ભારતમાં દારૂનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે અને તેનો વિકાસ વિવિધ સંસ્કૃતિઓ અને શાસકોના પ્રભાવ હેઠળ થયો છે. જ્યારે આપણે ભારતમાં દારૂના કલ્ચર વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે વારંવાર પ્રશ્ન થાય છે કે ભારતમાં સૌથી પહેલા દારૂ ક્યાંથી આવ્યો? શું મુઘલ સામ્રાજ્ય અથવા બ્રિટીશ સામ્રાજ્યએ ભારતમાં દારૂના વપરાશને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું? શું મુઘલોના સમયમાં ભારતમાં દારૂનો પ્રચાર થતો હતો? કે બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન તેમાં વધુ વધારો થયો હતો? ચાલો આ લેખમાં જાણીએ કે ભારતમાં કેવી રીતે દારૂનો પ્રચાર કરવામાં આવ્યો.
ભારતમાં દારૂનો ઇતિહાસ
ભારતમાં દારૂના ઉપયોગનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે. ઋગ્વેદમાં વિવિધ પ્રકારના દારૂનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેમાંથી સોમા, સૌવીર અને મદિરા મુખ્ય છે. પ્રાચીન ભારતમાં, ધાર્મિક વિધિઓમાં દારૂનું સેવન કરવામાં આવતું હતું, ખાસ કરીને સોમ રસના રૂપમાં દેવતાઓને અર્પણ તરીકે. જો કે, તે સમયે દારૂનું સેવન સામાન્ય લોકોમાં એટલું પ્રચલિત નહોતું. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં દારૂનું સેવન મુખ્યત્વે ધાર્મિક વિધિઓ અને ખાસ પ્રસંગો પૂરતું મર્યાદિત હતું.
ભારતમાં મુઘલોનું આગમન અને દારૂ
જ્યારે ભારતમાં મુઘલ સામ્રાજ્યની સ્થાપના થઈ, ત્યારે શાહી દરબારોમાં દારૂનું સેવન ફરી એકવાર વધી ગયું. મુઘલ યુગ દરમિયાન, દારૂનું સેવન સામાજિક દરજ્જો અને શાહી જીવનશૈલીનો એક ભાગ બની ગયું હતું. મહાન શાસક અકબર દારૂનો ત્યાગ કરતો હતો, પરંતુ તેના દરબારમાં તેનું સેવન સામાન્ય હતું. અકબરના દરબારમાં દારૂ એક સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક પ્રતીક બની ગયો હતો.
અકબર બાદ બાદશાહ બનેલા જહાંગીરને દારૂનો શોખ હતો અને તેણે દારૂને પોતાની દરબારી સંસ્કૃતિનો વિશેષ ભાગ બનાવ્યો હતો. તેમના શાસનકાળ દરમિયાન, આલ્કોહોલનું સેવન વધુ વધ્યું અને તેને એક શાહી લક્ષણ તરીકે જોવામાં આવ્યું. તેમણે મુઘલ દરબારોમાં દારૂની વિશેષ જાતોનો વપરાશ શરૂ કર્યો અને તેમના રાજ્યમાં દારૂના વેપારને પ્રોત્સાહન આપ્યું. આ પછી, શાહજહાંના શાસનકાળમાં પણ શાહી દરબારમાં દારૂનું સેવન પ્રચલિત હતું. આ સમય સુધીમાં, ભારતમાં આલ્કોહોલ એ લોકોના મોટા વર્ગની ઘરગથ્થુ વસ્તુ બની ગઈ હતી, જેનું સેવન માત્ર રાજાઓ, સમ્રાટો અને અંગ્રેજો જેવા ઉચ્ચ વર્ગના લોકો કરતા હતા.
અંગ્રેજોના શાસન દરમિયાન દારૂને વેગ મળ્યો
બ્રિટિશ સામ્રાજ્યએ ભારતમાં દારૂના વપરાશને સંપૂર્ણપણે વ્યવસાયમાં પરિવર્તિત કરી દીધો. બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન આલ્કોહોલનું સેવન વધ્યું અને સામાન્ય લોકોમાં તે એક સામાન્ય આદત બની ગઈ. અંગ્રેજોએ દારૂને વ્યવસાયનું સાધન બનાવ્યું હતું, જેમાંથી તેમને આવક થતી હતી. અંગ્રેજોએ દારૂના ઉત્પાદન અને વિતરણ પર કર લાદ્યો અને તેને એક મુખ્ય વ્યાપારી પ્રવૃત્તિ બનાવી.
આ પણ વાંચો : જો તમને ટ્રેનમાં 15 રૂપિયાના બદલે 20 રૂપિયામાં પાણીની બોટલ મળે તો તમે તરત જ અહીં ફરિયાદ કરી શકો છો