Jaya Ekadashi 2023: 1 ફેબ્રુઆરી, 2023 ને મહા સુદ-11 ના રોજ જયા એકાદશીનું વ્રત છે. એકાદશીએ શ્રીહરિના દેહમાંથી જન્મ લીધો છે. આ કારણે તમામ વ્રતમાં તેને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
જયા એકાદશીની પૂજા પદ્ધતિ
જયા એકાદશીના ઉપવાસ અને પૂજા કરવાથી પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે અને દરેક કાર્યમાં વિજય મળે છે. આ વ્રત રાખવા માટે ઉપાસકે વ્રત પહેલા દશમીના દિવસે તે જ સમયે સાત્વિક આહાર લેવો જોઈએ. ઉપવાસ કરનારે ત્યાગ અને બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરવું જોઈએ. સવારે સ્નાન કર્યા પછી વ્રતનું વ્રત કરવું. આ પછી ધૂપ, દીવા, ફળ અને પંચામૃત વગેરે ચઢાવો અને ભગવાન વિષ્ણુના શ્રી કૃષ્ણ અવતારની પૂજા કરો. રાત્રે જાગતા રહો અને શ્રી હરિના નામનો જાપ કરો. બીજા દિવસે એટલે કે દ્વાદશીના દિવસે કોઈ જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિ કે બ્રાહ્મણને ભોજન કરાવી, દાન અને દક્ષિણા આપીને વ્રત તોડવું જોઈએ.
જયા એકાદશીની વ્રત કથા
પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર ઈન્દ્રની સભામાં ઉત્સવ ચાલી રહ્યો હતો. આ બધામાં બધા દેવતાઓ અને સંતો હાજર હતા. તે સમયે ગાંધર્વો ગીતો ગાતા હતા અને ગાંધર્વ કન્યાઓ નૃત્ય કરી રહી હતી. આ ગાંધર્વોમાં માલ્યવન નામનો એક ગાંધર્વ પણ હતો જે ખૂબ જ મધુર ગીતો ગાતો હતો. તે દેખાવમાં પણ ખૂબ જ સુંદર હતો. ગાંધર્વ કન્યાઓમાં પુષ્યવતી નામની એક સુંદર નૃત્યાંગના પણ હતી. એકબીજાને જોઈને પુષ્યવતી અને માલ્યાવાનના હોશ ઉડી ગયા અને તેમની લય ગુમાવી દીધી. તેના આ કૃત્યથી દેવરાજ ઈન્દ્ર ગુસ્સે થયા અને તેને સ્વર્ગથી વંચિત થવાનો શ્રાપ આપ્યો. ભગવાન ઇન્દ્રએ બંનેને મૃત્યુની દુનિયામાં પિશાચની જેમ જીવવાનો શ્રાપ આપ્યો.
શ્રાપની અસરથી પુષ્યવતી અને મલ્યવાન પ્રેત યોનિમાં જન્મ્યા અને કષ્ટ ભોગવવા લાગ્યા. તેમનું જીવન ખૂબ જ પીડાદાયક હતું. બંને ખૂબ દુઃખી હતા. એક સમયે મહા મહિનામાં સુદ પક્ષની એકાદશીના દિવસે બંનેએ આખા દિવસમાં માત્ર એક જ વાર ફળ ખાધું હતું. રાત્રે ભગવાનને પ્રાર્થના કરી, તે તેના કાર્યો માટે પસ્તાવો પણ કરી રહ્યો હતા. આ પછી સવાર સુધી બંનેના મોત થયા હતા. અજાણતાં, આ વ્રતની અસરથી બંનેને પિશાચ યોનિથી મુક્તિ મળી અને તેઓ ફરીથી સ્વર્ગમાં ગયા. ત્યારથી જયા એકાદશીનું વ્રત મનાવવાનું શરૂ થયું.
આ પણ વાંચોઃ
જયા એકાદશીના દિવસે કેસરના આ ઉપાય દૂર કરશે લગ્નમાં આવતી અડચણો