Dev Uthani Ekadashi 2023: આજે દેવઉઠી એકાદશી, જાણો શુભ મુહૂર્ત, યોગ અને નિયમો સાથે વિધિ વિધાન

ભગવાન વિષ્ણુ ગુરુવાર 23 નવેમ્બર 2023 ના રોજ યોગ નિદ્રામાંથી જાગી જશે. આ પછી દેવુથની એકાદશી ઉજવવામાં આવશે. જ્યોતિષ પાસેથી જાણો દેવુથની એકાદશીનો શુભ યોગ, શુભ સમય, મહત્વ અને નિયમો.

પ્રતીકાત્મક તસવીર ( ગૂગલમાંથી)

Dev Uthani Ekadashi 2023: દેવઉઠીની એકાદશી આ વર્ષે 23 નવેમ્બર 2023ના રોજ એટલે કે આજે ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ 5 મહિનાની ઊંઘ પછી જાગી જશે. આ પછી તમામ શુભ કાર્યો શરૂ થશે. આ દિવસે લોકો પોતાના ઘરમાં ભગવાન સત્યનારાયણની કથા અને તુલસી-શાલિગ્રામના વિવાહનું આયોજન કરે છે. જ્યોતિષી ડૉ.અનીશ વ્યાસે જણાવ્યું કે, દેવુ ઉઠી એકાદશી આ વર્ષે 23મી નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. એવી માન્યતા છે કે દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે ભગવાન શ્રી હરિ 5 મહિનાની ગાઢ નિંદ્રામાંથી જાગી જાય છે. દેવોત્થાન એકાદશી નિંદ્રામાંથી ભગવાનને જાગૃત કરવા માટે ઉજવવામાં આવે છે.

 

આ દિવસથી ભગવાન વિષ્ણુ સૃષ્ટિની સંભાળ લે છે. આ દિવસે તેમના લગ્ન તુલસી સાથે થયા હતા. મહિલાઓ આ દિવસે વ્રત રાખે છે. પરંપરા મુજબ, તુલસીજીના વિવાહ દેવ દેવઉઠી એકાદશીના રોજ કરવામાં આવે છે, આ દિવસે તેમને શણગારવામાં આવે છે, ચુનરીથી ઢાંકવામાં આવે છે અને પ્રદક્ષિણા કરવામાં આવે છે. સાંજે, તેઓ રાઉલીથી આંગણામાં ચોરસ ભરશે અને ભગવાન વિષ્ણુના ચરણોને કલાત્મક રીતે ચિહ્નિત કરશે. રાત્રે વિધિવત પૂજા કર્યા બાદ સવારે શંખ, ઘંટડી વગેરે વગાડીને ભગવાનને જગાડવામાં આવશે અને પૂજા કર્યા બાદ કથાનું શ્રવણ કરવામાં આવશે. જ્યોતિષીએ જણાવ્યું કે વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ કારતક મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશી 22 નવેમ્બરે રાત્રે 11:03 વાગ્યે શરૂ થશે અને 23 નવેમ્બરે રાત્રે 9:01 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદયા તિથિ અનુસાર 23 નવેમ્બરે દેવઉઠીએકાદશી વ્રત રાખવામાં આવશે.દેવઉઠી એકાદશી મૂહૂર્ત

• કાર્તિક શુક્લ એકાદશી તિથિનો પ્રારંભ - 22 નવેમ્બર 2023, રાત્રે 11.03 વાગ્યાથી શરૂ
• કારતક શુક્લ એકાદશીની સમાપ્તિ - 23 નવેમ્બર 2023, રાત્રે 09.01 વાગ્યે સમાપ્ત થાય છે.

એકાદશી શુભમૂહૂર્ત

એકાદશીના શુભ યોગની વાત કરીએ તો આ દિવસ પૂજા માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. આ વખતે રવિ યોગ, સિદ્ધિ યોગ અને સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ બનવા જઈ રહ્યો છે. સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ સવારે 11.55 વાગ્યાથી શરૂ થશે. જ્યારે રવિ યોગ સવારે 6:50 થી સાંજે 5:16 સુધી રહેશે. આ પછી સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ શરૂ થઇ જશે.

ચાતુર્માસ માસ પૂર્ણ થશે

જ્યોતિષે જણાવ્યું કે, દેવુથની એકાદશીના દિવસે ચાતુર્માસ સમાપ્ત થશે. માન્યતાઓ અનુસાર ભગવાન વિષ્ણુ ચાતુર્માસમાં વિશ્રામ કરે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈપણ શુભ કે શુભ કાર્ય કરવા પર પ્રતિબંધ છે.

દેવઉઠી  એકાદશીનું મહત્વ

જ્યોતિષે જણાવ્યું કે, દેવઉઠીએકાદશી તિથિથી ચાતુર્માસનો સમયગાળો સમાપ્ત થાય છે. કહેવાય છે કે શયની એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ સૂઈ જાય છે અને આ દિવસે તેઓ જાગે છે. દેવ ઉઠની એકાદશીના દિવસે લોકો સવારે વહેલા ઊઠીને સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરે છે. ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરો. શાસ્ત્રો અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર ભગવાન કૃષ્ણએ એકાદશીના દિવસે દેવી વૃંદા (તુલસી) સાથે લગ્ન કર્યા હતા. આ વર્ષે તુલસી વિવાહ 24 નવેમ્બર 2023 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.

આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો

જ્યોતિષે જણાવ્યું કે, પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુ આ દિવસે યોગ નિદ્રાના 5 મહિના પછી જાગે છે. આ કારણથી આ દિવસને દેવુથની એકાદશી કહેવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં ભગવાન વિષ્ણુની કૃપા મેળવવા માટે ભક્તો અનેક ઉપાયો કરે છે. પરંતુ આશીર્વાદ મેળવવાની સાથે-સાથે કેટલાક નિયમો એવા છે જે દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે ન તોડવા જોઈએ