાં છે., તેઓ તેમના પર કશું બોલતા નથી અને જે વ્યક્તિ. કહે છે તેથી વિધાનસભામાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવે છે.
વિધાનસભામાં વિપક્ષના નેતા સુવેન્દુ અધિકારીએ આ મામલે NIA દ્વારા તપાસની માંગ કરી છે. બીજી તરફ ભાજપના રાષ્ટ્રીય પ્રવક્તા ગૌરવ ભાટિયાએ કહ્યું કે એક મહિલા મુખ્યમંત્રીએ તેમના રાજ્યની પીડિત મહિલાઓને સમર્થન આપવું જોઈએ. પરંતુ તે ગુના કરનારાઓને બચાવવામાં વ્યસ્ત છે. મમતા બેનર્જીને મુખ્યમંત્રી પદ પર રહેવાનો કોઈ અધિકાર નથી. તેમણે તાત્કાલિક રાજીનામું આપવું જોઈએ, તો જ પીડિતોને ન્યાય મળશે.
મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ વિધાનસભામાં સંદેશાખાલી પર બોલતા કહ્યું કે, અમે સમગ્ર મામલે કાર્યવાહી કરી છે. ભાજપ બહારથી લોકોને આમંત્રણ આપીને વાતાવરણ બગાડી રહ્યું છે. ભાજપના લોકો નકાબ પહેરીને આ મામલે નિવેદન આપી રહ્યા છે. સંદેશખાલી આરએસએસનું બંકર બની ગયું છે. અહીં પહેલા પણ રમખાણો થયા છે. મેં ક્યારેય કોઈની સાથે અન્યાય થવા દીધો નથી અને ન થવા દઈશ.
સંદેશખાલીનો મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો
15 ફેબ્રુઆરીએ સંદેશખાલીનો મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો. એડવોકેટ અલખ આલોક શ્રીવાસ્તવે એક અરજી દાખલ કરીને કોર્ટમાં માંગણી કરી છે કે કેસની તપાસ અને ટ્રાયલ રાજ્યની બહાર ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે.
અરજીકર્તાએ સુપ્રીમ કોર્ટની દેખરેખ હેઠળ સીબીઆઈ અથવા એસઆઈટી તપાસની માંગ કરી છે. મણિપુરની જેમ જ 3 જજોની કમિટી બનાવવાની વિનંતી કરવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત પીડિતોને વળતર આપવું જોઈએ અને કેસમાં બેદરકારી દાખવનાર પોલીસકર્મીઓ સામે પણ કાર્યવાહી થવી જોઈએ.
સંદેશખાલી RSSનો ગઢ છે?
- સંદેશખાલી વિધાનસભા બેઠક અનુસૂચિત જાતિ (SC) માટે અનામત છે. 2016 થી, TMC આ સીટ પર સતત બે વાર જીતી ચુકી છે. 2021ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ટીએમસીના ઉમેદવાર સુકુમાર મહતાએ ભાજપના ઉમેદવારને લગભગ 40 હજાર મતોથી હરાવ્યા હતા.
- 2016 પહેલા આ સીટ પર ડાબેરી મોરચો મજબૂત હતો. 1977 થી 2011 સુધી, સંદેશખાલી વિધાનસભા બેઠક સતત ભારતીય કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (માર્કસવાદી) પાસે હતી. ભાજપ અહીં એકવાર પણ જીતી શક્યું નથી.
- સંદેશખાલી બેઠક બસીરહાટ લોકસભા મતવિસ્તારમાં આવે છે. લોકસભા ચૂંટણીમાં પણ ભાજપ અહીં ક્યારેય જીતી શક્યું નથી. TMC લોકસભામાં સતત ત્રણ વખત જીતી રહી છે.
- 2019ની ચૂંટણીમાં ટીએમસી નેતા નુસરત જહાંએ ભાજપના ઉમેદવારને લગભગ ચાર લાખ મતોથી હરાવ્યા હતા. આ પહેલા 1980 થી 2004 સુધી તે સીપીએમનો ગઢ હતો.
શું બંગાળ મહિલાઓ માટે સૌથી અસુરક્ષિત રાજ્ય છે?
વર્ષ 2019માં, ગાંવ કનેક્શન દ્વારા કરવામાં આવેલા સર્વેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે પશ્ચિમ બંગાળની મહિલાઓ દેશમાં સૌથી વધુ અસુરક્ષિત અનુભવે છે. સર્વેમાં 19 રાજ્યોના 18,267 પરિવારોને પૂછવામાં આવ્યું હતું કે તેમના ઘરની મહિલાઓ ઘરની બહાર નીકળતી વખતે કેટલી સલામત લાગે છે.
સર્વેમાં પશ્ચિમ બંગાળના સૌથી વધુ 72.9 ટકા લોકોએ કહ્યું કે વાતાવરણ એવું નથી કે ઘરની બહાર નીકળતી વખતે સુરક્ષિત અનુભવાય. 23.4 ટકા લોકોએ કહ્યું કે વ્યક્તિ હજુ પણ દિવસ દરમિયાન બહાર જઈ શકે છે પરંતુ રાત્રે બહાર નીકળવું બિલકુલ સુરક્ષિત નથી.
જો આપણે નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ બ્યુરો (NCRB)ના ડેટા પર વિશ્વાસ કરીએ તો તેઓ પણ સમાન ચિત્ર રજૂ કરે છે. ACRBના રિપોર્ટ અનુસાર મહિલાઓ ગુમ થવાના મામલામાં પશ્ચિમ બંગાળ બીજા નંબરનું સૌથી મોટું રાજ્ય છે. 2018 માં, જ્યારે મહારાષ્ટ્રમાં સૌથી વધુ 33,964 મહિલાઓ ગુમ થઈ હતી, ત્યારે પશ્ચિમ બંગાળમાં આવા 31,299 કેસ નોંધાયા હતા, જે ઓછી વસ્તી ધરાવતા રાજ્ય છે. તેમાંથી સૌથી વધુ કેસ કોલકાતા, નાદિયા, બારાસત, બેરકપુર, મુર્શિદાબાદમાં નોંધાયા છે.
એટલું જ નહીં, પશ્ચિમ બંગાળ મહિલાઓ વિરૂદ્ધ ગુનાઓમાં પણ અગ્રેસર રાજ્યોમાં સામેલ છે. ACRB મુજબ, 2020 માં, યુપીમાં મહિલાઓ વિરુદ્ધના સૌથી વધુ કેસ, લગભગ 49 હજાર, જોવા મળ્યા હતા. આ પછી ઉત્તર પ્રદેશની અડધી વસ્તી ધરાવતું રાજ્ય પશ્ચિમ બંગાળ (36,439) બીજા ક્રમે આવ્યું હતું.