Cyber Scams: આજકાલ સોશિયલ મીડિયા પર ઘણી બધી સાયબર ફ્રોડ થઈ રહી છે. સાયબર ક્રાઇમ કરનારા લોકો સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ કરીને લોકોને અલગ-અલગ રીતે છેતરીને લાખો અને કરોડો રૂપિયાની છેતરપિંડી કરે છે. આવી જ એક નવી સાયબર ફ્રોડ પુણેમાં બની છે. પુણેમાં રહેતા એક વ્યક્તિ સાથે શેરબજારમાં રોકાણના નામે 2.1 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરવામાં આવી છે.
કોઈએ અજાણતા કેવી રીતે 2.15 કરોડની છેતરપિંડી કરી?
પૂણેમાં રહેતો આ 45 વર્ષીય વ્યક્તિ ભારતીય ક્લિનિકલ રિસર્ચ ફર્મના આંકડા વિભાગમાં કામ કરે છે. ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના એક અહેવાલ મુજબ, પૂણે સ્થિત વ્યક્તિએ નવેમ્બરના અંતમાં સોશિયલ મીડિયા પર સ્ટોક માર્કેટ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લેટફોર્મ માટે એક જાહેરાત જોઈ હતી, જે યુએસમાં એક પ્રતિષ્ઠિત મૂડી ફંડ સાથે જોડાયેલી હતી અને તેણે ઓનલાઈન ટ્યુટોરિયલ્સની સેવા ઓફર કરી હતી. . આ પ્લેટફોર્મ એક મહાન રોકાણ પોર્ટફોલિયો હોવાનો દાવો કરે છે.
લલચાવનારી જાહેરાતથી લાલચમાં આવીને પીડિતાએ જાહેરાત પર ક્લિક કર્યું, ત્યારબાદ તેને એક વોટ્સએપ ગ્રુપમાં જોડવામાં આવ્યો, જ્યાં ગ્રુપના તમામ સભ્યોને ટ્યુટોરિયલ્સ આપવામાં આવ્યા, જેમાં લોકોને રોકાણ કરવા માટે પ્રેરિત કરવામાં આવ્યા.
આ પ્લેટફોર્મ પર રોકાણ કરવા માટે તેણે એક મોબાઈલ એપ ડાઉનલોડ કરી અને સૂચના મુજબ રકમનું રોકાણ કર્યું. તે એપમાં રોકાણ પર ઉત્તમ વળતર મેળવવાનો પ્રચાર કરવામાં આવતો હતો.
થોડા અઠવાડિયામાં, તેણે તેની મિલકતના વેચાણમાંથી મળેલી આવકમાંથી કુલ રૂ. 2.15 કરોડ અને રોકાણ માટે ખાસ સુરક્ષિત રૂ. 70 લાખની લોન ટ્રાન્સફર કરી. આ રોકાણ બાદ છેતરપિંડી કરનારા લોકોના સંચાલકોએ એક ઓઈલ કંપનીના આઈપીઓમાં 4.33 કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરવાનો આગ્રહ રાખ્યો હતો.
આ નવું રોકાણ ન કરી શકવા પર, પીડિતાને કહેવામાં આવ્યું કે તેનું અગાઉનું રોકાણ અટકી ગયું છે. તે પછી, પુણેમાં રહેતા આ વ્યક્તિ શંકાસ્પદ બન્યો, અને તેણે જોયું કે રોકાણ છેતરપિંડી જૂથ સાથેની બધી વાતચીત ફક્ત ચેટ દ્વારા જ થઈ હતી. તેણે શેરબજારમાં કંપની વિશે વધુ શોધ કરી અને જોયું કે આવી કોઈ કંપનીને શેરબજાર સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
પીડિતાને આ બધું સમજાયું અને સાયબર ફ્રોડની ખબર પડી ત્યાં સુધીમાં તેણે 6 વખતમાં 2.15 કરોડ રૂપિયા ટ્રાન્સફર કરી દીધા હતા. પોલીસમાં એફઆઈઆર નોંધાયા બાદ તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે તે એપમાં આપેલા તમામ દસ્તાવેજો અને માહિતી નકલી હતી.
આવા રોકાણ કૌભાંડોથી કેવી રીતે બચવું?
આવા કૌભાંડો ટાળવા માટે, તમારે કોઈપણ કંપનીમાં રોકાણ કરતા પહેલા તેની સંપૂર્ણ તપાસ કરવી જોઈએ.
તમારે તમારા મિત્રો અને સંબંધીઓને પૂછીને તે કંપની વિશે માહિતી એકત્રિત કરવી જોઈએ.
રોકાણ વેચતી કંપનીના શબ્દો પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ ન કરવો જોઈએ.
કોઈપણ કંપનીમાં રોકાણ કરતા પહેલા, વ્યક્તિએ તે કંપનીના વ્યવસાયને સમજવું જોઈએ, અને તે જ વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા લોકો અને કંપની દ્વારા રોકાણ કરનાર કંપની વિશે પણ જાણવું જોઈએ.
તમારે SEC અને FINRA ના ઓનલાઈન ડેટાબેસેસનો ઉપયોગ કરીને રોકાણનું વેચાણ કરતી વ્યક્તિ અથવા કંપનીના લાઇસન્સિંગ અને શિસ્ત ઇતિહાસની તપાસ કરવી આવશ્યક છે.
વિદેશી કંપનીના રોકાણની જાળમાં કે વિદેશમાં કોઈ પણ પ્રકારની પ્રમોશનિંગ ઈવેન્ટમાં ફસાશો નહીં. ગમે તે પ્રકારનું પ્રમોશન કરવામાં આવે, સંપૂર્ણ તપાસ કર્યા વિના રોકાણ ન કરો.
કોઈપણ રોકાણની શરૂઆતમાં ઓછામાં ઓછી રકમનું રોકાણ કરવાનો પ્રયાસ કરો, જેથી જો તમને નુકસાન સહન કરવું પડે તો પણ તે વધારે ન થાય.