કોઇ 6 મહિના માટે તો કોઇ બે વર્ષ, જાણો કઇ રીતે નક્કી થાય છે ભારતમાં ચીફ જસ્ટિસનો કાર્યકાળ

CJI Sanjiv Khanna: ભારતીય બંધારણ હેઠળ ચીફ જસ્ટિસનો કાર્યકાળ સામાન્ય રીતે 65 વર્ષની ઉંમર સુધીનો હોય છે

(તસવીર- એબીપી લાઇવ)

Source : એબીપી લાઇવ

CJI Sanjiv Khanna: આજે જ જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાએ ભારતના 51માં ચીફ જસ્ટિસ તરીકે શપથ લીધા છે. અગાઉ CJI DY ચંદ્રચૂડ 10 નવેમ્બરે નિવૃત્ત થયા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે CJI સંજીવ ખન્નાનો કાર્યકાળ 6 મહિનાનો રહેશે. તેઓ 13 મે 2025 સુધી CJI પદ પર રહેશે. 

ભારત સરકારે CJI DY ચંદ્રચૂડને તેમના ઉત્તરાધિકારીનું નામ આપવા વિનંતી કરી હતી. આ પછી CJI DY ચંદ્રચૂડે કેન્દ્ર સરકારને પોતાના જવાબમાં જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાનું નામ સૂચવ્યું હતું. તમને જણાવી દઈએ કે ડીવાય ચંદ્રચૂડે બે વર્ષ સુધી CJI તરીકે સેવા આપી હતી, જ્યારે સંજીવ ખન્ના 6 મહિના સુધી સેવા આપશે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ થાય છે કે ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશનો કાર્યકાળ કેવી રીતે નક્કી થાય છે? ચાલો જાણીએ આ સવાલનો જવાબ.

કઇ રીતે નક્કી થાય છે સીજેઆઇનો કાર્યકાળ ? 
ભારતમાં સુપ્રીમ કોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશની નિમણૂક ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા કરવામાં આવે છે. બંધારણની કલમ 124 હેઠળ, ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશની પસંદગી સર્વોચ્ચ અદાલતના તમામ ન્યાયાધીશોમાંથી કરવામાં આવે છે. જો કે, આ પ્રક્રિયા સંપૂર્ણપણે ન્યાયતંત્રની સ્વાયત્તતા પર નિર્ભર છે અને તેમાં સરકારનો કોઈ સીધો હસ્તક્ષેપ નથી.

ભારતીય બંધારણ હેઠળ ચીફ જસ્ટિસનો કાર્યકાળ સામાન્ય રીતે 65 વર્ષની ઉંમર સુધીનો હોય છે, એટલે કે જ્યાં સુધી ચીફ જસ્ટિસની ઉંમર 65 વર્ષથી ઓછી હોય ત્યાં સુધી તેઓ તેમના પદ પર રહી શકે છે. સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશોના મેમૉરેન્ડમ ઑફ પ્રૉસિજર મુજબ, ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશનું પદ સર્વોચ્ચ અદાલતના સૌથી વરિષ્ઠ ન્યાયાધીશ પાસે હોવું જોઈએ અને સુપ્રીમ કોર્ટના તમામ ન્યાયાધીશો 65 વર્ષની વયે નિવૃત્ત થવાના હોવાથી, મુખ્ય ન્યાયાધીશના કાર્યકાળની લંબાઈ તે જોડાતી વખતે તેમની ઉંમર કેટલી હતી તેના પર નિર્ભર કરે છે.

કોણ છે જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના ? 
ઉલ્લેખનીય છે કે, જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાનો જન્મ 14 મે 1960ના રોજ થયો હતો. તેમણે દિલ્હી યુનિવર્સિટીના કેમ્પસ લો સેન્ટરમાંથી કાયદાનો અભ્યાસ કર્યો હતો. આ પછી તેમણે 1983માં દિલ્હી બાર કાઉન્સિલમાં વકીલ તરીકે પોતાનું નામ નોંધાવ્યું. અહીંથી જ તેની કાનૂની સફર શરૂ થઈ હતી. જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અગાઉ દિલ્હીની તીસ હજારી કોર્ટમાં પ્રેક્ટિસ કરતા હતા. આ પછી તેને દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં પ્રમોશન આપવામાં આવ્યું હતું.

આ પણ વાંચો