Monsoon 2024: દેશમાં ચોમાસું સારું રહેશે, સરેરાશથી વધુ પડશે વરસાદઃ હવામાન વિભાગ
દક્ષિણપશ્ચિમ ચોમાસું ભારતના વાર્ષિક વરસાદના લગભગ 70 ટકા જેટલું વિતરિત કરે છે, જે કૃષિ ક્ષેત્ર માટે મહત્વપૂર્ણ છે. દેશના જીડીપીમાં કૃષિનો હિસ્સો લગભગ 14 ટકા છે.
India Monsoon 2024: ભારતમાં 2024માં સરેરાશથી વધુ ચોમાસાનો વરસાદ થવાની સંભાવના છે, સરકારે 15 એપ્રિલના રોજ જણાવ્યું હતું કે, તેના કૃષિ ઉત્પાદન માટે ઉનાળાના વરસાદ પર ખૂબ આધાર રાખતા દેશ માટે એક મોટી વૃદ્ધિ છે. ચોમાસું, જે સામાન્ય રીતે 1 જૂનની આસપાસ કેરળના દક્ષિણ છેડે આવે છે અને સપ્ટેમ્બરના મધ્યમાં પીછેહઠ કરે છે, તે આ વર્ષે લાંબા ગાળાની સરેરાશના કુલ 106% રહેવાની ધારણા છે, એમ પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલયના સચિવ એમ રવિચંદ્રને જણાવ્યું હતું. IMD એ ચાર મહિનાની સિઝન માટે 87 સેમી (35 ઇંચ)ની અપેક્ષા વ્યક્ત કરી છે. જે 50 વર્ષની સરેરાશના 96% અને 104% વચ્ચે સરેરાશ અથવા સામાન્ય વરસાદને વ્યાખ્યાયિત કરે છે.
ભારતમાં સારા ચોમાસા સાથે સંકળાયેલ લા નીનાની સ્થિતિ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર સુધીમાં શરૂ થવાની સંભાવના છે, એમ IMDએ જણાવ્યું હતું. IMDના વડા મૃત્યુંજય મહાપાત્રાએ જણાવ્યું હતું કે, 1951 થી 2023 સુધીના ડેટા દર્શાવે છે કે જ્યારે લા નીનાએ અલ નીનો ઘટનાને અનુસરી ત્યારે ભારતમાં 9 પ્રસંગોએ સામાન્ય કરતાં વધુ ચોમાસાનો વરસાદ થયો હતો. IMDએ જણાવ્યું હતું કે ઉત્તરપશ્ચિમ, પૂર્વ અને ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્યોના કેટલાક પ્રદેશો સિવાય દેશના મોટાભાગના ભાગોમાં સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદની અપેક્ષા છે.
IMD predicts 2024 southwest monsoon season (June to September) rainfall over the country as a whole to be above normal (>104% of the Long Period Average (LPA)). Seasonal rainfall is likely to be 106% of LPA with a model error of ± 5%. LPA of monsoon rainfall (1971-2020) is 87 cm. pic.twitter.com/bgBhLX0M2W
— India Meteorological Department (@Indiametdept) April 15, 2024
ભારતમાં ચાર મહિનાની ચોમાસાની ઋતુ (જૂનથી સપ્ટેમ્બર)માં સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદ થવાની સંભાવના છે અને લાંબા ગાળાની સરેરાશ (87 સે.મી.)ના 106 ટકા જેટલો સંચિત વરસાદનો અંદાજ છે. ચોમાસાની ઋતુ દરમિયાન હિંદ મહાસાગરના દ્વિધ્રુવની સ્થિતિની આગાહી કરવામાં આવે છે. ઉપરાંત, ઉત્તર ગોળાર્ધમાં બરફનું આવરણ ઓછું છે. આ સ્થિતિ ભારતીય દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસા માટે અનુકૂળ છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
હાલમાં મધ્યમ અલ નીનોની સ્થિતિ પ્રવર્તી રહી છે. ચોમાસાની સિઝન શરૂ થાય ત્યાં સુધીમાં તે તટસ્થ થવાની આગાહી છે. ત્યારપછી, મોડલ સૂચવે છે કે, ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર સુધીમાં લા લિનાની સ્થિતિ નક્કી થઈ શકે છે, એમ મહાપાત્રાએ જણાવ્યું હતું. 2023 પહેલા ભારતમાં સતત ચાર વર્ષ સુધી ચોમાસાની સિઝનમાં સામાન્ય અને સામાન્યથી ઉપર વરસાદ નોંધાયો હતો. ભારતમાં સરેરાશથી ઓછો સંચિત વરસાદ પડ્યો હતો.
અલ નીનો સ્થિતિઓ - મધ્ય પેસિફિક મહાસાગરમાં સપાટીના પાણીની સમયાંતરે ઉષ્ણતા - ભારતમાં નબળા ચોમાસાના પવનો અને સૂકા સ્થિતિઓ સાથે સંકળાયેલી છે. ચોમાસાની ઋતુના વરસાદની આગાહી કરવા માટે ત્રણ મોટા પાયે આબોહવાની ઘટનાઓ ગણવામાં આવે છે. ચોમાસાની ઋતુના વરસાદની આગાહી કરવા માટે ત્રણ મોટા પાયે આબોહવાની ઘટનાઓ ગણવામાં આવે છે.