Monsoon Brinjal cultivation: ખરીફ સીઝન દરમિયાન મોટાભાગના ખેડૂતો બાગાયતી પાકની ખેતી માટે તૈયારી કરી રહ્યા છે. નિષ્ણાતોના મતે બાગાયતી પાકો નર્સરીમાં ઉગાડવા જોઈએ અને ખેતરોમાં રોપવા જોઈએ. આનાથી માત્ર સારું ઉત્પાદન જ નથી મળતું, પરંતુ વરસાદને કારણે પાકને નુકસાનની શક્યતા પણ દૂર થાય છે. વરસાદી ઋતુમાં ઉગાડવામાં આવતા પાકોમાં રીંગણની ખેતી ખેડૂતોને મોટો નફો આપે છે. જૂનના વરસાદમાં વાવેલા રીંગણ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર સુધીમાં બજારમાં વેચાણ માટે પહોંચી જાય છે. તો આવો જાણીએ રીંગણની ખેતી માટે કઈ સાવધાની રાખવી જોઈએ.
નર્સરીની તૈયારી અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટિંગ
- રીંગણની નર્સરી પણ અન્ય શાકભાજીની જેમ તૈયાર કરવામાં આવે છે. પરંતુ વરસાદની ઋતુમાં તમામ સાવચેતી સાથે ખેતી કરવામાં આવે તો રીંગણ અન્ય શાકભાજી કરતાં વધુ ઉત્પાદન આપી શકે છે.
- જૂન મહિનામાં, 400-500 ગ્રામ બીજનો ઉપયોગ કરીને નર્સરી તૈયાર કરો.
- રીંગણ રોપવા માટે તેની સુધારેલી જાતો પસંદ કરો. જેમાં પુસા પર્પલ લોંગ, પુસા પર્પલ ક્લસ્ટર, પરસા હાઇબ્રિડ-5, પુસા પર્પર રાઉન્ડ, પંત ઋતુરાજ, પુસા હાઇબ્રિડ-6, પુસા અનમોલ વગેરે સારી જાતો છે.
- આ જાતના રીંગણ સારું ઉત્પાદન આપે છે.
- એક હેક્ટર વિસ્તારમાં રીંગણના છોડ રોપવા માટે 3-4 ઊંડું ખેડાણ કરીને 25-30 ક્યારી તૈયાર કરવી જોઈએ.
- સારી ઉપજ માટે તેમાંમાં 120-150 કિ.ગ્રા. નાઇટ્રોજન, 60-75 કિગ્રા. ફોસ્ફરસ અને 50-60 કિગ્રા. 200-250 ક્વિન્ટલ ગાયના છાણમાં પોટાશ ભેળવીને મિશ્રણ બનાવો અને તેને ક્યારીમાં મૂકો.
- સામાન્ય રીતે રીંગણની નર્સરી 30-35 દિવસમાં તૈયાર થઈ જાય છે, રોપણી માટે રોપથી હરોળ અને છોડથી છોડનું અંતર 60 સે.મી. રાખો.
- રોપણી પછી તરત જ પાકમાં સિંચાઈનું કામ કરો અને જો ઓછો વરસાદ હોય તો પાકને 3-4 દિવસમાં પાણી આપતા રહો.
- રીંગણની ખેતી માટે જમીનમાં ભેજ જાળવવો જરૂરી છે, પરંતુ વધુ પડતા પાણી ભરાવાને કારણે રીંગણનો પાક બગડે છે, તેથી ખેતરમાં ડ્રેનેજની વ્યવસ્થા કરવી.
- રીંગણના પાકમાં નીંદણની દેખરેખ રાખવાની સાથે સાથે પાકમાં નિંદામણ કરવાનું ચાલુ રાખો.
- પાકમાં જંતુ-રોગના સંચાલન માટે માત્ર કાર્બનિક જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરો.
- બે મહિના પછી રીંગણના પાક્યા પાકની કાપણી કરો.
- એક હેક્ટરમાં રીંગણની ખેતી કરવાથી લગભગ 300-400 કિલોગ્રામ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે.
- અડધા પાકેલા પાકને 12 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાને તેના યોગ્ય કદ સુધી સંગ્રહિત કરો અને જ્યારે તે યોગ્ય રીતે પાકે ત્યારે તેને મંડીઓમાં વેચાણ માટે મોકલો.