Rani Ki Vav: પાટણની રાણકી વાવના આ અદભુત ફોટોઝ જોઈને તમે પણ ચોંકી જશો

પાટણમાં બનેલી 'રાની કી વાવ' જોઈને તમે દુનિયાની સાત અજાયબીઓ ભૂલી જશો. આ વાવ એટલી સુંદર રીતે બનાવવામાં આવી છે કે તેની કારીગરી જોઈને તમે સંપૂર્ણપણે આશ્ચર્યચકિત થઈ જશો. રાણકી વાવ સરસ્વતી નદીના કિનારે આવેલી છે. તે ગુજરાતના સૌથી જૂના અને શ્રેષ્ઠ વાવમાંથી એક છે. આશ્ચર્યજનક બાબત એ છે કે તે આજે ખૂબ જ સારી સ્થિતિમાં છે.

'રાની કી વાવ'નો ઈતિહાસ: 1063માં ચાલુક્ય વંશની રાણી ઉદયમતીએ તેમના પતિ ભીમદેવ પ્રથમની યાદમાં આ પગથિયું બાંધ્યું હતું. આ વાવને રાની કી બાઓરી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે કારણ કે તે રાણીના પ્રેમનું પ્રતીક છે.

પુસ્તકોમાં 'રાની કી વાવ'નું વર્ણન: જૈન સાધુ મેરુતુંગાની 1304ની રચનામાં ઉલ્લેખ છે કે નરવરહ ખંગારાની પુત્રી ઉદયમતીએ પાટણમાં આ વાવ બાંધી હતી. આ જ રચનામાં એવો પણ ઉલ્લેખ છે કે 1063માં વાવની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી અને 20 વર્ષ પછી પૂર્ણ થઈ હતી.

રાણકી વાવની રચના : એમાં કોઈ શંકા નથી કે 'રાણકી કી વાવ' ખૂબ જ સુંદર અને અદ્ભુત કારીગરીનું ઉદાહરણ છે. જ્યારે તમે તેને ઉપરથી જુઓ છો, ત્યારે કોતરવામાં આવેલા થાંભલાઓ અને 800થી વધુ શિલ્પોની હરોળ સાથે સીડીઓ ઘણા સ્તરોથી નીચે જાય છે. તેમાંથી મોટાભાગના ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર છે. આ પગથિયાં એક ઊંધા મંદિરના રૂપમાં બનેલ છે. જે પાણીની શુદ્ધતાને ઉજાગર કરે છે. તે સુંદર કારીગરી અને સ્થાપત્યના શ્રેષ્ઠ અને પ્રતિષ્ઠિત ઉદાહરણોમાંના એક તરીકે ઓળખાય છે. કારીગરો દ્વારા પ્રદર્શિત કરાયેલ સ્થાપત્ય શૈલીને મારુ-ગુર્જર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. 'રાની કી વાવ'ની ઊંડાઈને કુલ સાત સ્તરોમાં વહેંચવામાં આવી છે.

જ્યારે 'રાની કી વાવ' પુનઃશોધ કરવામાં આવી હતી: પુરાતત્વવિદો હેનરી કાઉસન્સ અને જેમ્સ બર્ગેસે 1890 ના દાયકામાં તેની મુલાકાત લીધી હતી જ્યારે તે સંપૂર્ણપણે રેતી અને કાદવ હેઠળ દટાઈ ગઈ હતી અને માત્ર થોડા થાંભલા જ દેખાતા હતા. 1940 ના દાયકામાં પગથિયાંની પુનઃ શોધ કરવામાં આવી હતી અને 1980 ના દાયકામાં ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ દ્વારા પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી હતી. આ સ્ટેપવેલને 2014 થી યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સમાંની એક તરીકે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવી છે.

'રાની કી વાવ' કેટલી ઊંડી છે: આ વાવની લંબાઈ 64 મીટર, પહોળાઈ 20 મીટર અને ઊંડાઈ 28 મીટર છે. અમે તમને અહીં જણાવી દઈએ કે 'રાની કી વાવ'માં 500 થી વધુ મુખ્ય શિલ્પો છે અને 'રાની કી વાવ' સાત માળની છે.

રૂપિયાની 100ની નોટમાં 'રાની કી વાવ': ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 100 રૂપિયાની નોટમાં પાટણમાં બનેલી 'રાની કી વાવ' દર્શાવી છે. તમે નોટ પર તેની ડિઝાઇન જોઈ શકો છો. આ હળવા જાંબલી નોંધ પર બનેલી, 'રાની કી વાવ' ખરેખર ઘણા ઐતિહાસિક કારણોને સમાવે છે. જો કે, આ અનોખા વારસા વિશે ઘણી રસપ્રદ બાબતો છે જે તેને વધુ ઐતિહાસિક બનાવે છે.

'રાની કી વાવ' ખુલવાનો અને બંધ કરવાનો સમયઃ ગુજરાતના પાટણમાં 'રાણી કી વાવ' સૂર્યોદયથી રાત્રે 9 વાગ્યા સુધી જાહેર જનતા માટે ખુલ્લી રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.