Ram Navami: રામનવમીના તહેવારમાં પ્રભુ શ્રીરામના સૂર્ય તિલકની તૈયારી, જાણો સૂર્ય ઉપાસનાનું મહત્વ અને નિયમ

હિન્દુ ધર્મ અને વૈદિક જ્યોતિષમાં સૂર્ય ભગવાનનું વિશેષ મહત્વ છે. વૈદિક કાળથી, સૂર્યને પ્રત્યક્ષ દેવતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે

(તસવીર- સોશ્યલ મીડિયા પરથી)

Surya Tilak On Ram Ravami 2024: 17 એપ્રિલ 2024ના રોજ દેશભરમાં રામનવમીની ઉજવણી કરવામાં આવશે અને આ વખતે રામ નવમીનો તહેવાર ખૂબ જ ખાસ હશે. 500 વર્ષની લાંબી પ્રતીક્ષા બાદ પ્રથમ વખત ભગવાન શ્રી રામના જન્મસ્થળ અયોધ્યામાં બનેલા ભવ્ય મહેલમાં રામનવમીની ઉજવણી કરવામાં આવશે. અહીં સૂર્યવંશી સ્વયં ભગવાન શ્રી રામના કપાળ પર તિલક લગાવશે. 22 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા પછી, રામ લલ્લા અયોધ્યામાં તેમના ભવ્ય મહેલમાં બિરાજમાન છે અને હવે ભગવાન રામ ભગવાન રામના જન્મદિવસ એટલે કે રામ નવમી પર સૂર્ય તિલક કરશે. રામનવમી પર ભગવાન રામનું સૂર્ય તિલક લગભગ 4 મિનિટ સુધી રામલલાના માથાની સુંદરતામાં વધારો કરશે.

હિન્દુ ધર્મ અને વૈદિક જ્યોતિષમાં સૂર્ય ભગવાનનું વિશેષ મહત્વ છે. વૈદિક કાળથી, સૂર્યને પ્રત્યક્ષ દેવતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે. સૂર્યદેવ ઉર્જાનો સૌથી મોટો સ્ત્રોત અને પિતાનો દરજ્જો ધરાવે છે. સૂર્યવંશી અને મર્યાદા પુરુષોત્તમ ભગવાન રામનો જન્મ ત્રેતાયુગમાં ભગવાન વિષ્ણુના સાતમા અવતાર તરીકે અયોધ્યામાં થયો હતો. ભગવાન રામ હંમેશા તેમના દિવસની શરૂઆત સૂર્ય ભગવાનને જળ અર્પણ કરીને કરતા હતા. મહર્ષિ ઓગસ્ટે ભગવાન રામને સૂર્યના અસરકારક મંત્ર આદિત્ય હૃદયસ્તોત્રની દીક્ષા આપી હતી.

સૂર્ય ઉપાસનાનું મહત્વ 
શાસ્ત્રોમાં સૂર્ય ભગવાનને પ્રત્યક્ષ દેવતા કહેવામાં આવ્યા છે અને તેમની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. હિન્દુ ધર્મમાં પંચદેવની પૂજા કહેવામાં આવી છે, જેમાં ગણેશ પૂજા, શિવ પૂજા, વિષ્ણુ પૂજા, દેવી ભગવતી પૂજા અને સૂર્ય પૂજાનું મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દરરોજ સૂર્યની ઉપાસના કરવાથી અનેક રોગોથી મુક્તિ મળે છે. સૂર્યદેવની પૂજા ખૂબ જ સરળ માનવામાં આવે છે. સૂર્યદેવને પ્રસન્ન કરવા માટે દરરોજ સૂર્યોદય સમયે અર્ધ્ય ચઢાવવામાં આવે છે. જ્યોતિષમાં પણ સૂર્યદયનું વિશેષ મહત્વ છે. જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં સૂર્યને આત્માનો કારક અને ગ્રહોનો રાજા માનવામાં આવે છે. લોકોની કુંડળીમાં સૂર્યનું સ્થાન તેમના જીવન પર ખૂબ પ્રભાવ પાડે છે. જે લોકોની કુંડળીમાં સૂર્ય ઉચ્ચ અને શુભ સ્થાનમાં હોય છે તેમને જીવનમાં દરેક પ્રકારનું સન્માન, કીર્તિ અને સંપત્તિ મળે છે. સૂર્યદેવ સમગ્ર પૃથ્વી પર રહેલા પ્રાણીઓ અને વનસ્પતિઓ માટે ઉર્જાનો સ્ત્રોત છે. સૂર્યદેવના પ્રકાશથી જ પૃથ્વીનો અંધકાર દૂર થાય છે અને સૃષ્ટિમાં જીવનશક્તિ વહે છે.

સૂર્યદેવને બે પત્નીઓ છે. એક પત્નીનું નામ સંગ્યા અને બીજી પત્નીનું નામ છાયા. તેના અનેક પુત્રોમાં યમ અને શનિ અને પુત્રીઓમાં યમુના અને ભદ્રા શ્રેષ્ઠ અને તપસ્વી છે, જેમાં યમને મૃત્યુ પછી જીવોને સજા કરવાનો અધિકાર છે અને શનિ અને ભદ્રાને જીવતા જગતમાં સજા કરવાનો અધિકાર છે. પોતે જો કોઈ વ્યક્તિની કુંડળીમાં એકલો સૂર્ય બળવાન હોય તો તે તમામ ગ્રહોના દોષોને દૂર કરે છે.

જ્યોતિષમાં સૂર્યનું મહત્વ 
વૈદિક જ્યોતિષમાં સૂર્ય ગ્રહનું વિશેષ મહત્વ છે અને સૂર્યને તારાઓનો પિતા માનવામાં આવે છે. સૂર્ય સૂર્યમંડળના કેન્દ્રમાં હાજર છે. જન્માક્ષરના અભ્યાસમાં સૂર્યનું વિશેષ મહત્વ છે, જોકે ખગોળશાસ્ત્ર અનુસાર સૂર્ય એક તારો છે. સૂર્યને અન્ય ઘણા નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે જેમ કે આદિત્ય, રવિ, ભાસ્કર, આર્ક, અરુણ, ભાનુ અને દિનકર વગેરે. જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં સૂર્ય ભગવાનને પૂર્વ દિશાના સ્વામી માનવામાં આવે છે. તાંબા અને સોનાના સ્વામી સૂર્ય ભગવાન છે. જન્મના ચાર્ટમાં, સૂર્ય પિતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. જો કુંડળીમાં સૂર્ય બળવાન હોય તો વ્યક્તિ ઉચ્ચ પદ અને શાહી સુખ પ્રાપ્ત કરે છે. સૂર્ય સિંહ રાશિનો સ્વામી છે, સૂર્ય ભગવાન મેષ રાશિમાં ઉચ્ચ છે અને સૂર્ય તુલા રાશિમાં નિર્બળ છે.

સાત ઘોડાના રથ પર સવાર છે ભગવાન સૂર્ય 
સૃષ્ટિના સીધા દેવતા ભગવાન સૂર્યના રથમાં સાત ઘોડા છે, જે શક્તિ અને ઉર્જાનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે. ભગવાન સૂર્યનો રથ આપણને પ્રેરણા આપે છે કે આપણે હંમેશા સારા કામ કરીને આગળ વધતા રહેવું જોઈએ, તો જ આપણને જીવનમાં સફળતા મળે છે.

સૂર્ય ઉપાસનાના નિયમો - 
- સૂર્યોદયના 1 કલાકની અંદર સૂર્ય ભગવાનને જળ અર્પિત કરવું શુભ છે. આ સમયે સૂર્ય ભગવાનને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાથી જીવનમાં સકારાત્મક ઉર્જા આવે છે. સવારે 8 વાગ્યા સુધીમાં સૂર્ય ભગવાનને જળ અર્પણ કરવું જોઈએ.
- સૂર્યદેવને જળ અર્પણ કરતી વખતે સફેદ કે લાલ વસ્ત્રો પહેરવા શુભ માનવામાં આવે છે.
- સૂર્યદેવને જળ અર્પણ કરતી વખતે હંમેશા પાણીની સાથે ફૂલ અને અક્ષત પણ ચઢાવો. તેનાથી સૂર્ય ભગવાન જલ્દી પ્રસન્ન થાય છે.
- સૂર્યદેવને જળ અર્પણ કરતી વખતે પૂર્વ તરફ મુખ કરવું જોઈએ.
- સૂર્ય પૂજા દરમિયાન હંમેશા તાંબા, પિત્તળ અથવા કાંસાના વાસણોનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
- ભુલ્યા વિના પણ ક્યારેય પણ કાચ, પ્લાસ્ટિક અને ચાંદીના વાસણોમાં સૂર્ય ભગવાનને જળ ચઢાવવું જોઈએ નહીં.
- વિદ્યાર્થીઓ માટે સૂર્ય પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ અભ્યાસમાં મદદ કરે છે.
- તમારે હંમેશા તમારા પિતાનું સન્માન કરવું જોઈએ કારણ કે સૂર્ય પિતાનો કારક છે.
- સૂર્ય ભગવાનને એક જ પાત્રમાંથી ત્રણ વખત જળ અર્પિત કરવું જોઈએ અને જળ અર્પણ કર્યા પછી પરિક્રમા કરતી વખતે ઊભા થઈને મંત્રોનો જાપ કરવો જોઈએ.
- રવિવાર ભગવાન સૂર્યને સમર્પિત છે. આ દિવસે ભગવાન સૂર્યની પૂજા-અર્ચના કરવાથી જલ્દી જ તેમના આશીર્વાદ મળે છે.

સૂર્ય દેવને પ્રસન્ન કરવાના મંત્ર 

एहि सूर्य सहस्त्रांशो तेजोराशे जगत्पते।
अनुकम्पय मां भक्त्या गृहणाध्र्य दिवाकर।।

ॐ घृणि सूर्याय नमः।।
ॐ ऐहि सूर्य सहस्त्रांशों तेजो राशे जगत्पतेए अनुकंपयेमां भक्त्याए गृहाणार्घय दिवाकररू।।
ॐ ह्रीं घृणिः सूर्य आदित्यः क्लीं ॐ।।