General Knowledge: ઘણા દેશોમાં થતી પ્રવૃત્તિઓ સમયાંતરે વૈશ્વિક ચર્ચાનો વિષય બની છે. આનું એક અગ્રણી ઉદાહરણ રશિયા છે, જે આજે પણ વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશોમાંનો એક માનવામાં આવે છે, તેના પર ઘણા પ્રકારના આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે. આ દેશ તેની સૈન્ય શક્તિ, ઉર્જા સંસાધનો અને વૈશ્વિક રાજકીય પ્રભાવને કારણે મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે. ચાલો જાણીએ કે આટલા બધા પ્રતિબંધો છતાં રશિયા આટલું શક્તિશાળી કેવી રીતે છે.
રશિયા પર આ પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે
આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય દ્વારા રશિયા પર ઘણા કારણોસર વિવિધ પ્રકારના પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે. આમાં મુખ્યત્વે 2014માં ક્રિમીયાનું જોડાણ, સાયબર હુમલા, માનવાધિકારનું ઉલ્લંઘન અને યુક્રેનમાં અન્ય રાજકીય વિવાદોનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રવૃત્તિઓને ગંભીર ગણીને અમેરિકા, યુરોપિયન યુનિયન અને અન્ય પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા સામે આર્થિક અને વેપારી પ્રતિબંધો લાદ્યા છે. આ પ્રતિબંધો દ્વારા આવરી લેવામાં આવેલા મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં બેંકિંગ, ઉર્જા અને સંરક્ષણ ઉદ્યોગોનો સમાવેશ થાય છે, જેનો હેતુ રશિયાના અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડવા અને તેની રાજકીય મહત્વાકાંક્ષાઓને મર્યાદિત કરવાનો છે.
રાજકીય અને રાજદ્વારી વ્યૂહરચના ઘડવાની ક્ષમતા
રશિયાએ વૈશ્વિક રાજકારણમાં પોતાનું સ્થાન મજબૂત કરવા માટે અસરકારક રાજદ્વારી વ્યૂહરચનાનો ઉપયોગ કર્યો છે. રશિયાએ BRICS (બ્રાઝિલ, રશિયા, ભારત, ચીન, દક્ષિણ આફ્રિકા) જેવી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓમાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવી છે અને ઘણા વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર તેની હાજરી દર્શાવી છે. આ રાજદ્વારી પ્રયાસોએ રશિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર એક મહત્વપૂર્ણ સ્થાન અપાવ્યું છે, જેણે તેને તેની શક્તિ જાળવી રાખવામાં મદદ કરી છે.
રશિયા શું દર્શાવે છે?
રશિયા પર આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધો હોવા છતાં, તેની શક્તિ અને પ્રભાવને નકારી શકાય નહીં. તેના વિશાળ ઉર્જા સંસાધનો, લશ્કરી શક્તિ, આર્થિક આત્મનિર્ભરતા અને અસરકારક રાજદ્વારી વ્યૂહરચના તેને એક શક્તિશાળી વૈશ્વિક ખેલાડી બનાવે છે. રશિયાની આ ક્ષમતા દર્શાવે છે કે પ્રતિબંધો છતાં કોઈપણ દેશની તાકાત તેના સંસાધનો, વ્યૂહાત્મક મહત્વ અને વૈશ્વિક રાજદ્વારી પરિસ્થિતિઓ પર નિર્ભર કરે છે. રશિયાનું ઉદાહરણ એ પણ દર્શાવે છે કે વૈશ્વિક રાજકારણમાં અને સત્તાના સંતુલનમાં કોઈપણ દેશની ભૂમિકા મહત્વની હોઈ શકે છે, પછી ભલે તેના પર ગમે તેટલા પ્રતિબંધો લાદવામાં આવે.
આ પણ વાંચો: