Astronauts: ઇન્ટરસ્ટેલર ફિલ્મ છે, જો તમને અવકાશમાં રસ હોય તો તમારે આ ફિલ્મ જોવી જ જોઈએ. વર્ષ 2014માં રિલીઝ થયેલી આ ફિલ્મ તમારા હોશ ઉડાવી દેશે. આ ફિલ્મમાં અવકાશ, સમય અને ગુરુત્વાકર્ષણના અનેક પાસાઓને સ્પર્શવામાં આવ્યા છે.

Continues below advertisement

આ સિવાય આ ફિલ્મમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે કેવી રીતે પૃથ્વી પરનો વ્યક્તિ અવકાશમાં જાય છે અને જ્યારે તે ઘણા વર્ષો પછી પાછો ફરે છે ત્યારે તેની ઉંમર એટલી જ રહે છે અને પૃથ્વી પર તેના બાળકો વૃદ્ધ થાય છે અને મૃત્યુ પામે છે. હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે શું અવકાશમાં અવકાશયાત્રીઓની ઉંમર ખરેખર પૃથ્વી પરના લોકો કરતાં ધીમી વધે છે. આવો જાણીએ આ વિશે વિજ્ઞાન શું કહે છે.

સંશોધનમાં શું જાણવા મળ્યું

Continues below advertisement

આ પ્રશ્નનો જવાબ શોધવા માટે વર્ષ 2015માં બે જોડિયા ભાઈઓ પર સંશોધન કરવામાં આવ્યું હતું. આ સંશોધન દરમિયાન એક ભાઈને લગભગ એક વર્ષ સુધી અવકાશમાં મોકલવામાં આવ્યો હતો અને બીજા ભાઈને પૃથ્વી પર રાખવામાં આવ્યો હતો. આ સંશોધનમાં 12 યુનિવર્સિટીના લગભગ 84 સંશોધકો કામ કરી રહ્યા હતા. વર્ષ 2019 માં, જ્યારે આ સંશોધનના પરિણામો સાયન્સ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયા, ત્યારે બધા ચોંકી ગયા.

પરિણામ શું આવ્યું

સાયન્સ જર્નલમાં છપાયેલા અહેવાલ મુજબ, જોડિયા ભાઈઓમાંથી એક સ્કોટ જ્યારે અવકાશમાં પહોંચ્યો ત્યારે તેના શરીરના લગભગ એક હજાર જીન્સમાં ફેરફાર જોવા મળ્યા હતા. આ એક હજાર ફેરફારોમાંથી સૌથી મોટો ફેરફાર ટેલોમેયરમાં જોવા મળ્યો હતો. ટેલોમેયર એ રંગસૂત્રોના છેડે હાજર પ્રોટીન છે. જ્યારે પૃથ્વી પર કોઈ માણસ હોય છે, ત્યારે ટેલોમેયરના કારણે ડીએનએ સમયની સાથે ટૂંકા થવા લાગે છે અને તેના કારણે કોષોમાં વૃદ્ધત્વ દેખાવા લાગે છે, જેનાથી વ્યક્તિ વૃદ્ધ દેખાય છે.

પરંતુ આ સ્કોટ સાથે થઈ રહ્યું ન હતું. સ્કોટ અવકાશમાં જતાની સાથે જ ખબર પડી કે તેના ડીએનએની સાઈઝ લાંબી થઈ રહી છે. જેમ જેમ અવકાશયાત્રા લાંબી થતી જતી હતી તેમ તેમ આ ફેરફારો પણ વેગવાન થઈ રહ્યા હતા. થોડી જ વારમાં એવું લાગ્યું કે સ્કોટ તેના ધરતીના જોડિયા ભાઈ કરતાં નાનો દેખાવા લાગ્યો છે. આ સમય સુધીમાં તેના જીન્સમાં 91.3 ટકા જેટલો ફેરફાર થયો હતો.

પૃથ્વી પર પાછા આવ્યા પછી શું થયું

જો કે, આ ફેરફારો ખૂબ ઝડપથી થયા… પૃથ્વી પર આવ્યાના 6 મહિનામાં બધું સામાન્ય થઈ ગયું. આનો અર્થ એ થયો કે સ્કોટ, જે અવકાશમાં તેના જોડિયા ભાઈ કરતાં નાનો દેખાતો હતો, તે પૃથ્વી પર આવ્યાના 6 મહિના પછી તેના જેવો વૃદ્ધ દેખાવા લાગ્યો. થોડા જ સમયમાં તેનો ડીએનએ પણ પૃથ્વી પર રહેતી વખતે જેવો હતો તેવો જ બની ગયો.