Heat Waveના કારણે ભારતમાં સૌથી વધુ મોત, ચૌકાવનારા આંકડા જાહેર, 2030 સુધી તાપમાન વધતા ભયંકર સ્થિતિના સંકેત

આ રિપોર્ટ અનુસાર ભારત પછી ચીન અને રશિયા આવે છે. વધુ પડતા હીટવેવ સંબંધિત મૃત્યુના લગભગ 14 ટકા ચીનમાં અને લગભગ 8 ટકા રશિયામાં થયા છે

પ્રતીકાત્મક તસવીર ( abp live) ( Image Source :PTI )

Heat Wave:દિલ્હી અને એનસીઆરમાં હીટવેવ યથાવત છે. સ્થિતિને જોતા હવામાન વિભાગે રેડ એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. ઓસ્ટ્રેલિયાની મોનાશ યુનિવર્સિટીના રિપોર્ટ અનુસાર ભારતમાં હીટવેવ જીવલેણ બનવા લાગી છે. યુનિવર્સિટીના અભ્યાસ મુજબ, જો આપણે 1990 થી 30 વર્ષના ડેટા પર નજર કરીએ તો, ભારતમાં હીટવેવને કારણે સૌથી વધુ લોકો મૃત્યુ પામ્યા છે.

દિલ્હી અને એનસીઆરમાં હીટવેવ યથાવત છે. સ્થિતિને જોતા હવામાન વિભાગે રેડ એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. ઓસ્ટ્રેલિયાની મોનાશ યુનિવર્સિટીના રિપોર્ટ અનુસાર ભારતમાં હીટવેવ જીવલેણ બનવા લાગી છે. યુનિવર્સિટીના અભ્યાસ મુજબ, જો આપણે 1990 થી 30 વર્ષના ડેટા પર નજર કરીએ તો, સમગ્ર વિશ્વમાં હીટવેવને કારણે 1.53 લાખથી વધુ લોકોના મોત થયા છે. તેમાંથી સૌથી વધુ મોત ભારતમાં થયા છે. હીટવેવથી થતા મૃત્યુમાં ભારતનો હિસ્સો 20.7 ટકા છે. અભ્યાસમાં, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું હતું કે વિશ્વભરમાં હીટવેવને કારણે થયેલા મૃત્યુ પૈકી અડધા એશિયામાં નોંધાયા હતા. નેચર જર્નલમાં પ્રકાશિત એક અભ્યાસ અનુસાર, 2023 છેલ્લા 2 હજાર વર્ષોમાં સૌથી ગરમ રહેશે. વધતી ગરમી માટે વૈજ્ઞાનિકો ગ્લોબલ વોર્મિંગને જવાબદાર ગણાવી રહ્યા છે. રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જો વધતા તાપમાનને નિયંત્રિત કરવા માટે સમયસર વ્યવસ્થા કરવામાં નહીં આવે તો 2050 સુધીમાં કરોડો વૃદ્ધો અને બીમાર લોકોના જીવન મુશ્કેલીમાં મુકાઈ શકે છે.

આ રિપોર્ટ અનુસાર ભારત પછી ચીન અને રશિયા આવે છે. વધુ પડતા હીટવેવ સંબંધિત મૃત્યુના લગભગ 14 ટકા ચીનમાં અને લગભગ 8 ટકા રશિયામાં થયા છે. મોનાશ યુનિવર્સિટી, ઑસ્ટ્રેલિયાની આગેવાની હેઠળના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે હીટવેવ્સ સાથે સંકળાયેલા વધુ મૃત્યુ એ તમામ ગરમી સંબંધિત મૃત્યુના ત્રીજા ભાગ અને વૈશ્વિક સ્તરે કુલ મૃત્યુના 1 ટકા માટે જવાબદાર છે.

સંશોધકોએ એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે દર ઉનાળામાં કુલ 1.53 લાખ વધારાના મૃત્યુમાંથી, લગભગ અડધા એશિયાના અને 30 ટકાથી વધુ યુરોપના છે. વધુમાં, સૌથી મોટો અંદાજિત મૃત્યુદર (વસ્તી દીઠ મૃત્યુ) શુષ્ક આબોહવા અને ઓછી-મધ્યમ આવક ધરાવતા વિસ્તારોમાં જોવા મળ્યો હતો. તારણો PLOS મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયા છે. અહેવાલ વાંચે છે, "1990 થી 2019 સુધીની ગરમ મોસમ દરમિયાન, હીટવેવ સંબંધિત વધારાના મૃત્યુને કારણે દર વર્ષે 153,078 મૃત્યુ થયા હતા, કુલ 236 મૃત્યુ પ્રતિ મિલિયન રહેવાસીઓ અથવા વૈશ્વિક મૃત્યુના 1 ટકા હતા."

ભારતીય હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, આ વર્ષે એપ્રિલમાં પૂર્વ ભારતમાં 1901 પછી સૌથી વધુ ગરમી નોંધાઈ છે. મ્યુઝિકલ સ્કેલની પાંચમી નોંધ મુજબ . બંગાળમાં એપ્રિલમાં 2015 પછીની સૌથી ખરાબ ગરમીનો સામનો કરવો પડ્યો છે. વિશ્વના મોટા ભાગના દેશોમાં આ પ્રકારની સ્થિતિ વધુ કે ઓછી જોવા મળે છે. સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ રહી છે કે દરિયાની સપાટી વધી રહી છે અને પરિણામે દરિયા કિનારે વસેલા શહેરોનું અસ્તિત્વ પણ જોખમમાં છે. વાસ્તવમાં આ સમગ્ર સમસ્યા માનવ સર્જિત સમસ્યા છે. આડેધડ શહેરીકરણ, વૃક્ષો અને છોડના જંગલોની જગ્યાએ આયર્ન કોંક્રીટના જંગલો, વસ્તીમાં અણધાર્યો વધારો અને કાર્બન ઉત્સર્જનને અંકુશમાં લેવામાં નિષ્ફળતાના પરિણામો દેખાઈ રહ્યા છે. જૈવિક વિવિધતાને અસર થઈ રહી છે. આધુનિકરણના નામે રોજ નવા પ્રયોગો થઈ રહ્યા છે. આબોહવાને અસર કરતા ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ ખૂબ જ વધી ગયો છે. દુર્ભાગ્ય એ છે કે આજે આપણે જે ઉત્પાદનને ઉપયોગી કહી રહ્યા છીએ, તે થોડા સમય પછી તેના ગેરફાયદા ગણવાનું શરૂ કરે છે. બીજી તરફ, આ ઉત્પાદનો પર્યાવરણમાંથી ભેજ દૂર કરીને તાપમાન વધારવામાં વિશેષ ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે. આ જ સ્થિતિ રહી તો 20230માં ગરમીના કારણે આનાથી પણ ભયજનક સ્થિતિ થઇ શકે છે.