બુલડોઝર એક્શન પર સુપ્રીમ કોર્ટની મોટી ટિપ્પણી, 'સરકારી શક્તિનો દુરુપયોગ ન થઇ શકે'
Supreme Court: સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે સરકારી સત્તાનો દુરુપયોગ ન થવો જોઈએ.
Supreme Court: સુપ્રીમ કોર્ટમાં બુધવારે (13 નવેમ્બર 2024) બુલડોઝરની કાર્યવાહી પર સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે મોટી ટિપ્પણી કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે સરકારી સત્તાનો દુરુપયોગ ન થવો જોઈએ.
Supreme Court pronouncing verdict "bulldozer actions" by state governments to demolish properties of persons accused of crimes says it has considered the rights guaranteed under the Constitution that provide protection to individuals from arbitrary state action.
— ANI (@ANI) November 13, 2024
It says the… pic.twitter.com/pv9f6VupD3
સુપ્રીમ કોર્ટમાં બુધવારે (13 નવેમ્બર 2024) બુલડોઝરની કાર્યવાહી પર સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે મોટી ટિપ્પણી કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે સરકારી સત્તાનો દુરુપયોગ ન થવો જોઈએ.
જસ્ટિસ ગવઈએ કવિ પ્રદીપની એક કવિતાને ટાંકીને કહ્યું હતું કે ‘ઘર સપના હૈ, જો કભી ન તૂટે’. ન્યાયાધીશે વધુમાં કહ્યું કે ગુનાની સજા ઘર તોડવું હોઇ શકે નહીં. ગુનામાં આરોપી બનવું અથવા દોષિત ઠરવું એ ઘર તોડવાનો આધાર નથી.
સુનાવણી દરમિયાન કોર્ટે કહ્યુ હતું કે "અમે તમામ દલીલો સાંભળી. લોકતાંત્રિક સિદ્ધાંતો પર વિચાર કર્યો. ન્યાયના સિદ્ધાંતો પર વિચાર કર્યો. ઈન્દિરા ગાંધી વિરુદ્ધ રાજનારાયણ, ન્યાયમૂર્તિ પુત્તાસ્વામી જેવા નિર્ણયોમાં નિર્ધારિત સિદ્ધાંતો પર વિચાર કર્યો. સરકારની જવાબદારી છે કે કાયદાનું શાસન જળવાઇ રહે, પરંતુ સાથે નાગરિક અધિકારોનું રક્ષણ બંધારણીય લોકશાહીમાં જરૂરી છે."
ન્યાયાધીશે વધુમાં કહ્યું કે લોકોને એ સમજવું જોઈએ કે તેમના અધિકારો આ રીતે છીનવી ન શકાય. સરકારી સત્તાનો દુરુપયોગ કરી શકાય નહીં. અમે વિચાર્યું કે શું અમારે માર્ગદર્શિકા જાહેર કરવી જોઈએ. ટ્રાયલ વિના ઘર તોડીને કોઈને સજા આપી શકાય નહીં. અમારું તારણ છે કે જો વહીવટીતંત્ર મનસ્વી રીતે મકાનો તોડી નાખે તો તેના માટે અધિકારીઓને જવાબદાર બનાવવા પડશે. ગુનાના આરોપીઓને પણ બંધારણ કેટલાક અધિકારો આપે છે. ટ્રાયલ વિના કોઈને પણ દોષિત માની શકાય નહીં.
'પ્રશાસન જજ બની શકે નહી'
જજે સુનાવણી દરમિયાન કહ્યું કે, એક રસ્તો એ હોઈ શકે કે લોકોને વળતર મળે. આ ઉપરાંત ગેરકાયદેસર પગલાં લેનારા અધિકારીઓને પણ સજા થવી જોઈએ. કુદરતી ન્યાયના સિદ્ધાંતનું પાલન કરવું જોઈએ. કોઈને પોતાનો પક્ષ રજૂ કરવાની તક આપ્યા વિના મકાનો તોડી ન શકાય. પ્રશાસન જજ ન બની શકે. કોઈને દોષિત ઠેરવીને ઘર તોડી ન શકાય. દેશમાં might was right'નો સિદ્ધાંત ચાલી શકે નહીં. ગુના માટે સજા કરવી એ કોર્ટનું કામ છે. નીચલી અદાલતે આપેલી ફાંસીની સજા પણ ત્યારે જ લાગુ થઈ શકે જો હાઈકોર્ટ પણ તેની પુષ્ટી કરે. આર્ટિકલ 21 (જીવનનો અધિકાર) હેઠળ માથા પર છત હોવી એ પણ અધિકાર છે.