Iran Hijab Protest: ઈસ્લામિક દેશ ઈરાનમાં હજુ પણ હિજાબ વિરુદ્ધ હિંસક વિરોધ ચાલી રહ્યો છે. અહેવાલો અનુસાર, દેશભરમાં હિંસક પ્રદર્શનો થઈ રહ્યા છે. તે જ સમયે, સરકાર પર આરોપ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે કે તે આ પ્રદર્શનોને દબાવવા માટે કાર્યવાહી કરી રહી છે, જેના કારણે સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ છે. સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયેલા સમાચાર મુજબ ઈરાનની સરકારે 15,000 લોકોને મોતની સજા સંભળાવી છે. આ સમાચાર સૌપ્રથમ ન્યૂઝવીક અંગ્રેજી સમાચાર વેબસાઇટ દ્વારા ચલાવવામાં આવ્યા હતા. આજે ફેક્ટ ચેકમાં અમે તમને આ સમાચારની સંપૂર્ણ સત્યતા જણાવી રહ્યા છીએ.
15,000 દેખાવકારોને મૃત્યુદંડની સજાએ સમગ્ર વિશ્વને હચમચાવી નાખ્યું. આ સમાચાર પર વિશ્વના ઘણા દેશોએ ઈરાનની આકરી નિંદા કરી હતી. કેનેડાના વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ પણ આ સમાચારનો જવાબ આપતા ટ્વીટમાં લખ્યું કે કેનેડા ઈરાની સરકાર દ્વારા 15,000 વિરોધીઓને ફાંસી આપવાના બર્બર નિર્ણયની નિંદા કરે છે. જોકે, બાદમાં તેણે પોતાનું ટ્વિટ ડિલીટ કરી દીધું હતું. તે જ સમયે, ન્યૂઝવીકે પણ તેના સમાચારને સુધાર્યા.
જણાવી દઈએ કે 13 સપ્ટેમ્બરના રોજ તેહરાન પોલીસે મેહસા અમીની નામની મહિલાની હિજાબ યોગ્ય રીતે ન પહેરવા બદલ ધરપકડ કરી હતી. ત્રણ દિવસ પછી પોલીસ કસ્ટડીમાં તેનું મૃત્યુ થયું. ત્યારથી દેશભરમાં હિજાબ વિરુદ્ધ હિંસક વિરોધ થઈ રહ્યો છે. પોલીસે પ્રદર્શનકારીઓ પર બળપ્રયોગ કર્યાના અહેવાલો છે. ન્યૂઝવીકના સમાચારે સમગ્ર વિશ્વમાં સનસનાટી મચાવી દીધી હતી. બાદમાં તેણે આંકડા પણ હટાવ્યા હતા.
15,000 વિરોધીઓને ફાંસી આપવામાં આવી તે દાવો કેટલો સાચો છે?
હકીકતમાં, વિશ્વભરના તમામ માનવાધિકાર સંગઠનો અને મીડિયા સંગઠનોનો દાવો છે કે ઈરાનમાં હિજાબ વિરુદ્ધ હિંસક વિરોધ પ્રદર્શનમાં લગભગ 15,000 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. એવું પણ કહેવાય છે કે 350 થી વધુ લોકો માર્યા ગયા હતા. ધરપકડ કરાયેલા કેટલાક દેખાવકારોને મોતની સજા પણ સંભળાવવામાં આવી છે. જો કે, આ આંકડો 15,000ની નજીક ક્યાંય જતો નથી.
15,000 લોકોને મૃત્યુદંડ મળવાની વાત ક્યાંથી આવી?
હવે સવાલ એ થાય છે કે 15,000 લોકોને ફાંસી આપવાની વાત ક્યાંથી આવી? 15,000 લોકોને મૃત્યુદંડની સજા ઈરાનના 290 ધારાસભ્યોમાંથી 227 દ્વારા હસ્તાક્ષરિત નિવેદનમાંથી આવે છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 'મુહરરેબેહ' (ભગવાન સામે યુદ્ધ છેડવું) માં સામેલ લોકો સાથે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. આમાં ભવિષ્ય માટે એક દાખલો બેસાડવાનું કહેવામાં આવ્યું છે.
મહેરબાની કરીને જણાવો કે ઈરાનમાં 'મુહરેબેહ' (ભગવાન સામે યુદ્ધ કરવા) સામે કડક સજાની જોગવાઈ છે. ઈરાનના કાયદામાં આ ગુનાના દોષિતોને મૃત્યુદંડની જોગવાઈ છે. એટલા માટે 15,000 લોકોને મોતની સજા સંભળાવવામાં આવી હોવાના ખોટા સમાચાર સામે આવ્યા હતા. તે જ સમયે, સાંસદોના નિવેદનો ધરાવતો પત્ર પણ ખોટો હોવાનું જણાય છે કારણ કે પત્રમાં જેમના નામ લખવામાં આવ્યા છે તેમાંથી કેટલાક સાંસદો હવે સંસદનો ભાગ નથી. ઈરાનના ન્યાયતંત્રે આ પત્રની સત્યતાને નકારી કાઢી છે.
આખરે કેટલા લોકોને ફાંસીની સજા થઈ?
ઈરાનના ન્યાયતંત્રે રવિવારે પ્રથમ મોતની સજા સંભળાવી. જેને સજા મળી છે તે તોફાનો ભડકાવવાનો દોષી છે. 'મુહરેબેહ' ઉપરાંત, તેના પર સરકારી સંપત્તિને નુકસાન પહોંચાડવાનો, કાયદો અને વ્યવસ્થાને ખલેલ પહોંચાડવાનો અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા વિરુદ્ધ ગુના કરવાનો આરોપ હતો. બુધવારે પણ 4 લોકોને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી હતી, આ લોકો પણ વિરોધમાં સામેલ થયા હતા.
આમાંથી બે લોકોને શેરીઓમાં છરાબાજી અને આગચંપી કરવા બદલ મૃત્યુદંડની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી, જ્યારે એક પર પોલીસ અધિકારીને મોતને ઘાટ ઉતારવાનો આરોપ હતો. તે જ સમયે, ચોથો વ્યક્તિ દેખાવકારોને આગચંપી અને હિંસા કરવા માટે ઉશ્કેરી રહ્યો હતો. કેટલાક અન્ય લોકોને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સંબંધિત આરોપોમાં 5 થી 10 વર્ષ સુધીની જેલની સજા પણ કરવામાં આવી છે. ઈરાનના ન્યાયતંત્રે કહ્યું છે કે દેશના વિવિધ ભાગોમાં તોફાનીઓ વિરુદ્ધ 1,000 થી વધુ કેસ નોંધાયેલા છે. જરૂર પડ્યે તમામ બાબતો જાહેર કરવામાં આવશે.
વિરોધ પ્રદર્શનમાં અત્યાર સુધીમાં કેટલા લોકોના મોત થયા છે?
લગભગ બે મહિનાથી ઈરાનના ઘણા શહેરોમાં હિજાબ વિરુદ્ધ હિંસક વિરોધ પ્રદર્શન ચાલી રહ્યા છે. ઈન્ટરનેટ સેવા બંધ કર્યા પછી પણ વિરોધ સાથે જોડાયેલા વીડિયો અને તસવીરો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહી છે. મંગળવાર અને બુધવારે દેશભરમાં વિરોધ પ્રદર્શન અને હડતાલ કરવામાં આવી હતી. પોલીસ તરફથી આ વિરોધ પ્રદર્શનોમાં કેટલા લોકો માર્યા ગયા, કેટલા ઘાયલ થયા અને કેટલાની ધરપકડ કરવામાં આવી તેના આંકડા હજુ જાહેર કરવામાં આવ્યા નથી. જોકે, સુરક્ષા દળોના 40થી વધુ સભ્યો માર્યા ગયા હોવાનું કહેવાય છે.