Odisha Train Accident : ઓડિશા ટ્રેન દુર્ઘટનાનું સાચુ કારણ શું? આ 4 પોઈન્ટ પર ફોકસ

દેશના ઈતિહાસમાં અને આ સદીની સૌથી ખરાબ ટ્રેન દુર્ઘટનાઓમાંની એક ઓડિશા ટ્રેન દુર્ઘટનામાં અત્યાર સુધીમાં 288 લોકોના મોત થયા છે.

તસવીર સોશિયલ મીડિયા

Source : PTI

Coromandel Train Accident: દેશના ઈતિહાસમાં અને આ સદીની સૌથી ખરાબ ટ્રેન દુર્ઘટનાઓમાંની એક ઓડિશા ટ્રેન દુર્ઘટનામાં અત્યાર સુધીમાં 288 લોકોના મોત થયા છે. આ અકસ્માતમાં સેંકડો લોકો ઘાયલ થયા છે, જેમની હોસ્પિટલમાં સારવાર ચાલી રહી છે. PM મોદીએ આજે ઘટનાસ્થળનું નિરીક્ષણ કર્યું હતું અને હોસ્પિટલમાં પીડિતોને મળ્યા હતા. આ દરમિયાન તેમણે અકસ્માત માટે દોષિતો સામે કડક કાર્યવાહી કરવાની પણ વાત કરી હતી. આ બધા વચ્ચે એક સવાલ સૌથી વધુ પૂછવામાં આવી રહ્યો છે કે આટલો મોટો ટ્રેન અકસ્માત કેવી રીતે થયો?

ઓડિશામાં આ ટ્રેન દુર્ઘટનાને 24 કલાકથી વધુ સમય વીતી ગયો છે. જો કે હજુ સુધી એ સ્પષ્ટ નથી થયું કે આ ભયાનક દુર્ઘટના કેવી રીતે બની. રેલ્વેએ બહુ ઓછી માહિતી સાથે ટૂંકું સત્તાવાર નિવેદન બહાર પાડ્યું હતું. રેલ્વે બોર્ડે કહ્યું કે, કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ અપ લાઇનમાં પૂરપાટ ઝડપે દોડી રહી હતી, જ્યારે બેંગલુરુ-હાવડા યસવંતપુર એક્સપ્રેસ ડાઉન લાઇનમાં ચાલી રહી હતી. ત્યારે માલગાડી કોમન લૂપમાં ઉભી હતી. ત્યારબાદ કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ પાટા પરથી ઉતરી ગઈ અને તેના કેટલાક ડબ્બા માલસામાન ટ્રેન સાથે અથડાઈ અને પછી કેટલાક કોચ યશવંતપુર એક્સપ્રેસ સાથે અથડાઈ.

શું સિગ્નલની ખામીને કારણે અકસ્માત થયો?

આ દુર્ઘટનાનું સાચું કારણ તપાસ બાદ જ જાણી શકાશે, પરંતુ પ્રાથમિક દ્રષ્ટિએ એવું માનવામાં આવે છે કે, સિગ્નલમાં ખામીને કારણે કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ તેના નિર્ધારિત ટ્રેક પરથી હટી ગઈ હતી અને પાછળથી માલસામાન ટ્રેન સાથે અથડાઈ હતી. જોકે, આ ઘટનાની સત્તાવાર તપાસ બાદ જ સંપૂર્ણ ચિત્ર સ્પષ્ટ થાય તેવી શક્યતા છે.

ઓડિશા ટ્રેન અકસ્માતનું હોટ પોઈન્ટ

અકસ્માત સ્થળ ઓડિશાના બાલાસોર જિલ્લાના બહાનાગા બજાર સ્ટેશનથી થોડે આગળ છે. દુર્ઘટનામાં ત્રણ ટ્રેન સામેલ હતી - બે પેસેન્જર ટ્રેન વિરુદ્ધ દિશામાં જઈ રહી હતી અને ત્યાં એક માલગાડી ઉભી હતી. પ્રથમ ટ્રેન, કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ, કોલકાતા/હાવરાના શાલીમાર સ્ટેશનથી શરૂ થઈ અને ચેન્નાઈ તરફ જતી હતી. તે ખડગપુર અને બાલાસોર વટાવી ચૂક્યું હતું અને તેનું આગલું સ્ટોપ ભદ્રક હતું.

ભયાનક અકસ્માત કયા સમયે થયો?

ટ્રેન લગભગ સમયસર ચાલી રહી હતી અને બહાનાગા બજાર (નોન-સ્ટોપ) સ્ટેશને સાંજે 7.01 વાગ્યે ઓળંગી હશે. ત્યાં અપ મેઈન લાઈન (ચેન્નાઈ તરફ), ડાઉન મેઈન લાઈન (હાવડા તરફ) અને બંને બાજુ બે લૂપ લાઈન છે. લૂપનો અર્થ એવો થાય છે કે જ્યાં ટ્રેનને ધાર પર ઉભી રાખવાની હોય છે જેથી ઝડપી અથવા મહત્વપૂર્ણ ટ્રેન માટે મુખ્ય લાઇન ખાલી રહે. રેલવેના જણાવ્યા અનુસાર, કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ અપ મેઈન લાઇન પરથી પસાર થઈ રહી હતી ત્યારે તે અપ લૂપ લાઈનમાં ઉભી રહેલી માલગાડી સાથે અથડાઈ હતી. ટ્રેન ખૂબ જ ઝડપે જઈ રહી હતી કારણ કે તેને આ સ્ટેશન પર રોકાવાનું નહોતું.

આ માહિતી પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, કોરોમંડલ ટ્રેન મુખ્ય લાઇન પર ગુડ્સ ટ્રેન પસાર કરવાને બદલે લૂપમાં ઘૂસી ગઈ હતી અને તેની સાથે અથડાઈ હતી. ઘટનાની તસવીરોમાં માલગાડીની ઉપર કોરોમંડલનું લોકોમોટિવ દેખાઈ રહ્યું છે. લોકોમોટિવ ડ્રાઇવરોને સિગ્નલો દ્વારા દિશાઓ આપવામાં આવે છે, તેઓ આ દિશાઓ પર કાર્ય કરે છે અને ખાસ કરીને અંધારામાં ટ્રેકને જોઈને નહીં. સૂત્રોએ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું કે હાલમાં રેલવે સિગ્નલમાં ખામી સર્જાવાની શક્યતા જોઈ રહી છે.

સિગ્નલ ડિસ્ટર્બન્સ અને લૂપ લાઇન પેનિટ્રેશન

કોરોમંડલને મુખ્ય લાઇનમાંથી પસાર થવા માટે ગ્રીન સિગ્નલ આપવામાં આવ્યું હતું અને પછી સિગ્નલ બંધ કરવામાં આવ્યું હતું. જેના કારણે ટ્રેન લૂપ લાઇનમાં ઘુસી ગઈ હતી અને માલગાડી સાથે અથડાઈ હતી. જોઈન્ટ ઈન્સ્પેક્શન ટીમ વતી એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે, અત્યાર સુધીની માહિતીના આધારે એવું તારણ કાઢવામાં આવ્યું છે કે અપ મેઈન લાઈનમાં કોરોમંડલ એક્સપ્રેસ માટે ગ્રીન સિગ્નલ આપવામાં આવ્યું હતું અને પછી તેને હટાવી દેવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ આ ટ્રેન હતી. તે લૂપ લાઇનમાં ઘૂસી ગઈ હતી અને ત્યાં માલગાડી સાથે અથડાઈ હતી અને પાટા પરથી ઉતરી ગઈ હતી.

શું ડ્રાઈવર અકસ્માત ટાળી શક્યો હોત?

સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, રેલવે અધિકારીઓ સિગ્નલિંગની ભૂલ અથવા નિષ્ફળતા સાથે ડ્રાઇવર સાથેના મુદ્દાઓ પણ શોધી રહ્યા છે. જેઓ રેલવેમાં લોકો પાયલટ તરીકે ઓળખાય છે. જો કે, એ નોંધવું જોઈએ કે ટ્રેનને શક્તિશાળી એન્જિન દ્વારા ખેંચવામાં આવે છે. રેલ્વેએ કહ્યું છે કે, કોરોમંડલ પુર ઝડપે જઈ રહ્યું હતું, જે લગભગ 100 કિમી પ્રતિ કલાકની હોઈ શકે છે. આટલી ઝડપે ઈમરજન્સી બ્રેક લગાવ્યા પછી પણ કદાચ કોઈ ટ્રેન બે કિલોમીટર પહેલા ઉભી રહેતી નથી.

ત્રીજી ટ્રેન ક્યાંથી આવી?

ત્રીજી ટ્રેન, હાવડા તરફ જતી બેંગલુરુ-હાવડા એક્સપ્રેસ (વિરુદ્ધ દિશામાં) ડાઉન મેઇન લાઇન પર મુસાફરી કરી રહી હતી ત્યારે કોરોમંડલે માલસામાન ટ્રેનને ટક્કર મારી હતી. જ્યારે કોરોમંડલ માલસામાન ટ્રેન સાથે અથડાઈ ત્યારે મોટાભાગની બેંગલુરુ-હાવડા ટ્રેન અકસ્માત સ્થળને પાર કરી ચૂકી હતી. જો કે, બેંગ્લોર-હાવડા એક્સપ્રેસના કેટલાક છેલ્લા કોચ અકસ્માતનો ભોગ બન્યા હતા અને પાટા પરથી ઉતરી ગયા હતા.