Mulching Farming: તરબૂચ, ટામેટા, કાકડી, મરચીની ખેતીમાં ઉપયોગી છે આ ખેતી પદ્ધતિ, થશે મબલખ નફો

Mulching Farming: કૃષિ ક્ષેત્રે નવીન ટેકનોલોજી પણ હરણફાળ ભરી છે. જૂની પદ્ધતિને નવી પદ્ધતિમાં રૂપાંતર કરી ખેડૂતોતેનો આવકરી રહ્યા છે. જેમાંથી એક છે મલ્ચિંગ પદ્ધતિ.

મલ્ચિંગ પદ્ધતિથી થતી તરબૂચની ખેતી

Mulching Farming: કૃષિ ક્ષેત્રે નવીન ટેકનોલોજી પણ હરણફાળ ભરી છે. જૂની પદ્ધતિને નવી પદ્ધતિમાં રૂપાંતર કરી ખેડૂતોતેનો આવકરી રહ્યા છે. જેમાંથી એક છે મલ્ચિંગ પદ્ધતિ. જેના અનેક લાભો મેળવીને કૃષિને એક નવી દિશા આપી રહ્યાં છે, એમ કહીએ તો ખોટું નથી. મોંઘાદાટ બિયારણ, ખાતર અને મજુરોની અછતો વચ્ચ મોટી કરકસરયુક્ત મલ્ચિંગ પદ્ધતિને અપનાવી ખેતીનું ઉત્પાદન સારામાં સારું મેળવી રહ્યાં છે.

મલ્ચિંગ શું છે

મલ્ચિંગ એટલે મુખ્ય પાકના છોડની આજુબાજુ આવેલ ખુલ્લી જમીનને પાક અવશેષો ઘાસ પ્લાસ્ટિક વગેરે વડે ઢાંકવાની પ્રક્રિયા. જેમાં છોડના મૂળની આસપાસ જમીન પર ભૂસાનું  કે ઘાસનું કુદરતી આવરણ બનાવીને પાક સાથે જમીનનું સંરક્ષણ કરવામાં આવે છે. જમીન પર આવું એક પ્રાકૃતિક આવરણ બનાવી જમીનમાં ભેજનું પ્રમાણ જાળવી શકાય છે, સાથે સૂક્ષ્મ સજીવો માટે ઉત્તમ વાતાવરણ તૈયાર કરી શકાય છે અને નીંદણનું પણ નિયંત્રણ થઈ જાય છે.

કઈ ખેતીમાં થઈ રહ્યો છે મલ્ચિંગનો ઉપયોગ

હાલ તડબૂચના પાકમાં મલ્ચિંગ પદ્ધતિ સવિશેષ ઉપયોગ થવા લાગ્યો છે. આ ઉપરાંત ટામેટી, મરચી, તૂરિયા, કાકડી વગેરે જેવા શાકભાજીના પાકોમાં તેમજ કપાસમાં પણ સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ થાય છે. મલ્ચિગ માટે પ્લાસ્ટિક થોડું મોંઘુ હોવા છતાં તેનો વપરાશ વધતો જાય છે. હાલ એલએલડીપીઈનો ઉપયોગ વધુ જાણીતો બન્યો છે કારણ કે ખૂબ પાતળું હોવા છતાં વધુ મજબૂતાઈ ધરાવે છે જેથી ફાટતું નથી કે કાણાં પડતા નથી તેમજ તે વધારે પાતળું હોવાથી ઓછા વજનમાં વધુ વિસ્તારમાં પાથરી શકાય છે. આમ ખર્ચ પણ ઓછો થાય છે.

• મલ્ચિંગનો ઉપયોગ
• જળ સંરક્ષણ
• પાણી શોષણ
• બાષ્પીભવન ઘટાડવું
• નીંદણનું નિયંત્રણ
• સુક્ષ્મસજીવો માટે માઈક્રોક્લાયમેટ બનાવવામાં
• પાકના અસરકારક મૂળ વિસ્તારની આસપાસ ગરમીનું પ્રમાણ જાળવી રાખવામાં

મલ્ચ તરીકે શું ઉપયોગમાં લઈ શકાય

મલ્ચ તરીકે પરાળ, સુકાપાંદડા, કેળના પાન, શેરડીના પાન, લાકડાનો વહેર, મગફળીના ફોતરા વગેરેનો ઉપયોગ કરી શકાય. નહિતર આ બધાની જગ્યાએ પ્લાસ્ટીક ઉપયોગમાં લઇ શકાય છે.

મલ્ચિંગ પદ્ધતિના લાભ

• શાકભાજીના પાકોમાં નિંદામણથી મૂક્તિ નિંદામણ ખર્ચનો બચાવ.
• પાણીનો વ્યય અટકે ઓછા પાણીમાં શાકભાજીના પાકોનું વધુ ઉત્પાદન.
• રોપાણી બાદ ઉત્પાદનનો સમયગાળો વહેલો.
• મજુરી ખર્ચમાં ફાયદો.
•  બીજ અંકુરણની ક્રિયા ઝડપી અને રોપણી બાદ શરૂઆતના તબક્કામાં જીવતો કે રોગ લાગવાની શક્યતા નહીંવત રહે છે.

મલ્ચિંગ એટલે કે છોડના મૂળની આસપાસ જમીન પર ભૂસાનું કે ઘાસનું કુદરતી આવરણ બનાવીને પાક સાથે જમીનનું સંરક્ષણ... જમીન પર આવું એક પ્રાકૃતિક આવરણ બનાવી જમીનમાં ભેજનું પ્રમાણ જાળવી શકાય છે સાથે સૂક્ષ્મ સજીવો માટે ઉત્તમ વાતાવરણ તૈયાર કરી શકાય છે અને નીંદણનું પણ નિયંત્રણ થઈ જાય છે. pic.twitter.com/qt0jC73q3t

— Gujarat Agriculture, Farmer Welfare & Co-op. Dept. (@GujAgriDept) February 16, 2022