ભારતમાં જાતીય સંભોગ માટે સંમતિની ઉંમર અંગે તાજેતરનો લો કમિશનનો અહેવાલ ચર્ચામાં છે. કાયદા પંચે પોતાની ભલામણમાં કહ્યું છે કે સહમતિથી શારીરિક સંબંધો માટે ઉંમર ઘટાડવી જોઈએ નહીં. પંચે આ રિપોર્ટ POCSO એક્ટના સંદર્ભમાં ગૃહ મંત્રાલયના આદેશ પર આપ્યો છે.
POCSO એક્ટ 2012 માં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને તેના હેઠળ સહમતિથી સેક્સ કરવાની ઉંમર 16 થી વધારીને 18 વર્ષ કરવામાં આવી હતી. બાદમાં તેની ઘણી ટીકા થઈ, પરંતુ સરકારે પીછેહઠ કરવાનો ઇનકાર કર્યો. સરકારની દલીલ એવી હતી કે કેટલાક અપવાદો માટે કાયદામાં ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં.
તાજેતરમાં, આવા ઘણા કિસ્સાઓ પ્રકાશમાં આવ્યા હતા, જેમાં સગીર યુવતી સાથે પ્રેમ લગ્ન કરનાર યુવકો સામે પોક્સો એક્ટ હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી. દેશની ઘણી અદાલતોએ આ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. આ પછી સંસદમાં પણ આ મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો.
સંમતિની ઉંમર એ વય છે કે જેમાં વ્યક્તિ લગ્ન અથવા જાતીય સંભોગ માટે સંમતિ આપવા માટે કાયદેસર રીતે સક્ષમ માનવામાં આવે છે. સંમતિની ઉંમર એ વય છે કે જેમાં વ્યક્તિ લગ્ન અથવા જાતીય સંભોગ માટે સંમતિ આપવા માટે કાયદેસર રીતે સક્ષમ માનવામાં આવે છે.લો કમિશનના રિપોર્ટમાં શું કહેવાયું છે, 5 મુદ્દાથી સમજીએ..
જસ્ટિસ ઋતુરાત અવસ્થીના અધ્યક્ષતાળા લો કમિશને કહ્યું છે કે, આ કાયદાની મૂળભૂત ચુસ્તતા યથાવત રાખવીપડશે. જો જાતીય સંભોગની ઉંમર ઘટાડવામાં આવે તો તે બાળ લગ્ન અને વેશ્યાવૃત્તિમાં વધારો કરી શકે છે.
લો કમિશને વધુમાં કહ્યું છે કે, બાળક સંમતિ આપવા માટે સક્ષમ કેવી રીતે હોઈ શકે, તે પણ જ્યારે ભારતમાં બહુમતીની ઉંમર 18 વર્ષ છે. કાયદા પંચનો આ રિપોર્ટ ઇન્ટરનેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઓફ ચાઇલ્ડ રાઇટ્સ, ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશો, વકીલો, બાળ અધિકાર કાર્યકર્તાઓ, એનજીઓ અને ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો સાથે વાતચીત કર્યા પછી તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, બાળ લગ્ન અધિનિયમ, 2006 સગીરોના લગ્નને રોકવા માટે સંપૂર્ણ રીતે સક્ષમ નથી. લૉ કમિશનના રિપોર્ટમાં તેને એક નબળો કાયદો ગણાવ્યો છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તે સગીર જીવનસાથી સાથેના જાતીય સંબંધોના પ્રશ્ન સાથે વ્યવહાર કરતું નથી.
કમિશને કહ્યું છે કે બાળ લગ્ન અધિનિયમ કરતાં POCSO એક્ટ બાળ લગ્ન રોકવા માટે વધુ મજબૂત છે, જે જાતીય સંભોગ માટે ઉંમર નક્કી કરે છે.