Customs Duty on Gold: વિદેશથી ભારત આવતા મુસાફરો કેટલું સોનું કરમુક્ત લાવી શકે? જાણો સંપૂર્ણ નિયમ

ભારતીયો માટે સોનું માત્ર એક ધાતુ નહીં, પણ ભાવના અને રોકાણનું પ્રતીક છે. હાલમાં સોનાના ભાવ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી રહ્યા હોવાથી, ઘણા લોકો વિદેશી બજારોમાંથી સોનું ખરીદીને ભારતમાં લાવવાનું વિચારી રહ્યા છે.

Gold Import Rules: જોકે, જો તમે કસ્ટમ નિયમોથી અજાણ હો, તો આ વ્યવહાર મોંઘો સાબિત થઈ શકે છે. નિયમો મુજબ, જે પુરુષો એક વર્ષથી વધુ સમય વિદેશમાં રહ્યા હોય તેઓ ₹50,000 મૂલ્યનું (20 ગ્રામ) સોનું કરમુક્ત લાવી શકે છે. જ્યારે મહિલાઓ માટે આ મર્યાદા ₹1 લાખ મૂલ્યના (40 ગ્રામ) સોના સુધીની છે. આ મુક્તિ માત્ર એક વર્ષથી વધુ સમય વિદેશમાં રહેલા ભારતીય નાગરિકોને જ લાગુ પડે છે. વળી, ચોક્કસ શરતો હેઠળ 10 કિલોગ્રામ સુધી સોનું લાવી શકાય છે, પરંતુ તેના પર કસ્ટમ ડ્યુટી વિદેશી ચલણમાં ચૂકવવી ફરજિયાત છે.

ભારત વિશ્વમાં સોનાનો સૌથી મોટો આયાતકાર દેશ છે, કારણ કે સોનું ભારતીય સમાજનો એક મહત્ત્વનો ભાગ છે - તે શુભ પ્રસંગોથી લઈને સલામત રોકાણ તરીકે પણ જોવામાં આવે છે. વર્તમાન સમયમાં, સોનાના ભાવ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચ્યા છે, જેના કારણે ઘણા લોકો એવા દેશોમાંથી સોનું ખરીદવાનું વિચારે છે જ્યાં ભારતીય બજાર કરતાં ભાવ ઓછા હોય. જોકે, વિદેશથી સોનું ભારતમાં લાવતી વખતે જો કસ્ટમ વિભાગના નિયમોનું પાલન ન કરવામાં આવે તો તે ભારે દંડ અને મુશ્કેલી તરફ દોરી શકે છે. તેથી, વિદેશથી સોનું લાવવા અંગેના કસ્ટમ નિયમોની સંપૂર્ણ જાણકારી હોવી આવશ્યક છે.

ભારત સરકારે વિદેશથી સોનાની આયાત અંગે ચોક્કસ નિયમો સ્થાપિત કર્યા છે, જેમાં મુસાફરને મળતી કરમુક્ત છૂટ તેમની રહેવાની અવધિ અને લિંગ પર આધારિત છે. જો કોઈ ભારતીય પુરુષ નાગરિક સતત એક વર્ષથી વધુ સમય માટે વિદેશમાં રહ્યો હોય, તો તે કોઈ પણ કરવેરા વિના વધુમાં વધુ ₹50,000 ના મૂલ્યનું (20 ગ્રામ) સોનું લાવી શકે છે. આના પર કોઈ કસ્ટમ ડ્યુટી લાગશે નહીં.

જે ભારતીય મહિલાઓ નાગરિકો એક વર્ષથી વધુ સમય માટે વિદેશમાં રહી હોય, તેમને વધુ મુક્તિ આપવામાં આવી છે. તેઓ ₹1 લાખ ના મૂલ્યનું (40 ગ્રામ) સોનું લાવી શકે છે, જે સંપૂર્ણપણે કરમુક્ત છે. આ છૂટ ફક્ત સોનાના ઘરેણાં પર જ નહીં, પણ સોનાના બાર અથવા સિક્કાના સ્વરૂપમાં પણ લાગુ થઈ શકે છે, જો તે ઉપરોક્ત મૂલ્ય મર્યાદામાં હોય.

ખાસ પરિસ્થિતિઓમાં, ભારતીય મૂળના લોકો 10 કિલોગ્રામ સુધી સોનું ભારતમાં લાવી શકે છે, પરંતુ તેના નિયમો ખૂબ જ કડક છે. જે ભારતીય નાગરિકો સતત 6 મહિનાથી વધુ સમય માટે વિદેશમાં રહ્યા હોય, તેઓ જ 10 કિલોગ્રામ સુધી સોનું ભારતમાં લાવી શકે છે. 10 કિલોગ્રામ સોનું લાવવાની પરવાનગી છે, પરંતુ તેના પર કસ્ટમ ડ્યુટી ચૂકવવી ફરજિયાત છે. આ ડ્યુટી લાગશે અને તેની ચૂકવણી કરવી પડશે.

આ સોના પરનો કર વિદેશી ચલણ (Foreign Currency) માં જ ચૂકવવો પડશે, એટલે કે, જે પૈસા ભારતની બહાર કમાયેલા હોય અથવા મોકલેલા હોય, તેમાંથી જ ડ્યુટી ચૂકવવી પડશે. ભારતીય રૂપિયામાં આ ડ્યુટીની ચૂકવણી કરી શકાતી નથી. આ નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરવાથી કસ્ટમ વિભાગ દ્વારા સોનું જપ્ત થઈ શકે છે અને ભારે દંડ પણ લાગી શકે છે, તેથી નિયમોનું પાલન કરવું દરેક પ્રવાસી માટે જરૂરી છે.