New Parliament: મોરની થીમ પર લોકસભા અને રાજ્યસભામાં દેખાશે કમળ, જાણો કેવી છે દેશની નવી સંસદ
New Parliament Building: કોંગ્રેસ, ટીએમસી અને અન્ય કેટલાક વિપક્ષી દળોએ નવા સંસદ ભવન અંગેના ઉદ્ઘાટનનો બહિષ્કાર કરવાની જાહેરાત કરી છે.
Parliament Inauguration: નવા સંસદ ભવનનાં ઉદ્ઘાટનની તારીખ જેમ જેમ નજીક આવી રહી છે તેમ તેમ તેનો ઉત્તેજના અને વિવાદો પણ વધી રહ્યા છે. કોંગ્રેસ, ટીએમસી અને અન્ય કેટલાક વિરોધ પક્ષોએ ઉદ્ઘાટનનો બહિષ્કાર કરવાની જાહેરાત કરી છે, ત્યારે ઉદ્ઘાટન સમારોહની તૈયારીઓ પણ પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે.
બંને ગૃહના સાંસદોને આમંત્રણ પત્રો મોકલવામાં આવ્યા છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સાંસદો સિવાય લોકસભાના તમામ ભૂતપૂર્વ સ્પીકર્સ અને રાજ્યસભાના તમામ ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષો તેમજ તમામ રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓને આમંત્રણ મોકલવામાં આવી રહ્યું છે. સંસદ ભવનના ઉદ્ઘાટનના એક દિવસ પહેલા એટલે કે 27મી મેના રોજ દિલ્હીમાં નીતિ આયોગની ગવર્નિંગ કાઉન્સિલની બેઠક બોલાવવામાં આવી છે જેમાં તમામ મુખ્યમંત્રીઓ હોદ્દેદાર સભ્યો છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ સિવાય કેટલાક કલાકારો અને ખાસ મહેમાનોને પણ આમંત્રણ પત્રો મોકલવામાં આવી રહ્યા છે.
નવી સંસદની ઇમારત 65000 ચોરસ મીટરમાં બનાવવામાં આવી છે. જૂના બિલ્ડીંગની જેમ નવા બિલ્ડીંગમાં પણ લોકસભા અને રાજ્યસભા માટે અલગ-અલગ ચેમ્બર બનાવવામાં આવ્યા છે. લોકસભા ચેમ્બરમાં 888 સભ્યો એકસાથે બેસી શકે છે, જ્યારે રાજ્યસભામાં કુલ 382 લોકો બેસી શકે તેવી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. જો કે જૂના બિલ્ડિંગમાં સંયુક્ત સત્ર સેન્ટ્રલ હોલમાં યોજવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ નવા બિલ્ડિંગમાં તે લોકસભા ચેમ્બરમાં યોજાશે. સંયુક્ત સત્ર દરમિયાન વધુમાં વધુ 1282 સભ્યો માટે બેઠક વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
એક રસપ્રદ માહિતી એ છે કે લોકસભા ચેમ્બર રાષ્ટ્રીય પક્ષી મોરની થીમ પર બનાવવામાં આવ્યું છે, જ્યારે રાજ્યસભા ચેમ્બર રાષ્ટ્રીય ફૂલ કમળની થીમ પર બનાવવામાં આવ્યું છે. જુની બિલ્ડીંગની ડીઝાઈન ગોળાકાર હતી ત્યારે જગ્યાનો મહત્તમ ઉપયોગ કરી શકાય તે માટે નવી ઈમારત ત્રિકોણાકાર બનાવવામાં આવી છે.
સેન્ટ્રલ હોલની તર્જ પર સેન્ટ્રલ લાઉન્જ
નવી બિલ્ડીંગમાં સેન્ટ્રલ લાઉન્જ બનાવવામાં આવ્યો છે જે જૂની બિલ્ડીંગમાં સ્થિત સેન્ટ્રલ હોલની સમાંતર જોઈ શકાય છે. સાંસદો પણ આ લાઉન્જમાં બેસીને પોતાની વચ્ચે વાત કરી શકે છે. બંને ચેમ્બરમાંથી બહાર આવ્યા બાદ સાંસદ આંગણામાંથી આ લોન્જમાં જઈ શકશે. આંગણામાં રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ એટલે કે પીપળનું વૃક્ષ વાવવામાં આવ્યું છે.
1927માં બનીને તૈયાર થઇ હતી હાલની ઇમારત
સંસદની વર્તમાન ઇમારતનું નિર્માણ કાર્ય 1921માં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જે 1927માં પૂર્ણ થયું હતું. સર એડવિન લ્યુટિયન અને હર્બર્ટ બેકર તેના મુખ્ય આર્કિટેક્ટ હતા. બ્રિટિશ કાળ દરમિયાન, તેને કાઉન્સિલ હાઉસ કહેવામાં આવતું હતું અને તે શાહી વિધાન પરિષદની બેઠકો યોજતું હતું.
શા માટે નવું મકાન બનાવવું પડ્યું?
લગભગ 100 વર્ષ જૂની ઇમારતમાં આધુનિક સુવિધાઓનો અભાવ છે અને જગ્યાની ખૂબ જ અછત છે. સાંસદોને પણ બંને ચેમ્બરમાં બેસવામાં ભારે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. સલામતી વિશે પણ ચિંતાઓ છે કારણ કે સમય જતાં ઇલેક્ટ્રિકલ વાયરિંગ ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા છે જે આગનું જોખમ બની શકે છે. જે સમયે આ ઈમારત બનાવવામાં આવી હતી તે સમયે દિલ્હી ભૂકંપના વિસ્તારના ઝોન 2માં આવતું હતું, જ્યારે આજે દિલ્હી ઝોન 4માં આવે છે. બિલ્ડીંગમાં કોમ્યુનિકેશનની આધુનિક વ્યવસ્થાનો પણ અભાવ છે. એક મોટું કારણ એ છે કે 2026 પછી સીમાંકનની સ્થિતિમાં દેશમાં લોકસભા સીટોની સંખ્યામાં વધારો થવાની સંભાવના છે કારણ કે 2026માં સીટોની સંખ્યા વધારવા પરનો પ્રતિબંધ હટાવી દેવામાં આવશે.
ટ્રેન્ડિંગ સમાચાર
ટોપ સ્ટોરી
