Weather Update: આ વર્ષે સામાન્ય કરતા 6 ટકા વધારે થશે વરસાદ, બે દિવસમાં દેશભરમાં સક્રિય થશે ચોમાસું 

શુક્રવારે દિલ્હી અને રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્રમાં પણ ચોમાસાનું આગમન થઈ ગયું છે. હવામાન વિભાગ IMD અનુસાર, આ વર્ષે દેશમાં સામાન્ય કરતાં 6% વધુ વરસાદ પડશે.

પ્રતિકાત્મક તસવીર

Source : PTI

દેશના અનેક વિસ્તારોમાં ચોમાસું સક્રિય થઈ ગયું છે. શુક્રવારે દિલ્હી અને રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્રમાં પણ ચોમાસાનું આગમન થઈ ગયું છે. હવામાન વિભાગ IMD અનુસાર, આ વર્ષે દેશમાં સામાન્ય કરતાં 6% વધુ વરસાદ પડશે. આનાથી ખેડૂતોના ઉત્પાદન અને દેશના ચોમાસા પર આધારિત ઉદ્યોગો પર સકારાત્મક અસર પડશે. જો કે, નિષ્ણાતો ચેતવણી આપી રહ્યા છે કે વધુ પડતા ચોમાસાના વરસાદથી દિલ્હી, મુંબઈ, બેંગલુરુ જેવા ઘણા મોટા શહેરોમાં પાણી ભરાઈ જવાને કારણે ખરાબ સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે. ખાસ કરીને મોટા શહેરોમાં બનેલા અંડરપાસમાં પાણી ભરાવાની સમસ્યા સામાન્ય લોકોના જીવનને ખરાબ રીતે અસર કરી શકે છે. 

ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) એ તેના નવા હવામાન બુલેટિનમાં જણાવ્યું છે કે સમગ્ર ભારતમાં 30 જૂન સુધી વરસાદ પડશે. તેમજ દેશના 25% ભાગોમાં ભારે વરસાદની સંભાવના છે. આ વિસ્તારો કોંકણ અને ગોવા, તટીય કર્ણાટક, દક્ષિણ આંતરિક કર્ણાટક, કેરળ, તમિલનાડુ, હરિયાણા, પૂર્વ રાજસ્થાન, ઉત્તરાખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, ઓડિશા, પેટા-હિમાલયન પશ્ચિમ બંગાળ અને સિક્કિમ અને તમામ ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્યો છે.

ભારતના પશ્ચિમ અને મધ્ય પ્રદેશમાં જૂનથી સપ્ટેમ્બર મહિના દરમિયાન એટલે કે 4 મહિના દરમિયાન વાર્ષિક વરસાદના 90% થી વધુ વરસાદ પડે છે. હવામાન વિભાગે પહેલેથી જ ચેતવણી આપી હતી કે આ વર્ષે સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદ પડશે અને 2024માં જૂનથી સપ્ટેમ્બર સુધી દક્ષિણ પશ્ચિમ ચોમાસું સામાન્ય કરતાં લગભગ ચાર ટકા વધારે રહેશે.

જો કે, જૂનથી સપ્ટેમ્બર સુધીમાં દેશમાં 80% થી વધુ વરસાદ દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસાને કારણે થાય છે. દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસું હિંદ મહાસાગરમાંથી ઉદ્ભવે છે, જે બે શાખાઓમાં વિભાજિત થાય છે - અરબી સમુદ્રની શાખા અને બંગાળની ખાડી શાખા. અરબી સમુદ્રમાંથી આવતા ચોમાસાથી પશ્ચિમ અને મધ્ય ભારતના રાજ્યોમાં વરસાદ પડે છે.

દેશમાં ચોમાસાના વરસાદ માટે બે મુખ્ય પરિબળો જવાબદાર છે. જે વર્ષમાં આપણા દેશમાં ઓછો વરસાદ પડે છે, તે માટે અલ નિનો પરિબળ જવાબદાર હોય છે. જે વર્ષમાં વધુ વરસાદ પડે છે ત્યારે લા નિનો પરિબળ જવાબદાર હોય છે. જાણો આ બે પરિબળો શું છે.

અલ નીનો અને લા નીના: કુદરતી રીતે બનતી મહાસાગરની ઘટના - સદર્ન આસિલેશન  (ENSO) - ઉષ્ણકટિબંધીય પેસિફિકમાં પુનરાવર્તિત આબોહવા પેટર્નના ગરમ અને ઠંડા તબક્કાઓ છે. આ પેટર્ન દર 2 થી 7 વર્ષે અનિયમિત રીતે આગળ અને પાછળ ફરે છે, જેના કારણે સમુદ્રની સપાટીના તાપમાનમાં ફેરફાર થાય છે અને ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રદેશોમાં પવન અને વરસાદની પેટર્નમાં ફેરફાર થાય છે.