Rain: કયા શહેરમાં કેટલા ઇંચ વરસાદ પડ્યો, કઇ રીતે માપે છે હવામાન વિભાગ ? જાણો
Rain News: ભારતમાં વરસાદ માપવાનું કામ ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ માટે, વરસાદ માપક નામના સાધનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે

Rain News: ચોમાસાની ઋતુ આવતાની સાથે જ દેશભરના લોકો વરસાદ અંગે હવામાન વિભાગના અહેવાલ પર નજર રાખે છે. આજે દિલ્હીમાં 20 મીમી વરસાદ, મુંબઈમાં 100 મીમી વરસાદ કે કોલકાતામાં સામાન્ય કરતાં ઓછો વરસાદ જેવા સમાચાર સામાન્ય બની જાય છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે હવામાન વિભાગ કયા શહેરમાં કેટલો વરસાદ પડ્યો તે કેવી રીતે નક્કી કરે છે? અને તેનો અર્થ શું છે?
વરસાદ મિલીમીટર (મીમી) માં માપવામાં આવે છે. જ્યારે હવામાન વિભાગ કહે છે કે દિલ્હીમાં 20 મીમી વરસાદ પડ્યો છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે જો તમે સપાટ સપાટી પર કન્ટેનર મૂકો છો, તો તેમાં 20 મીમી અથવા 2 સેમી પાણી એકઠું થશે, જો પાણી ઓવરફ્લો ન થાય અથવા જમીનમાં ન જાય.
હવામાન વિભાગ વરસાદ કેવી રીતે માપે છે ?
ભારતમાં વરસાદ માપવાનું કામ ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ માટે, વરસાદ માપક નામના સાધનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ સાધન એક નળાકાર પાત્ર છે જેમાં વરસાદનું પાણી એકઠું થાય છે. એકત્રિત પાણીના જથ્થાને વરસાદ ગણવામાં આવે છે. વરસાદનું પ્રમાણ મિલીમીટર (mm) માં માપવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો એવું કહેવામાં આવે કે શહેરમાં 10 મીમી વરસાદ પડ્યો છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે એક ચોરસ મીટરના વિસ્તારમાં 10 મીમીની ઊંચાઈ સુધી પાણી એકઠું થયું છે.
દેશભરમાં ફેલાયેલું રેઈનગેજ નેટવર્ક
IMD પાસે દેશભરમાં ફેલાયેલું નેટવર્ક છે જેમાં હજારો રેઈનગેજ સ્ટેશનોનો સમાવેશ થાય છે. આ સ્ટેશનો દરેક રાજ્ય અને દરેક મોટા શહેરમાં સ્થાપિત છે જે સતત ડેટા રેકોર્ડ કરે છે. આ ઉપરાંત, સેટેલાઇટ, ડોપ્લર રડાર અને કમ્પ્યુટર મોડેલની મદદથી, હવામાન વિભાગ સચોટ આગાહીઓ અને અહેવાલો તૈયાર કરે છે.
કયા શહેરમાં કેટલો વરસાદ પડ્યો ?
૨૦૨૫ના ચોમાસાની શરૂઆતમાં, દેશના ઘણા ભાગોમાં સરેરાશ કરતાં વધુ વરસાદ નોંધાયો છે જ્યારે કેટલાક ભાગોમાં ઓછો વરસાદ નોંધાયો છે. ઉદાહરણ તરીકે, મુંબઈમાં જૂન મહિનામાં અત્યાર સુધીમાં લગભગ ૧૨૦૦ મીમી વરસાદ નોંધાયો છે, જે સામાન્ય કરતાં થોડો વધારે છે. દિલ્હીમાં લગભગ ૨૦૦ મીમી વરસાદ નોંધાયો છે, જે સામાન્ય સ્તરની નજીક છે. કોલકાતામાં ચોમાસાની શરૂઆત ધીમે ધીમે થઈ હતી પરંતુ જુલાઈની શરૂઆત સુધીમાં ૫૦૦ મીમીથી વધુ વરસાદ પડ્યો છે.
ચોમાસાનો અહેવાલ કેવી રીતે બહાર પાડવામાં આવે છે ?
IMD દરરોજ દૈનિક વરસાદનો અહેવાલ, સાપ્તાહિક હવામાન સારાંશ અને ચોમાસાના અપડેટ જેવા અહેવાલો પ્રકાશિત કરે છે. આ માહિતી હવામાન વિભાગની વેબસાઇટ, મોબાઇલ એપ્લિકેશન્સ અને સમાચાર એજન્સીઓ દ્વારા લોકોને પહોંચાડવામાં આવે છે.





















