Second Most Expensive Plant : અત્યાર સુધી આપણે જાણતા હતા કે મસાલા અથવા સ્વાદવાળા છોડમાં કેસર સૌથી મોંઘું છે. આ વાત ઘણી હદ સુધી સાચી પણ છે, પરંતુ આખા ભારતમાં કેસરની ખેતી કરી શકતા નથી. બીજી તરફ, અમે જે છોડ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ તે વિશ્વનો બીજો સૌથી મોંઘો ફ્લેવર પ્લાન્ટ છે અને તમે તેને આખા ભારતમાં ઉગાડી શકો છો. તમે તેની કિંમતનો અંદાજો એ વાત પરથી લગાવી શકો છો કે, આ છોડ બજારમાં 50,000 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાય છે. આ સ્થિતિમાં જો ભારતના ખેડૂતો તેની સારી ખેતી કરે છે, તો તેઓ એક વર્ષમાં સારો નફો કમાઈ શકે છે.
શું છે વેનીલા?
ભારતના મોટાભાગના ખેડૂતો હજુ પણ જાણતા નથી કે વેનીલા શું છે. વાસ્તવમાં, તે બહારનો પાક છે અને ભારતમાં તેની ખેતી ઘણી ઓછી છે. જોકે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તેની માંગ ઘણી વધારે છે. વેનીલા એક છોડ છે, જે કઠોળ જેવા ફળ આપે છે, જ્યારે તેના ફૂલો કેપ્સ્યુલ્સ જેવા હોય છે. વેનીલાના ફૂલોની સુગંધ અદ્ભુત હોય છે, સૂકાયા પછી તેનો પાવડર બનાવવામાં આવે છે અને પછી તેને બજારમાં ઊંચા ભાવે વેચવામાં આવે છે. વેનીલામાં એન્ટી-ઓક્સિડેન્ટ ભરપૂર માત્રામાં જોવા મળે છે, જ્યારે તેમાં એન્ટી-બેક્ટેરિયલ ગુણ પણ હોય છે. એવું કહેવાય છે કે તેમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાની શક્તિ હોય છે અને તે માનવ શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
વેનીલા કેવી રીતે ઉગાડવી
વેનીલાની ખેતી ભારતમાં દરેક જગ્યાએ કરી શકાય છે જ્યાં તાપમાન મધ્યમ હોય છે. તેની સાથે સંદિગ્ધ સ્થળોએ પણ તેની ખેતી કરી શકાય છે. ભારતમાં એવા ઘણા રાજ્યો છે જે તેની ખેતી માટે ખૂબ જ યોગ્ય છે. બીજી તરફ જ્યાં વધુ ગરમી હોય ત્યાં તમે શેડ હાઉસમાં આરામથી તેની ખેતી કરી શકો છો. જો કે, તેના છોડના વિકાસ માટે પ્રકાશ ઉપલબ્ધ હોવો જોઈએ. તેની ખેતી માટે યોગ્ય જમીન નાજુક છે અને તેનું pH મૂલ્ય 6.5 થી 7.5 હોવું જોઈએ.
વેનીલા કેવી રીતે રોપવી
વેનીલા એક વેલો છોડ છે. એટલે કે તેમાં વેલા છે જે દૂર દૂર સુધી ફેલાયેલી છે. આ સ્થિતિમાં વેનીલાનો છોડ રોપવા માટે તમારે ખેતરમાં થોડા અંતરે ખાડાઓ બનાવવા પડશે અને પછી આ ખાડાઓમાં વેનીલાનો છોડ રોપવો પડશે. જો ઇચ્છિત હોય તો વાવેતર કરતી વખતે આ છોડમાં કાર્બનિક ખાતરો પણ ઉમેરી શકાય છે. જ્યારે તેના છોડ ઉગવા લાગે છે અને વેલો ફેલાવા લાગે છે, ત્યારે તમે તેની વેલાને ફેલાવવા માટે તેને વાયરથી બાંધી શકો છો અને ફુવારાની પદ્ધતિ દ્વારા તેને પાણી આપી શકો છો. તમને જણાવી દઈએ કે વેનીલાનો પાક 9 થી 10 મહિનામાં તૈયાર થઈ જાય છે અને તે તૈયાર થયા પછી તમે 40 થી 50 હજાર રૂપિયા પ્રતિ કિલો વેચી શકો છો.