Year Ender 2023: ભારતમાં 100 સ્ટાર્ટઅપ્સમાં 15,000 થી વધુ કર્મચારીઓને કાઢી મૂક્યા, ઉભરતી કંપનીઓ માટે મુશ્કેલીઓથી ભરેલું વર્ષ

Startup in Trouble: વૈશ્વિક મંદી, કોવિડ પછી માંગમાં ઘટાડો, ભંડોળનો અભાવ અને સરકારની કડકતાને કારણે, વર્ષ 2023 ઘણા સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે ખૂબ જ ભારે હતું. તેની વિપરીત અસર કર્મચારીઓને પણ ભોગવવી પડી હતી.

પ્રતિકાત્મક તસવીર

Startup in Trouble: વર્ષ 2023નું છેલ્લું અઠવાડિયું ચાલી રહ્યું છે. આ વર્ષે, IT કંપનીઓ અને સ્ટાર્ટઅપ્સે મંદી, છટણી અને નુકસાન જેવી બાબતોનો સામનો કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. વર્ષના અંત સુધીમાં, Paytm માં પણ છટણીના સમાચાર આવ્યા. આ વર્ષ સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે ભારે રહ્યું છે. લગભગ 100 ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સમાં 15,000 થી વધુ કર્મચારીઓની છટણી કરવામાં આવી હતી. Layoffs.FYI ના ડેટા અનુસાર, ઘણી કંપનીઓએ તેમના ખર્ચને ઘટાડવા માટે છટણીનો આશરો લીધો હતો. આ ઉપરાંત આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) અને ઓટોમેશન પણ કર્મચારીઓ પર પડી. સમસ્યા એટલી વધી ગઈ કે ઘણા સ્ટાર્ટઅપને બંધ કરવા પડ્યા. ચાલો આ સ્ટાર્ટઅપ્સ પર એક નજર કરીએ.

ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સ 2023 માં ભંડોળ માટે સંઘર્ષ કરતા જોવા મળ્યા હતા. કોવિડ-19 પછી આ કંપનીઓની હાલત ખરાબ થવા લાગી. લોકડાઉન દરમિયાન વધેલી માંગને પહોંચી વળવા નવા લોકોને નોકરી આપવામાં આવી હતી. માંગમાં ઘટાડો થતાં આ લોકો પાસેથી નોકરીઓ છીનવાઈ ગઈ. ભંડોળના અભાવને કારણે, કંપનીઓએ ખર્ચમાં ગંભીર ઘટાડો કરવો પડ્યો. અમેરિકા અને યુરોપમાં આર્થિક મંદીના કારણે આ સ્ટાર્ટઅપ પર પણ વિપરીત અસર પડી હતી. IMF અને વર્લ્ડ બેંકના રિપોર્ટમાં પણ વૈશ્વિક મંદીનો ભય વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો છે. જેના કારણે મોટા પાયે છટણી કરવામાં આવી હતી. ભારત સરકારના કડક નિયમો પણ તેમના પર ભારે હતા.

પેટીએમમાં એઆઈના વધતા ઉપયોગને કારણે લગભગ 10 ટકા કર્મચારીઓ ઘટ્યા છે. પેટીએમના 1,000 થી વધુ કર્મચારીઓને તેમની નોકરીમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવ્યા છે. પેમેન્ટ, લોન, ઓપરેશન અને સેલ્સ ડિવિઝન છટણીનો સૌથી મોટો ભોગ બન્યા છે.

બાયજુએ આ વર્ષે છટણીના બીજા રાઉન્ડમાં 2,500 કર્મચારીઓની છટણી કરી હતી. બાયજુના સ્થાપક બાયજુ રવિન્દ્રને કર્મચારીઓના પગારની વહેંચણી માટે પોતાનું ઘર ગીરો પણ રાખ્યું હતું.

ઈ-કોમર્સ વેબસાઈટ મીશોએ ત્રણ વખત છટણી કરી. કંપનીએ તેના લગભગ 15 ટકા કર્મચારીઓને ઘરે મોકલી દીધા છે. કંપનીના સ્થાપક અને સીઈઓ વિદિત અથ્રેયાના ઈમેલ મુજબ, અસરગ્રસ્ત કર્મચારીઓને એક મહિનાનો વધારાનો પગાર આપવામાં આવ્યો હતો. અન્ય ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ ઉડાન (B2B) એ 150 કર્મચારીઓને છૂટા કર્યા.

મોહલ્લા ટેક પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, જે શેરચેટ અને મોઝ ચલાવે છે, તેણે 2023 માં તેના લગભગ 20 ટકા કર્મચારીઓને છૂટા કર્યા અને ડન્ઝોએ તેના 30 ટકા કર્મચારીઓને છૂટા કર્યા. બંને કંપનીઓ રોકડની તંગીનો સામનો કરી રહી છે. મોહલ્લા ટેકમાંથી લગભગ 1300 કર્મચારીઓને છૂટા કરવામાં આવ્યા છે. છટણીનો આ તબક્કો 2024માં પણ ચાલુ રહી શકે છે. ગ્રોસરી ડિલિવરી પ્લેટફોર્મ ડુન્ઝોએ લગભગ 300 કર્મચારીઓને છૂટા કર્યા છે.

સ્વિગીએ તેના ઉત્પાદન, એન્જિનિયરિંગ અને ઓપરેશન્સ વિભાગમાંથી 380 કર્મચારીઓની છટણી કરી છે. આ ઉપરાંત માંસ બજાર પણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે. Fintech કંપની ZestMoney એ તાજેતરમાં 31 ડિસેમ્બરે PhonePe સાથે એક્વિઝિશન વાટાઘાટો સમાપ્ત થયા પછી અંતિમ શટડાઉનની જાહેરાત કરી હતી. આ સ્ટાર્ટઅપ બાય નાઉ પે લેટર સ્કીમ પર આરબીઆઈની કડકાઈને સહન કરી શક્યું નહીં અને તેણે તેના શટર બંધ કરવા પડ્યા.

ઓલાએ 2023માં લગભગ 200 કર્મચારીઓની છટણી કરી હતી. છૂટા કરાયેલા લોકોએ Ola Cabs અને તેની પેટાકંપનીઓ Ola Financial Services Private Limited અને Ola Electric માં કામ કર્યું હતું. બીજી તરફ, ક્રિપ્ટો એક્સચેન્જ CoinDCX ના સ્થાપક સુમિત ગુપ્તા અને નીરજ ખંડેલવાલે લગભગ 12 ટકા કર્મચારીઓની નોકરીઓ સમાપ્ત કરવાની બ્લોગ પોસ્ટ દ્વારા જાહેરાત કરી હતી. ક્રિપ્ટો સ્ટાર્ટઅપ્સ ભારત સરકારના નિયમો સાથે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે. ઊંચા ટેક્સ અને TDSને કારણે એક વર્ષમાં તેમના ટ્રેડિંગ વોલ્યુમમાં 90 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.