શોધખોળ કરો

Pitru Paksha 2024: પિતૃ પક્ષમાં શ્રાદ્ધ કર્મ કરવાથી શું ખરેખર મૃતક આત્માને પહોંચે છે ભોજન?

Pitru Paksha 2024: પુનર્જન્મનો સિદ્ધાંત સનાતન ધર્મનો મૂળ સિદ્ધાંત છે. આપણા મોટા ભાગના ધાર્મિક કાર્યો આ પ્રમાણે જ થાય છે. પિતૃકાર્ય પણ આ જ સિદ્ધાંત પર આધારિત છે. આચાર્ય તુષાર જોશી પાસેથી મુદ્દાને તાર્કિક રીતે સમજીએ.

 Pitru Paksha 2024: આપણા મનમાં આ પ્રશ્ન આવે તે સ્વાભાવિક છે કે, શ્રાદ્ધ ભોજન પિતૃઓ સુધી કેવી રીતે પહોંચે છે? આ પ્રશ્નના ઉકેલ તરીકે આપણા શાસ્ત્રોમાં તાર્કિક જવાબો  પણ  છે. જાણીએ પિતૃ પક્ષમાં શ્રાદ્ધકર્મ કરવું શા માટે અનિવાર્ય છે. તેનાથી મૃતક આત્માને કેવી રીતે સંતુષ્ટી મળે છે.  આ મુદ્દાને જ્યોતિષાચાર્ય તુષાર જોશીએ ધર્મ ગ્રંથના સંદર્ભો સાથે સમજાવ્યો છે. તો સમગ્ર વિધિ વિધાનને તાર્કિક રીતે સમજીએ

પુનર્જન્મના સિદ્ધાંત અનુસાર, આત્મા એક શરીર છોડીને બીજા નવા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. પરંતુ પિંડ દાનની થિયરી જણાવે છે કે, 50 કે 100 વર્ષ પછી પણ ત્રણેય પૂર્વજોની આત્માઓ હવામાં ફરતી વખતે વાયુના શરીર દ્વારા ચોખાના દાણાની સુગંધ અથવા સાર ગ્રહણ કરવામાં સક્ષમ છે. પિતૃ શ્રાદ્ધમાં ચઢાવેલા પિંડોથી સંતુષ્ટ થાય છે અને પિતૃ તેમના વંશજોને જીવન, સંતાન, સંપત્તિ, જ્ઞાન, સ્વર્ગ, મોક્ષ, તમામ સુખના આશિષ  આપે છે.

 મત્સ્ય પુરાણમાં, ઋષિમુનિઓ દ્વારા એક પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો છે કે, જે ભોજન બ્રાહ્મણ (શ્રાદ્ધ માટે આમંત્રિત) દ્વારા ખાય છે અથવા જે અગ્નિમાં નાખવામાં આવે છે, શું તે મૃત આત્માઓ સુધી પહોંચે છે?

આ સવાલનો જવાબ  એ હતો કે,  વૈદિક કહેવતો અનુસાર પિતા, દાદા અને પરદાદાને અનુક્રમે “વસુ”, “રુદ્ર” અને “આદિત્ય”ના રૂપ માનવામાં આવે છે. તેમના નામ અને ગોત્ર (શ્રાદ્ધ સમયે ઉલ્લેખિત), મંત્રો દ્રારા આપેલી આહૂતિ, પ્રસાદ પૂર્વજોને લઈ જવામાં આવે છે.

જો કોઈના પિતા (તેમના સત્કર્મોને લીધે) દેવતા બની ગયા હોય, તો શ્રાદ્ધમાં આપવામાં આવતો ભોજન અમૃત (અમૃત) બની જાય છે અને તે તેની દિવ્યતાની સ્થિતિમાં તેનું અનુસરણ કરે છે. જો તેઓ રાક્ષસ (રાક્ષસ) બની ગયા હોય, તો તે (શ્રાદ્ધમાં આપવામાં આવતું ભોજન) તેમને વિવિધ પ્રકારના આનંદના રૂપમાં પહોંચે છે. જો તેઓ પ્રાણી બની ગયા હોય તો તે તેમના માટે ઘાસ બની જાય છે અને જો તેઓ સાપ બની ગયા હોય તો શ્રાદ્ધનો ખોરાક વાયુ બનીને તેમની સેવા કરે છે.

 ઉલ્લેખનિય છે કે, વસુ, રુદ્ર વગેરે એવા દેવો છે જેમની  તમામ સ્થાનો પર પહોંચ છે, આથી જ્યાં પણ પૂર્વજો હોય ત્યાં તેમને સંતુષ્ટ કરવાની શક્તિ તેમનામાં છે.

 એવું કહેવાય છે કે શ્રાદ્ધ સમયે પિતૃઓ (આમંત્રિત) બ્રાહ્મણોમાં વાયુ સ્વરૂપે પ્રવેશ કરે છે અને જ્યારે યોગ્ય બ્રાહ્મણોને વસ્ત્ર, અનાજ, પ્રસાદ, અન્ન, પીણું, ગાય, ઘોડા, ગામ વગેરે આશીર્વાદ આપવામાં આવે છે, ત્યારે તેઓ ખુશ થઈ જાય છે. જ્યારે ભગવાન રામે પોતે જંગલમાં પિતા દશરથજીનું શ્રાદ્ધ કરવાનું શરૂ કર્યું અને ઋષિઓએ ભોજન કરવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે સીતાજીએ ભગવાનને કહ્યું કે ત્રણ બ્રાહ્મણોમાં મેં પિતા દશરથજીને આગળ જોયા અને બીજા બે બ્રાહ્મણોમાં બીજા બે મહાપુરુષોને જોયા. આમંત્રિત બ્રાહ્મણોમાં પૂર્વજો પ્રવેશ કરે છે.

એવું કેહવામાં આવે છે કે, શ્રાદ્ધ સમયે આંમંત્રિત બ્રાહ્મણોમાં પિતૃ વાયુ રૂપે પ્રવેશ કરે છે જ્યારે બ્રાહ્મણને ભોજન, વસ્ત્રનું દાન કરવામાં આવે છે ત્યારે તે પસન્ન થાય છે. જ્યારે દશરથ રાજાનું શ્રાદ્ધ રામ ભગવાને કર્યું તો સીતાજીએ પણ અનુભવ વ્યક્ત કરતા કહ્યું કે, “મને આ બ્રાહ્મણમાં પિતા દરશન દેખાયા”

મત્સ્ય પુરાણ અનુસાર, મૃત્યુ પછી, પિંડોને 12 દિવસ સુધી પિતૃઓને અર્પણ કરવા જોઈએ, કારણ કે તે તેમની યાત્રા દરમિયાન ભોજન તરીકે સેવા આપે છે અને તેમને સંતોષ આપે છે. મૃત્યુ પછી 12 દિવસ સુધી આત્મા પોતાનું ઘર છોડતો નથી. તેથી દસ દિવસ સુધી દૂધ અને પાણી ઉપર લટકાવવું જોઈએ. જેથી કરીને તમામ યાતનાઓથી દૂર રાખી શકાય અને તેનો પ્રવાસનો થાક દૂર કરી શકાય

- જ્યોતિશાચાર્ય તુષાર જોષી

વધુ જુઓ
Advertisement
Advertisement
Advertisement

ટોપ સ્ટોરી

'મક્કામાં 40 કિલોમીટર પહેલાં જ..', મહાકુંભમાં મુસ્લિમોના પ્રતિબંધની વાત પર બોલ્યા શંકરાચાર્ય સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ
'મક્કામાં 40 કિલોમીટર પહેલાં જ..', મહાકુંભમાં મુસ્લિમોના પ્રતિબંધની વાત પર બોલ્યા શંકરાચાર્ય સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ
IND vs SA: બીજી T20માં સેન્ચુરી ફટકારનાર સંજુ સેમસન થશે બહાર? આવી હશે દક્ષિણ આફ્રિકા સામે ભારતની પ્લેઇંગ 11
બીજી T20માં સેન્ચુરી ફટકારનાર સંજુ સેમસન થશે બહાર? આવી હશે દક્ષિણ આફ્રિકા સામે ભારતની પ્લેઇંગ 11
યુપીના આ ગામમાં 35થી વધુ કુંવારી છોકરીઓ ગર્ભવતી થઈ ગઈ! પરિવારજનોના હોશ ઉડી ગયા
યુપીના આ ગામમાં 35થી વધુ કુંવારી છોકરીઓ ગર્ભવતી થઈ ગઈ! પરિવારજનોના હોશ ઉડી ગયા
SC On Bulldozer Justice: અધિકારીને કારણ વગર કોઈના મકાન તોડવાની સત્તા નથી, બુલડોઝરથી ડરાવીને લોકોનો અવાજ ન દબાવી શકાય: સુપ્રીમ કોર્ટ
અધિકારીને કારણ વગર કોઈના મકાન તોડવાની સત્તા નથી, બુલડોઝરથી ડરાવીને લોકોનો અવાજ ન દબાવી શકાય: સુપ્રીમ કોર્ટ
Advertisement
ABP Premium

વિડિઓઝ

Gujarat Crime News : ગુજરાતમાં એક જ દિવસમાં 5 હત્યાથી ખળભળાટHun To Bolish: હું તો બોલીશ : વાવમાં વાવાઝોડુંHun To Bolish: હું તો બોલીશ : સ્વાધ્યાયપોથી કે ભ્રષ્ટાચારની પસ્તી?Ambaji Accident News | અંબાજી નજીક ત્રિશુલિયા ઘાટ પર એક ભયાનક ત્રિપલ અકસ્માત,  28થી વધુ લોકો ઈજાગ્રસ્ત

ફોટો ગેલેરી

પર્સનલ કોર્નર

ટોપ આર્ટિકલ્સ
ટોપ રીલ્સ
'મક્કામાં 40 કિલોમીટર પહેલાં જ..', મહાકુંભમાં મુસ્લિમોના પ્રતિબંધની વાત પર બોલ્યા શંકરાચાર્ય સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ
'મક્કામાં 40 કિલોમીટર પહેલાં જ..', મહાકુંભમાં મુસ્લિમોના પ્રતિબંધની વાત પર બોલ્યા શંકરાચાર્ય સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ
IND vs SA: બીજી T20માં સેન્ચુરી ફટકારનાર સંજુ સેમસન થશે બહાર? આવી હશે દક્ષિણ આફ્રિકા સામે ભારતની પ્લેઇંગ 11
બીજી T20માં સેન્ચુરી ફટકારનાર સંજુ સેમસન થશે બહાર? આવી હશે દક્ષિણ આફ્રિકા સામે ભારતની પ્લેઇંગ 11
યુપીના આ ગામમાં 35થી વધુ કુંવારી છોકરીઓ ગર્ભવતી થઈ ગઈ! પરિવારજનોના હોશ ઉડી ગયા
યુપીના આ ગામમાં 35થી વધુ કુંવારી છોકરીઓ ગર્ભવતી થઈ ગઈ! પરિવારજનોના હોશ ઉડી ગયા
SC On Bulldozer Justice: અધિકારીને કારણ વગર કોઈના મકાન તોડવાની સત્તા નથી, બુલડોઝરથી ડરાવીને લોકોનો અવાજ ન દબાવી શકાય: સુપ્રીમ કોર્ટ
અધિકારીને કારણ વગર કોઈના મકાન તોડવાની સત્તા નથી, બુલડોઝરથી ડરાવીને લોકોનો અવાજ ન દબાવી શકાય: સુપ્રીમ કોર્ટ
વય વંદના યોજના: 70 વર્ષથી વધુ ઉંમરના સિનિયર સિટિઝન્સ હવે ઘરબેઠાં બનાવી શકશે આયુષ્યમાન કાર્ડ
વય વંદના યોજના: 70 વર્ષથી વધુ ઉંમરના સિનિયર સિટિઝન્સ હવે ઘરબેઠાં બનાવી શકશે આયુષ્યમાન કાર્ડ
Crime News: સિહોરમાં જઘન્ય હત્યાકાંડ, વૃદ્ધ મહિલાના બંને પગ કાપીને ચાંદીના કડાં લઈ ગયા બદમાશો
Crime News: સિહોરમાં જઘન્ય હત્યાકાંડ, વૃદ્ધ મહિલાના બંને પગ કાપીને ચાંદીના કડાં લઈ ગયા બદમાશો
Vav bypoll 2024: વાવ ચૂંટણીમાં ભાજપમાં ભડકો, લાલજી પટેલનો દાવો - 98 ટકા ચૌધરી મત માવજીભાઈને મળશે
વાવ ચૂંટણીમાં ભાજપમાં ભડકો, લાલજી પટેલનો દાવો - 98 ટકા ચૌધરી મત માવજીભાઈને મળશે
Vav assembly by-election 2024: અમિત ચાવડાએ ભાજપ સરકાર પર સાધ્યું નિશાન, કહ્યું -
અમિત ચાવડાએ ભાજપ સરકાર પર સાધ્યું નિશાન, કહ્યું - "17 ધારાસભ્યો 156 ઉપર ભારે પડે છે"
Embed widget