EWS Reservation: સુપ્રીમ કોર્ટે આર્થિક રીતે નબળા સામાન્ય વર્ગના લોકોને આપવામાં આવેલ 10 ટકા અનામતને યથાવત રાખ્યું છે. જો કે, તે જ સમયે મુખ્ય ન્યાયાધીશ ઉદય ઉમેશ લલિત (CJI UU Lalit) અને જસ્ટિસ એસ રવિન્દ્ર ભટ્ટનો નિર્ણય અલ્પ હતો. તેમણે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું કે, ગરીબીના આધારે અનામત આપતી વખતે એસસી, એસટી અને ઓબીસીના ગરીબોનો પણ તેમાં સમાવેશ કરવો જોઈએ, પરંતુ તેમ કરવામાં આવ્યું નથી. આ ભેદભાવ છે અને બંધારણના મૂળભૂત માળખાની વિરુદ્ધ છે. જો કે, 5 જજની બેન્ચમાંથી 3 જજોએ EWS અનામતની મંજૂરીને કારણે તેને સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય ગણવામાં આવશે.
બંધારણના 103માં સુધારાને 3:2ની બહુમતીથી સમર્થનઃ
5 જજની બંધારણીય બેન્ચે બંધારણના 103માં સુધારાને 3:2ની બહુમતીથી સમર્થન આપ્યું છે. આ સુધારા દ્વારા આર્થિક આધાર પર અનામત આપવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે, આ પ્રકારનું અનામત બંધારણીય છે અને તેનાથી અન્ય કોઈ વર્ગના અધિકારોનું ઉલ્લંઘન થતું નથી. જાન્યુઆરી 2019માં બંધારણમાં 103માં સુધારા દ્વારા કલમ 15 (6) અને 16 (6) ઉમેરવામાં આવી હતી. આ સુધારા દ્વારા સરકારને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના ઉત્થાન માટે વિશેષ વ્યવસ્થા કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો.
નોકરીઓ અને ઉચ્ચ શિક્ષણમાં 10 ટકા અનામતની વ્યવસ્થાઃ
આ પછી, સરકારે સામાન્ય વર્ગના ગરીબોને નોકરીઓ અને ઉચ્ચ શિક્ષણમાં 10 ટકા અનામત આપવાની સિસ્ટમ બનાવી હતી. જો કે, સરકારના આ નિર્ણયને 30 થી વધુ અરજીઓ દ્વારા સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારવામાં આવ્યો હતો. ચીફ જસ્ટિસ ઉદય ઉમેશ લલિતની આગેવાની હેઠળની 5 જજોની બેન્ચે આ મામલાની સુનાવણી કરી હતી. જેમાં હવે સરકારની આ વ્યવસ્થાને યોગ્ય ગણવામાં આવ્યું છે.
ત્રણેય જજોએ કહ્યુંઃ અનામતની સમીક્ષા કરવાની જરુર
અનામતની તરફેણમાં ચુકાદો આપનારા ત્રણેય જજોએ એમ પણ કહ્યું કે, બંધારણનો અમલ કરતી વખતે અનામતને મર્યાદિત સમય માટે રાખવામાં આવે તેવું કહેવામાં આવ્યું હતું. હવે 75 વર્ષ પછી પણ અનામત ચાલુ છે. જેમ કે, તેની સમીક્ષા કરવાની જરૂર છે. અનંતકાળ સુધી અનામત આપી શકાય નહીં.
આ પણ વાંચો...