Russia First Direct Cargo Ship Reaches Pakistan : યુક્રેન પરના આક્રમણ બાદ પશ્ચિમી પ્રતિબંધોએ રશિયન અર્થવ્યવસ્થાને અપંગ બનાવી દીધી છે. આ જ કારણ છે કે, રશિયા હવે એશિયન દેશો સાથે ઝડપથી વેપાર વધારી રહ્યું છે. આ ઘટનાક્રમમાં એક રશિયન કન્ટેનર જહાજ ક્રિસ્ટલ સેન્ટ પીટર્સબર્ગ માત્ર 21 દિવસમાં પ્રથમ વખત પાકિસ્તાનના કરાચી બંદરે પહોંચ્યું છે. આ પાકિસ્તાન અને રશિયા વચ્ચે સીધી શિપિંગ લિંકની શરૂઆત હોવાનું માનવામાં આવે છે. જહાજ 2000 ટ્રાન્સશિપમેન્ટ કન્ટેનરથી ભરેલું હતું. તેના દ્વારા રશિયન માલને પાકિસ્તાની બજારમાં અને પાકિસ્તાની માલને રશિયન બજારમાં લઈ જવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે. આ વેપાર માટે ચૂકવણી ચીની ચલણ યુઆનમાં થશે અને ડોલર અથવા પાકિસ્તાની રૂપિયામાં નહીં.
પાકિસ્તાન સાથે રશિયાની વધતી દોસ્તીને ભારત માટે મોટો ખતરો માનવામાં આવી રહ્યો છે. થોડા દિવસો પહેલા રશિયા અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વેપાર વધારવા માટે દ્વિપક્ષીય સમજૂતી પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
રશિયા સાથે વેપાર વધારવા માંગે છે પાકિસ્તાન
હાલમાં ભારત અને ચીન રશિયા પાસેથી ઊર્જાના સૌથી મોટા ખરીદદાર છે. આ બે દેશો એકલા એશિયામાં રશિયન કોલસાની બે તૃતીયાંશ નિકાસ ખરીદે છે. દરમિયાન, દક્ષિણ કોરિયા, વિયેતનામ, મલેશિયા અને શ્રીલંકા પણ રશિયન તેલ, ગેસ અને કોલસાના ખરીદદાર બની ગયા છે. આ સ્થિતિમાં પાકિસ્તાન પણ આ તકનો ફાયદો ઉઠાવવા માંગે છે. આ જ કારણ છે કે, પાકિસ્તાની શાસકો રશિયા સાથેના તેમના દ્વિપક્ષીય વેપાર સંબંધોને ઝડપથી સુધારી રહ્યા છે. પાકિસ્તાનના ઘણા વરિષ્ઠ મંત્રીઓ અને અધિકારીઓ રશિયાની મુલાકાતે છે. 25 મેના રોજ કરાચી પહોંચેલા રશિયન જહાજના ઔપચારિક સ્વાગત દરમિયાન વેપાર વધારવા માટે પાકિસ્તાનની ઉતાવળ સ્પષ્ટપણે જોવા મળી હતી.
પાકિસ્તાની મંત્રીઓએ રશિયન જહાજનું સ્વાગત કર્યું હતું
કરાચીમાં એક સમારોહ દરમિયાન પાકિસ્તાનના ઉર્જા પ્રધાન ખુર્રમ દસ્તગીર, દરિયાઈ બાબતોના પ્રધાન ફૈઝલ સબઝવારી અને રશિયન કોન્સ્યુલ જનરલ એન્ડ્રે વિક્ટોરોવિચ ફેડોરોવ દ્વારા રશિયન કાર્ગો જહાજનું કરાચીમાં આગમન થયું હતું. પાકિસ્તાની મંત્રીઓએ રશિયન જહાજ ક્રિસ્ટલ સેન્ટ પીટર્સબર્ગના આગમનને ઐતિહાસિક પ્રસંગ ગણાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે, રશિયા અને પાકિસ્તાન વચ્ચે સીધી શિપિંગ લિંકની શરૂઆત દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં એક નવો અધ્યાય છે. ઉદઘાટન સમારોહમાં ઉર્જા મંત્રી ખુર્રમ દસ્તગીરે કહ્યું હતું કે, બંને દેશો વચ્ચે સીધી શિપિંગ સેવા શરૂ થવાથી દ્વિપક્ષીય આર્થિક સંબંધો વધુ મજબૂત થશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, રશિયાની અર્થવ્યવસ્થા જીડીપીની દ્રષ્ટિએ પાકિસ્તાન કરતાં પાંચ ગણી મોટી છે, તેથી પાકિસ્તાન રશિયા સાથે વ્યાપક મુક્ત વેપાર કરારની માંગ કરી રહ્યું છે.
શું ભારતને દગો આપી રહ્યું છે રશિયા?
વૈશ્વિક મુત્સદ્દીગીરીમાં કોઈ કાયમી મિત્ર નથી અને કોઈ દુશ્મન નથી. રશિયાને આ સમયે પૈસાની ખૂબ જ જરૂર છે. તે ઈચ્છે તો પણ સમૃદ્ધ પશ્ચિમી દેશો સાથે વેપાર કરી શકે તેમ નથી. આ સ્થિતિમાં રશિયા ખાસ કરીને એશિયાઈ દેશોનું ધ્યાન રાખી રહ્યું છે, જેની સાથે તેના સંબંધો એટલા સારા નથી. ભારતને કારણે રશિયાએ ક્યારેય પાકિસ્તાનને વધારે મહત્વ આપ્યું નથી. પરંતુ હવે પરિસ્થિતિથી ત્રસ્ત રશિયા ગરીબ બની ગયેલા પાકિસ્તાન સાથે વેપાર કરવા માંગે છે. પાકિસ્તાન તેના ભૂખ્યા લોકોને ખવડાવવા માટે રશિયા પાસેથી સસ્તું ક્રૂડ તેલ અને ઘઉં પણ ખરીદવા માંગે છે. આ જ કારણ છે કે, પાકિસ્તાન અને રશિયા વચ્ચેનો વેપાર તેમની મજબૂરી છે. જ્યારે રશિયા સાથે ભારતના સંબંધો પાકિસ્તાન કરતા ઘણા ગણા મજબૂત છે. પાકિસ્તાન સાથે આટલા નાના પાયા પર વેપાર વધવાથી ભારત અને રશિયાના સંબંધો પર કોઈ અસર નહીં થાય.