Sambhal: સંભલ એ પૃથ્વીરાજ ચૌહાણની રાજધાની હતી, અહીંથી મળી તોતા-મૈનાની કબર, બાવરીનો કુઓ વગેરે...

Sambhal: ઉત્તરપ્રદેશનું સંભલ હાલ ચર્ચાનું કેન્દ્ર છે. અહીંની ઐતિહાસિક ધરોહર આ શહેરનો ઈતિહાસ કહી રહી છે. સંભલ એક ઐતિહાસિક શહેર છે, જ્યાં ઈતિહાસ સાથે જોડાયેલા ઘણા રહસ્યો છે.

ઉત્તરપ્રદેશનું સંભલ આ દિવસોમાં મંદિરોની સતત શોધને કારણે ચર્ચામાં છે. જોકે, સંભાલમાં ઘણી ઐતિહાસિક ધરોહર પણ મોજૂદ છે, જેમાં 'તોતા-મૈનાની કબર' અને 'બાબરીનો કૂવો'નો સમાવેશ થાય છે. આ ઐતિહાસિક વારસો આ શહેરનો ઈતિહાસ કહી રહ્યા છે.

સદર કોતવાલી વિસ્તારના કમાલપુર સરાઈ ગામમાં 'તોતા-મૈનાની કબર' છે. આ સિવાય 'તોતા-મૈનાની કબર'થી થોડે દૂર 'બાબરી કુવો' પણ છે, જેને ચોરોના કૂવા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, એવું કહેવાય છે કે આ જગ્યા પૃથ્વીરાજ ચૌહાણના સમયની છે. ચૌહાણ વંશ દરમિયાન સંભલ પૃથ્વીરાજ ચૌહાણની રાજધાની હતી.

કમાલપુર સરાયના એક સ્થાનિક રહેવાસીએ જણાવ્યું કે, જ્યાં કૂવો છે તે સમગ્ર વિસ્તાર જંગલમાં છે. સાંજે 4 વાગ્યા પછી આ જગ્યાએ કોઈ રોકાયું ન હતું અને ચોરોએ આ જગ્યાને પોતાનું ઠેકાણું બનાવી લીધું હતું. આ કારણોસર તેને ચોરોનો કૂવો નામ આપવામાં આવ્યું હતું.

અન્ય એક રહેવાસીએ જણાવ્યું કે, આ વિસ્તારમાં અલ્હા-ઉદલની લડાઈ થઈ હતી. અહીં અનેક ઐતિહાસિક ધરોહર મોજૂદ છે, જેમાં 'તોતા-મૈનાની કબર' પણ સામેલ છે. આ જગ્યા હવે અલગ-અલગ નામે ઓળખાય છે.

બેલાના સ્થાન વિશે માહિતી આપતાં એક વૃદ્ધ મહિલાએ કહ્યું કે, બેલા અહીં અલ્હા-ઉદલના યુદ્ધમાં માર્યા ગયા હતા. પહેલા અહીં હિન્દુઓ જતા હતા, પરંતુ હવે મસ્જિદ બનાવવામાં આવી છે અને હિન્દુઓને અહીં જવાની મનાઈ છે.

સંભલ એક નાનું શહેર હોવા છતાં પ્રવાસન સ્થળોમાં તેનો સારો હિસ્સો છે. આ શહેરના દરેક પગથિયાંમાં ઈતિહાસ વસે છે અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી વહીવટી તંત્રની હાજરીમાં સતત ખોદકામ ચાલી રહ્યું છે. અત્યાર સુધીમાં અનેક બંધ મંદિરો કાર્યવાહીમાં જોવા મળ્યા છે.