Sandalwood Farming: આ ખેતી છે નફાનો સોદો, માત્ર 50 વૃક્ષ 15 વર્ષમાં બનાવી દેશે કરોડપતિ

હવે સારા અને ગુણવત્તાયુક્ત ચંદનના છોડ તૈયાર કરવા માટે સેન્ટ્રલ સોઇલ એન્ડ સેલિનિટી રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં એક પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં ખાસ ટેક્નોલોજી પર સંશોધન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જેથી ખેડૂતોને ચંદનની ખેતીની તાલીમ આપીને તેમની આવકમાં અનેકગણો વધારો કરી શકાય.

ચંદન સદીઓથી ભારતીય સંસ્કૃતિ સાથે સંકળાયેલું છે અને તેનો ઉપયોગ માત્ર પૂજા અને તિલક લગાવવા માટે જ થતો નથી, સફેદ અને લાલ ચંદનના રૂપમાં તેના લાકડાનો ઉપયોગ મૂર્તિઓ બનાવવા, સુશોભનની વસ્તુઓ, હવન કરવા અને અગરબત્તીઓ તેમજ અત્તર બનાવવા માટે પણ થાય છે. તેની સાથે ત્વચા અને અન્ય રોગોની દવાઓ પણ તેના તેલમાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે.

તે દક્ષિણ ભારતમાં વધુ જોવા મળે છે, કારણ કે વર્ષ 2001 પહેલા ઉત્તર ભારતમાં ચંદનની ખેતી પર પ્રતિબંધ હતો. 2001 બાદ કેન્દ્ર સરકારે પ્રતિબંધ હટાવી લીધો હતો. ત્યારથી ચંદનની ખેતી તરફ ખેડૂતોનો ઝુકાવ વધ્યો છે પરંતુ ટેક્નોલોજીના ભારે અભાવને કારણે તેની ખેતીને અપેક્ષિત ગતિ મળી રહી નથી.

ડૉ. રાજ કુમાર, વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક (કૃષિ-વનીકરણ), સેન્ટ્રલ સોઈલ એન્ડ સેલિનિટી રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ (સીએસએસઆરઆઈ), કરનાલમાં જણાવ્યું હતું કે સંસ્થાના નિયામક ડૉ. આર.કે. યાદવના માર્ગદર્શન હેઠળ ચંદનની ખેતી પર એક પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે. સંસ્થામાં, જેમાં ચંદનના છોડ તૈયાર કરવા પર સારા અને ગુણવત્તાયુક્ત સંશોધન કરવામાં આવે છે.

ચંદનના વૃક્ષો લગભગ 12 થી 15 વર્ષમાં તૈયાર થઈ જાય છે. આ પ્રયાસ સંશોધનમાં પણ કરવામાં આવશે, જેથી તેની તૈયારીનો સમયગાળો ઘટાડી શકાય. હાલમાં સંસ્થામાં એક એકર જમીનમાં તેના છોડ પર સંશોધન શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. ચંદન એક પરોપજીવી છોડ છે, આથી તેમાં કેટલું ખાતર અને પાણી આપવું જોઈએ તે અંગે સંશોધન ચાલી રહ્યું છે, જેથી ચંદનના છોડનો વધુ સારો વિકાસ થઈ શકે.

વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક (કૃષિ-વનીકરણ) ડૉ. રાજ કુમારે જણાવ્યું હતું કે ચંદનનું વૃક્ષ જેટલું જૂનું થશે તેટલું તેનું મૂલ્ય વધશે. 15 વર્ષ પછી એક ઝાડની કિંમત 70 હજાર રૂપિયાથી વધીને 2 લાખ રૂપિયા થઈ જાય છે. આ એક ખૂબ જ નફાકારક ખેતી છે, જો કોઈ વ્યક્તિ માત્ર 50 વૃક્ષો વાવે છે તો 15 વર્ષ પછી તેની કિંમત 1 કરોડ રૂપિયા થશે. વાર્ષિક સરેરાશ આવક રૂ. 8.25 લાખથી વધુ હશે. જો ઘરમાં દીકરી કે દીકરો હોય તો 20 રોપા વાવવામાં આવે તો તેમના લગ્ન ખર્ચની ચિંતા દૂર થઈ જાય છે.

તમામ તસવીરનો ઉપયોગ પ્રસ્તુતિકરણ માટે કરવામાં આવ્યો છે