ભારતે EFTA સાથે ટ્રેડ ડીલની કરી જાહેરાત: 1 ઓક્ટોબરથી અમલમાં, 10 લાખ નોકરીઓ અને $100 બિલિયન FDI આકર્ષવાનું લક્ષ્ય
આઇસલેન્ડ, લિક્ટેંસ્ટાઇન, નોર્વે અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ સાથેનો TEPA કરાર ભારત માટે આર્થિક વિકાસનો નવો માર્ગ ખોલશે.

India EFTA Trade Deal: ભારતના આર્થિક વિકાસ માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલા તરીકે, ભારત અને યુરોપિયન ફ્રી ટ્રેડ એસોસિએશન (EFTA) વચ્ચેનો વેપાર અને આર્થિક ભાગીદારી કરાર (TEPA) આગામી 1 ઓક્ટોબર, 2025 થી અમલમાં આવશે. વાણિજ્ય મંત્રી પીયૂષ ગોયલે શનિવારે આ જાહેરાત કરી હતી, જે 10 માર્ચ, 2024 ના રોજ હસ્તાક્ષર કરાયેલા આ ઐતિહાસિક કરાર માટે એક મોટી સિદ્ધિ છે. આ કરારમાં EFTA ના સભ્ય દેશો – આઇસલેન્ડ, લિક્ટેંસ્ટાઇન, નોર્વે અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ – નો સમાવેશ થાય છે અને તે વિદેશી રોકાણ તેમજ દ્વિપક્ષીય વેપારને વેગ આપવા માટે મુખ્ય પ્રેરક બળ બનવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
સમર્પિત ભારત-EFTA ડેસ્ક: સરળતા માટે નવું પગલું
કરારના સરળ અમલીકરણ અને અસરકારક સંકલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે, સરકારે એક સમર્પિત ભારત-EFTA ડેસ્ક ની સ્થાપના કરી છે. મંત્રી ગોયલે આ અંગે માહિતી આપતા જણાવ્યું કે, આ પ્લેટફોર્મ જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રના હિસ્સેદારો માટે એક સિંગલ-વિન્ડો સુવિધા પદ્ધતિ તરીકે કાર્ય કરશે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય EFTA-આધારિત રોકાણકારો માટે ભારતીય બજારો સાથે જોડાણ કરવાનું સરળ બનાવવાનો છે. ગોયલે વધુમાં ઉમેર્યું કે, આ ડેસ્ક ભારતના ઝડપથી વિસ્તરતા ઉદ્યોગોમાં વિદેશી કંપનીઓની પહોંચને સુવ્યવસ્થિત કરશે.
$100 બિલિયન FDI અને 1 મિલિયન નોકરીઓનું મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્ય
TEPA કરાર હેઠળ, ભારતે આગામી 15 વર્ષના સમયગાળામાં $100 બિલિયન નું વિદેશી સીધું રોકાણ (FDI) આકર્ષવાનું મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આ લક્ષ્યમાં પ્રથમ દાયકામાં પ્રારંભિક $50 બિલિયન અને ત્યારબાદના પાંચ વર્ષમાં વધારાના $50 બિલિયનનો સમાવેશ થાય છે. આ કરાર ભારતમાં દસ લાખ (1 મિલિયન) નવી નોકરીઓનું સર્જન કરવાનો પણ લક્ષ્ય ધરાવે છે, જે અપેક્ષિત રોકાણ અને આર્થિક પ્રવૃત્તિમાં થનારા વધારાનો લાભ લેશે.
India-EFTA TEPA to come into effect from 1st October. pic.twitter.com/BE9QhFN7iU
— Piyush Goyal (@PiyushGoyal) July 19, 2025
જોકે, આ લક્ષ્યો એક મુખ્ય આર્થિક ધારણા સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલા છે: કે ભારત રોકાણના આ ક્ષિતિજ પર ડોલરની દ્રષ્ટિએ સરેરાશ 9.5 ટકા GDP વૃદ્ધિ જાળવી રાખે. આ અંદાજ દેશના લાંબા ગાળાના વિકાસના માર્ગ સાથે સુસંગત છે.
ભારત અને EFTA બંને માટે વિન-વિન સ્થિતિ
આ કરાર ભારત દ્વારા અત્યાર સુધી હસ્તાક્ષર કરાયેલા સૌથી વ્યાપક વેપાર કરારોમાંનો એક છે. તે ભારતીય નિકાસકારોને ઉચ્ચ-મૂલ્યવાળા યુરોપિયન બજારોમાં વધુ સારી પહોંચ પ્રદાન કરશે તેવી અપેક્ષા છે. આ સાથે, તે અદ્યતન ટેકનોલોજી, મૂડી પ્રવાહ અને રોજગારની નવી તકો પણ ભારતમાં લાવશે.
EFTA સભ્ય દેશોના દૃષ્ટિકોણથી, આ કરાર વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થાઓમાંની એક, ભારતમાં વ્યૂહાત્મક પ્રવેશ પ્રદાન કરે છે. વૈશ્વિક વેપાર ગતિશીલતા ઝડપથી વિકસતી હોવાથી, આ કરાર દક્ષિણ એશિયામાં EFTA ની હાજરીને મજબૂત બનાવે છે અને ભારત સાથે ઊંડા આર્થિક એકીકરણને સક્ષમ બનાવે છે, જે બંને પક્ષો માટે ફાયદાકારક સાબિત થશે.





















