Social Media: સોશિયલ મીડિયાના આ યુગમાં છેતરપિંડી કરવી, લોકોને છેતરવું, સામાન્ય લોકોને ઓનલાઈન એટલે કે ઈન્ટરનેટ દ્વારા છેતરવું એ હવે સામાન્ય બાબત બની ગઈ છે. વૉટ્સએપ એક એવું ઓનલાઈન માધ્યમ છે જેના દ્વારા આજકાલ અનેક પ્રકારની છેતરપિંડી કરવામાં આવી રહી છે. અહીં અમે તમને એક નવા પ્રકારના વૉટ્સએપ સ્કેમ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
વાસ્તવમાં, આજકાલ વૉટ્સએપ દ્વારા છેતરપિંડી કરનારા સાયબર ગુનેગારો મુખ્યત્વે વૉટ્સએપ દ્વારા સામાન્ય લોકોને 3 મેસેજ મોકલે છે, જેના પર ક્લિક કરવાથી મોટાભાગના વૉટ્સએપ યૂઝર્સ છેતરપિંડીનો શિકાર બને છે. ચાલો તમને આ 3 મેસેજ વિશે જણાવીએ.
પ્રાઇસ જીતનારો મેસેજ
વૉટ્સએપ પર લોકોને મોકલવામાં આવતા ફ્રૉડ મેસેજમાં સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે ઇનામ જીતવાના મેસેજ. ગુનેગારો લોકોના વોટ્સએપ પર મેસેજ કરે છે કે તમે ઇનામ જીતી લીધું છે! (You've won a prize!) આવા મેસેજ સાથે એક લિંક અથવા લકી ડ્રો જેવું કંઈક મોકલવામાં આવે છે અને યૂઝર્સને તેમના લકી ડ્રો જીતવા અને લાખો રૂપિયાનું ઇનામ મેળવવા માટે આ લિંક પર ક્લિક કરવાનું કહેવામાં આવે છે.
ઘણા લોકો આવા બનાવટી અને ખોટા કૌભાંડોમાં ફસાઈ જાય છે અને પછી તે લિંક પર ક્લિક કરે છે. ઘણી વખત તે લિંક દ્વારા સ્કેમર્સ યૂઝર્સ ફોનમાં હાજર ઘણા મહત્વપૂર્ણ ડેટાની કૉપી કરે છે, જેના પછી યૂઝર્સને ઘણું નુકસાન સહન કરવું પડે છે.
જૉબ નૉટિફિકેશન વાળો મેસેજ
ભારતમાં અત્યારે બેરોજગારીનો મોટો તબક્કો ચાલી રહ્યો છે. આ દેશમાં દરરોજ કરોડો લોકો રોજગારની શોધમાં હોય છે અને સાયબર ગુનેગારો તેનો ફાયદો ઉઠાવે છે. તેઓ વૉટ્સએપ દ્વારા લોકોને નોકરીની ઓફર મોકલે છે. આ ઓફર એટલી આકર્ષક છે કે જે વ્યક્તિ મહિનાઓથી નવી નોકરી શોધી રહી છે તે તરત જ તે નકલી નોકરીની જાળમાં ફસાઈ જાય છે અને સ્કેમર્સ દ્વારા મોકલવામાં આવેલી લિંક પર ક્લિક કરે છે.
આવી લિંક પર ક્લિક કરવાથી તમારો મોબાઈલ ડેટા કોઈ બીજાના મોબાઈલ કે સિસ્ટમમાં જઈ શકે છે. સ્કેમર્સ લોકોને તમારી ઘણી બધી માહિતી માંગીને કોઈપણ નકલી કંપનીના અસલી દેખાતા ફોર્મ ભરવાની મંજૂરી આપે છે. યૂઝર્સ તેમને ભરીને સબમિટ કરે છે અને સંપૂર્ણ માહિતી સ્કેમર્સને જાય છે. આ ઉપરાંત સ્કેમર્સ નોકરી ઇચ્છુકોને અમુક પૈસા જમા કરાવીને નોકરી અપાવવાની લાલચ પણ આપે છે.
બેન્ક એલર્ટ દ્વારા ફ્રૉડ
આ બે પદ્ધતિઓ ઉપરાંત બીજી ડરામણી પદ્ધતિ બેંક ચેતવણી છે. સ્કેમર્સ બેંક એલર્ટના રૂપમાં સામાન્ય લોકોને વૉટ્સએપ મેસેજ મોકલે છે, જેને જોયા બાદ એવું લાગે છે કે મેસેજ ખરેખર બેંકમાંથી આવ્યો છે. આ મેસેજમાં સ્કેમર્સ કહે છે કે તમારે તમારા બેંક એકાઉન્ટની કેવાયસી શક્ય તેટલી વહેલી તકે કરાવવી પડશે, નહીં તો તમારું ખાતું બંધ કરવામાં આવશે, અથવા તેમાંથી કેટલાક પૈસા કાપવામાં આવશે.
મેસેજમાં નકલી KYC કરવાની લિંક પણ આપવામાં આવી છે અને ફોન નંબર પણ આપવામાં આવ્યો છે જેથી કરીને યૂઝર ડરના માર્યા પોતે સ્કેમરને ફોન કરી શકે. આ રીતે પણ સ્કેમર્સ સામાન્ય યૂઝર્સની મોબાઇલ વિગતો અથવા વ્યક્તિગત વિગતોની ચોરી કરે છે અને તેમની સાથે પૈસાની છેતરપિંડી કરે છે.
આવી છેતરપિંડીથી બચવાની રીત
સ્કેમર્સ આ રીતે મેસેજ મોકલતા રહે છે, અને સ્કેમર્સ હંમેશા WhatsApp અથવા કોઈપણ ઑનલાઇન માધ્યમ દ્વારા છેતરપિંડી અને છેતરપિંડી કરવા માટે વિવિધ અને નવી પદ્ધતિઓ અપનાવતા રહે છે. તેમનો એકમાત્ર ઉદ્દેશ્ય યૂઝર્સના ખાતામાંથી પૈસા ચોરી કરવાનો છે. આ કારણોસર દરેક યૂઝર્સે WhatsApp અથવા અન્ય કોઈપણ એપ્લિકેશન દ્વારા આવતી કોઈપણ અજાણી લિંક પર ક્લિક ન કરવું જોઈએ અને ન તો તે નંબરોનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. જો યૂઝર્સને કોઈ પર છેતરપિંડી કે છેતરપિંડી કરવાનો પ્રયાસ કરવાની શંકા હોય, તો તેઓ ચક્ષુ દ્વારા કેન્દ્ર સરકારની ટીમને સીધી ફરિયાદ કરી શકે છે, જે તાજેતરમાં ભારત સરકાર દ્વારા લૉન્ચ કરવામાં આવ્યું છે.