(Source: Poll of Polls)
Fact Check: મહાકુંભમાં 120 ફૂટ લાંબો સાપ જોવાનો દાવો ખોટો, વીડિયો ડિજિટલ રીતે બનાવાયો
પ્રયાગરાજ મહાકુંભમાં 120 ફૂટ લાંબો સાપ દેખાતો હોવાનો વીડિયો શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે. વિશ્વાસ ન્યૂઝની તપાસમાં વાયરલ દાવો ખોટો હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. વાયરલ વીડિયો ડિજિટલ રીતે બનાવવામાં આવ્યો છે.

સોશિયલ મીડિયા પર સાપનો એક વીડિયો વાયરલ થઈ રહ્યો છે. ક્રેનની મદદથી સાપને નદીમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી રહ્યો હોવાનું જોવા મળે છે. કેટલાક યુઝર્સ આ વીડિયોને શેર કરીને દાવો કરી રહ્યા છે કે આ વીડિયો પ્રયાગરાજ મહાકુંભનો છે, જ્યાં 120 ફૂટ લાંબો સાપ જોવા મળી રહ્યો છે.
વિશ્વાસ ન્યૂઝને તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે વાયરલ વીડિયો અસલી નથી. વાયરલ વીડિયો ડિજીટલ રીતે બનાવવામાં આવ્યો છે, જેને યુઝર્સ વાસ્તવિક માની રહ્યા છે અને તેને નકલી દાવાઓ સાથે શેર કરી રહ્યા છે.
શું છે વાયરલ પોસ્ટમાં?
ઇન્સ્ટાગ્રામ યુઝર સિટી_ગાઝિયાબાદએ વીડિયો શેર કર્યો (આર્કાઇવ લિંક) અને લખ્યું, “મહા કુંભમાં 120 ફૂટ લાંબો 1000 કિલોનો સાપ જોવા મળ્યો, તેણે ભક્તોમાં હલચલ મચાવી દીધી.”
ફેસબુક યુઝર પ્રિયા સિંહે પણ આ વીડિયો (આર્કાઇવ લિંક) શેર કર્યો છે અને લખ્યું છે કે, ‘મહા કુંભમાં 100 ફૂટ લાંબો અને 1000 કિલોનો સાપ મળ્યો – ભક્તોમાં હલચલ મચી ગઈ! #Viral #Trading #Reels Get IP! 2025 સમાપ્ત થઈ ગયું છે, અને આ વર્ષ અસાધારણ બનવા જઈ રહ્યું છે! તેને સંપૂર્ણ નવા સ્તરે લઈ જવા માટે વધુ રેસ, એક નવું તુરિક અને #MICHELIN પાવર ટાયર..”
તપાસ
વાયરલ દાવાને ચકાસવા માટે અમે સંબંધિત કીવર્ડ્સ સાથે Google પર સર્ચ કર્યું. અમે દાવા સંબંધિત કોઈ વિશ્વસનીય સમાચાર અહેવાલો શોધી શક્યા નથી. પરંતુ ઘણા સમાચાર અહેવાલોમાં અમને મહાકુંભમાં કોબ્રા સાપના ઉદ્ભવ સાથે સંબંધિત સમાચાર મળ્યા. 17 જાન્યુઆરી, 2025ના રોજ અમર ઉજાલા પર પ્રકાશિત થયેલા સમાચારમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, “મહાકુંભ દરમિયાન કાલી માર્ગ પરના મીડિયા સેન્ટરમાં કોબ્રા સાપ નીકળવાને કારણે અરાજકતા સર્જાઈ હતી. “માહિતી મળતાં અધિકારીઓએ સાપને પકડીને સલામત સ્થળે છોડી દીધો.” સમાચારમાં દેખાડવામાં આવેલી તસવીર વાયરલ વીડિયોથી ઘણી અલગ છે.

તપાસને આગળ ધપાવતા, વાયરલ વીડિયોના કેટલાક કીફ્રેમ્સ કાઢવામાં આવ્યા હતા. પછી તેમને ગૂગલ લેન્સ ટૂલ દ્વારા સર્ચ કર્યું. અમને Linda`s AI Live નામની યુટ્યુબ ચેનલ પર વાયરલ વિડિયોથી સંબંધિત ઘણા વીડિયો મળ્યા છે. વિડિયોના વિવરણમાં આપેલી માહિતી મુજબ, આ યુટ્યુબ ચેનલના તમામ વિડીયો કોમ્પ્યુટર દ્વારા જનરેટેડ છે અને માત્ર મનોરંજનના હેતુ માટે બનાવવામાં આવ્યા છે. કૃપા કરીને તેને ગંભીરતાથી ન લો.”

આ અંગે અમે વીડિયો એક્સપર્ટ અરુણ કુમારનો સંપર્ક કર્યો અને તેમને વાયરલ વીડિયો મોકલ્યો. તેમનું કહેવું છે કે આ વીડિયો કોમ્પ્યુટર દ્વારા જનરેટેડ છે.
અમે પ્રયાગરાજમાં દૈનિક જાગરણના સંપાદકીય પ્રભારી રાકેશ પાંડે સાથે વિડિયો પણ શેર કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે આ દાવો સંપૂર્ણપણે ખોટો છે. આટલો મોટો સાપ અહીં જોવા મળ્યો નથી. સોશિયલ મીડિયા પર લોકો મહાકુંભના નામે ઘણા ખોટા દાવાઓ શેર કરી રહ્યા છે.
કોમ્પ્યુટર જનરેટેડ ઈમેજરી (CGI) એ VFX ની પેટા કેટેગરી છે, જેમાં કોમ્પ્યુટર સોફ્ટવેર અને ટૂલ્સની મદદથી કૃત્રિમ ઈમેજીસ, ગ્રાફિક્સ અને વિડીયો બનાવવામાં આવે છે, જે એકદમ વાસ્તવિક જેવા દેખાય છે.
આ પહેલા પણ આવા ઘણા ડિજિટલ વીડિયોને અસલી માનીને ખોટા દાવા સાથે શેર કરવામાં આવ્યા છે. આને લગતો ફેક્ટ ચેક રિપોર્ટ વિશ્વાસ ન્યૂઝની વેબસાઈટ પર વાંચી શકાશે.
અંતે અમે પોસ્ટ શેર કરનાર યુઝરનું એકાઉન્ટ સ્કેન કર્યું. જાણવા મળ્યું કે યુઝરને 12 હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે.
(ડિસ્ક્લેમર: આ સમાચારનું ફેક્ટ ચેક vishvasnews એ કર્યુ છે, એબીપી અસ્મિતાએ શક્તિ કલેક્ટિવની સાથે ભાગીદારી અંતર્ગત આ ફેક્ટ ચેકમાં કોઇપણ ફેરફાર વિના પુનઃપ્રકાશિત કર્યુ છે)





















