બિહારમાં ભાજપનો ભાઈ-ભત્રીજાવાદ: 71 માંથી 11 બેઠકો નેતાના પુત્ર, પુત્રવધૂ અને પત્નીને આપી; જુઓ યાદી
Bihar BJP candidate list 2025: ભાજપે બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025 માટે ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદીમાં 71 બેઠકો પર નામ જાહેર કર્યા છે.

Bihar BJP candidate list 2025: ભારતીય જનતા પાર્ટી (ભાજપ), જે અવારનવાર વિપક્ષ પર 'ભાઈ-ભત્રીજાવાદ' અથવા 'પરિવારવાદ'નો આરોપ મૂકીને રાજકીય પ્રહારો કરે છે, તેણે બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025 માટે ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદી જાહેર કરતાં જ આ મુદ્દો ચર્ચામાં આવ્યો છે. પક્ષ દ્વારા જાહેર કરાયેલા કુલ 71 ઉમેદવારોમાંથી, 11 ઉમેદવારો એવા છે જેઓ કોઈ મોટા રાજકીય નેતાના સીધા સગા-સંબંધીઓ છે. આ આંકડો જાહેર કરાયેલી કુલ ટિકિટોના આશરે 15% જેટલો છે. આ યાદીમાં પૂર્વ મુખ્યમંત્રીના પુત્ર, પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રીની પુત્રી, અને વર્તમાન ધારાસભ્યોની પત્નીઓ સહિત અનેક હસ્તીઓના પરિવારજનોનો સમાવેશ થાય છે. આના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે રાજકીય વારસો ધરાવતા પરિવારોને પણ ભાજપમાં ટિકિટ ફાળવણીમાં પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે.
વિસ્તારથી વિશ્લેષણ: ભાજપની બિહાર યાદીમાં પરિવારવાદનું ગણિત
ભાજપે બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025 માટે ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદીમાં 71 બેઠકો પર નામ જાહેર કર્યા છે. આ યાદીના વિશ્લેષણ પરથી જાણવા મળે છે કે આમાંથી 11 બેઠકો પર એવા ઉમેદવારોને તક આપવામાં આવી છે જેઓ કોઈ શક્તિશાળી રાજકીય પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવે છે અથવા ભૂતકાળમાં રાજકારણમાં સક્રિય રહેલા નેતાઓના પરિવારના સભ્યો છે. આ આંકડા ભાજપના 'પરિવારવાદ મુક્ત રાજકારણ'ના દાવાઓ પર સવાલો ઉભા કરી શકે છે.
ઉમેદવારોની યાદી
- નીતીશ મિશ્રા (ઝાંઝરપુર): આ ઉમેદવાર બિહારના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી ડૉ. જગન્નાથ મિશ્રાના પુત્ર છે, જ્યારે તેમના કાકા લલિત નારાયણ મિશ્રા પણ કેન્દ્રીય કેબિનેટમાં અનેક મહત્વના પદો પર રહી ચૂક્યા છે.
- શ્રેયસી સિંહ (જમુઈ): ઓલિમ્પિક શૂટર શ્રેયસી સિંહ, ભૂતપૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી અને દિગ્ગજ નેતા દિગ્વિજય સિંહની પુત્રી છે. તેમના માતા પુતુલ કુમારી પણ બાંકાથી ભાજપના સાંસદ રહી ચૂક્યા છે.
- સંજીવ ચૌરસિયા (દિઘા): તેઓ સિક્કિમના વર્તમાન રાજ્યપાલ અને ભાજપના ભૂતપૂર્વ ધારાસભ્ય ગંગા પ્રસાદ ચૌરસિયાના પુત્ર છે.
- નીતીન નવીન (બાંકીપુર): આ ઉમેદવાર સ્વર્ગસ્થ નવીન કિશોર પ્રસાદ સિંહાના પુત્ર છે, જેઓ 1990 અને 2000 ના દાયકામાં પટના પશ્ચિમ મતવિસ્તારમાંથી બિહાર વિધાનસભામાં જીત્યા હતા.
- રાણા રણધીર (મધુબન): તેઓ બિહારના ભૂતપૂર્વ મંત્રી અને શિવહરના પૂર્વ સાંસદ સીતારામ સિંહના પુત્ર છે, જેઓ મધુબનથી લાંબા સમય સુધી ધારાસભ્ય રહ્યા હતા.
- રાઘવેન્દ્ર પ્રતાપ સિંહ (બરહરા): તેઓ પાંચ વખત ધારાસભ્ય અને નાયબ નાણાં પ્રધાન રહી ચૂકેલા અંબિકા શરણ સિંહના પુત્ર છે.
- અરુણ કુમાર સિંહ (બરુરાજ): તેમના પિતા બ્રિજ કિશોર સિંહ અને દાદા યુમના સિંહ પણ બિહાર વિધાનસભાના સભ્ય રહી ચૂક્યા છે.
- દેવેશકાંત સિંહ (ગોરિયાકોઠી): તેમના પિતા ભૂમેન્દ્ર નારાયણ સિંહ અને દાદા કૃષ્ણકાંત સિંહ પણ ધારાસભ્ય તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે.
- નિશા સિંહ (પ્રાણપુર): તેઓ ઓક્ટોબર 2020 સુધી બિહારના મંત્રી રહેલા અને પ્રાણપુરથી ધારાસભ્ય વિનોદ કુમાર સિંહના પત્ની છે.
- ગાયત્રી દેવી (પરિહાર): તેઓ પરિહાર વિધાનસભા મતવિસ્તારના ભૂતપૂર્વ ભાજપ ધારાસભ્ય રામ નરેશ પ્રસાદ યાદવના પુત્રવધૂ છે.
- સુજીત કુમાર સિંહ (ગૌરા બૌરામ): તેમને પહેલી વાર ટિકિટ મળી છે. તેઓ વરિષ્ઠ ભાજપ નેતા અને દરભંગાના ધારાસભ્ય સુનિલ કુમાર સિંહના પુત્ર છે. તેમની પત્ની સ્વર્ણ સિંહ ગૌરા બૌરામથી ધારાસભ્ય રહી ચૂક્યા છે.
રાજકીય રણનીતિ પર પ્રશ્ન:
ભાજપ દ્વારા ભાઈ-ભત્રીજાવાદને ગંભીર મુદ્દો ગણાવવામાં આવે છે, ત્યારે 71 માંથી 11 ટિકિટ પરિવારના સભ્યોને ફાળવવાનો નિર્ણય તેની આંતરિક રાજકીય રણનીતિ અને સિદ્ધાંતો વચ્ચેનો વિરોધાભાસ દર્શાવે છે. આ આંકડા સ્પષ્ટ કરે છે કે ચૂંટણી જીતવા માટે, પક્ષે રાજકીય પરિવારની મજબૂત પકડ અને જ્ઞાતિ સમીકરણોને અવગણ્યા નથી. આ નિર્ણય આગામી ચૂંટણીઓમાં વિપક્ષને ભાજપ પર પ્રહાર કરવા માટે એક મોટો મુદ્દો પૂરો પાડે છે.





















