India Mobile Phone Exports: હાલમાં જ ઈન્ટરનેશનલ ટ્રેડ સેન્ટરનો એક રિપોર્ટ સામે આવ્યો છે, જેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે સ્માર્ટફોનની નિકાસમાં ભારતે ચીન અને વિયેતનામને પાછળ છોડી દીધા છે. સ્માર્ટફોનની નિકાસ માટે વિશ્વની નજર ભારત તરફ વધી રહી છે. જો આંકડાઓની વાત કરીએ તો 2024માં ભારતની મોબાઈલ નિકાસ 40 ટકાથી વધુ રહી છે. જ્યારે ચીનમાં મોબાઈલની નિકાસમાં 2.78 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
આપણે વિયેતનામની વાત કરીએ તો મોબાઈલની નિકાસમાં 17.6 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે. વિશ્વમાં મોબાઈલ નિકાસના મામલે ચીન અને વિયેતનામ બંને વિશ્વમાં ટોચ પર છે. આ બંનેએ મોબાઈલ એક્સપોર્ટ માર્કેટમાં પોતાનું વર્ચસ્વ જાળવી રાખ્યું હતું. પરંતુ હવે ભારત પણ ઝડપથી ચીન અને વિયેતનામનું વર્ચસ્વ ખતમ કરી રહ્યું છે.હવે ભારતે આ બનેને નિકાશના મામલામાં પાછળ છોડી દીધા છે.
PLI સ્કીમનો ઘણો ફાયદો થાય છે
જો ભારત મોબાઈલ નિકાસમાં ચીન જેવા દેશોને પાછળ છોડીને આગળ વધવામાં સફળ રહ્યું છે તો તેમાં PLI સ્કીમની મોટી ભૂમિકા છે. PLI સ્કીમ એ ભારત સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલ એક પહેલ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર વિદેશી કંપનીઓને દેશમાં રોજગારીનું સર્જન કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાનો નથી પરંતુ નાના રોજગાર લાવવા માટે સ્થાનિક ઉત્પાદનને પણ પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે.જેના દ્વારા સ્થાનિક ઉત્પાદનોનો વિકાશ પણ વધી શકે.
PLI યોજનાને કારણે, વિશ્વની સૌથી મોટી મોબાઇલ કંપનીઓ Apple, Vivo, Xiaomi અને Samsung સ્થાનિક સ્તરે સ્માર્ટફોનનું ઉત્પાદન કરી રહી છે.અને સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળી રહ્યું છે.
મોબાઈલના નિકાસમાં ભારતની પ્રગતિ
ઈન્ટરનેશનલ ટ્રેડ સેન્ટરના ડેટા અનુસાર, 2023ની જો વાત કરીએ તો 2023માં વિશ્વમાં મોબાઈલની નિકાસ $136.3 બિલિયન ડોલર થવાનો અંદાજ હતો, પરંતુ 2024માં તેમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આ પછી આ આંકડો વધીને 132.5 બિલિયન ડોલર થઈ ગયો. આ શ્રેણીમાં 2023માં વિયેતનામમાં મોબાઈલની નિકાસ 31.9 ટકા હતી. પરંતુ 2024માં તે ઘટીને 26.27 થઈ જશે. જો આપણે ભારતની વાત કરીએ તો 2023માં ભારતમાંથી 11.1 બિલિયન ડોલરના મોબાઈલની નિકાસ કરવામાં આવી હતી. જે 2024માં વધીને $15.6 બિલિયન થઈ જશે. આ હિસાબે ભારતે એક વર્ષમાં સીધો 4.50 ટકા વૃદ્ધિ હાંસલ કરી છે અને ભારત મોબાઈલની નિકાશમાં પ્રગતિ કરી રહ્યો છે.