સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીમાં સૌથી મોટો ઘટાડો ક્યારે થયો હતો? જાણો તેનો ઇતિહાસ
વૈશ્વિક વેપાર યુદ્ધની ચિંતા અને અમેરિકામાં મંદીના વધતા ભય વચ્ચે સોમવારે ભારતીય શેરબજારમાં ભારે ઘટાડો થયો હતો.

વૈશ્વિક વેપાર યુદ્ધની ચિંતા અને અમેરિકામાં મંદીના વધતા ભય વચ્ચે સોમવારે ભારતીય શેરબજારમાં ભારે ઘટાડો થયો હતો. શરૂઆતના કારોબારમાં સેન્સેક્સ 3,939.68 પોઈન્ટ ઘટીને 71,425.01 પર બંધ રહ્યો હતો, જ્યારે નિફ્ટી 1,160.8 પોઈન્ટ ઘટીને 21,743.65 પર બંધ રહ્યો હતો. તમામ 13 મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં ઘટાડો નોંધાયો હતો. બીએસઈના તાજેતરના ડેટા દર્શાવે છે કે બીએસઈ પર લિસ્ટેડ બધી કંપનીઓના બજાર મૂડીકરણમાં 19 લાખ કરોડ રૂપિયાનો ઘટાડો થયો છે.
આઇટી કંપનીઓ જે તેમની આવકનો મોટો હિસ્સો અમેરિકાથી કમાય છે. તેને 7 ટકાનું નુકસાન થયું. વ્યાપક સ્મોલ-કેપ અને મિડ-કેપ સૂચકાંકો અનુક્રમે 6.2 ટકા અને 4.6 ટકા ઘટ્યા હતા. સમય જતાં સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. બજારમાં પ્રથમ 1865નો કડાકો નોંધાયેલો હતો. જોકે, 7 એપ્રિલ, 2025ના રોજ થયેલો ઘટાડો સૌથી મોટો કડાકો નથી.
7 એપ્રિલે ભારતીય શેરબજાર કેમ તૂટી પડ્યું?
વૈશ્વિક સંકેતોમાં ઘટાડાના વલણને કારણે ભારતીય શેરબજારમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. ગયા અઠવાડિયે 4 એપ્રિલે વોલ સ્ટ્રીટમાં સૌથી ખરાબ ટ્રેડિંગ દિવસોમાંનો એક જોવા મળ્યો, જેમાં ડાઉ જોન્સ 2231.07 પોઈન્ટ ઘટીને 38,314.86 પર બંધ રહ્યો હતો. ડાઉ જોન્સ હવે 37.611.56ના તેના 1 વર્ષના નીચલા સ્તરથી માત્ર 653.31 પોઈન્ટ દૂર છે. દરમિયાન S&P 5૦૦ 5.97 ટકા ઘટીને 5,074.08 પર બંધ રહ્યો જે કોવિડ-19 ના પ્રથમ લહેરના વર્ષ માર્ચ 2020 પછીનો સૌથી મોટો ઘટાડો છે. S&P 500 તેના ઉચ્ચતમ સ્તરથી 17 ટકાથી વધુ ઘટ્યો છે. નાસ્ડેકની વાત કરીએ તો ટેક-હેવી ઇન્ડેક્સ શુક્રવારે 5.8 ટકા ઘટ્યો હતો. 3 એપ્રિલે તેમાં 6 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો અને ડિસેમ્બરના ટોચના સ્તરથી 22 ટકાથી વધુ ઘટાડો પણ નોંધાવ્યો.
શું આ સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી માટે ઇતિહાસમાં સૌથી મોટો કડાકો છે?
નોંધનીય છે કે ભારતીય શેરબજાર સપ્ટેમ્બર 2024થી ભારે દબાણમાં છે. સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી 85,978.25 અને 26,277.35 ના ટોચના સ્તર પરથી પટકાયા હતા
2024 ક્રેશ: ઓક્ટોબર 2024થી ડિસેમ્બર 2024સુધી સેન્સેક્સ લગભગ 10,000 પોઈન્ટ અથવા 11.79 ટકા ઘટ્યો છે. તે ચાર મહિનામાં નિફ્ટી 12.38 ટકા ઘટ્યો છે. નોંધનીય છે કે, 2024ની સામાન્ય ચૂંટણી પછી 3-4 જૂન દરમિયાન નિફ્ટીમાં 1,380 પોઈન્ટ અથવા 5.93 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો હતો.
2020 કોવિડના કારણે બજાર તૂટ્યું
કોવિડ-19 મહામારીએ સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીમાં ઘટાડો થયો હતો. વૈશ્વિક તણાવને કારણે 28 ફેબ્રુઆરીએ સેન્સેક્સ 1448 પોઈન્ટ તૂટ્યો હતો. 4 અને 6 માર્ચે 1,000 પોઈન્ટનો ઘટાડો થયો હતો. સેન્સેક્સ 2713.41 પોઇન્ટ ઘટ્યો હતો જ્યારે નિફ્ટીએ પણ 16, માર્ચ 9200ના સ્તરને ઘટાડી દીધા હતા. પરંતુ તેનો સૌથી મોટો એક દિવસીય ઘટાડો 23 માર્ચ, 2020ના રોજ થયો હતો જ્યારે સેન્સેક્સ 3934.72 પોઈન્ટ (13.15 ટકા) ઘટી ગયો અને નિફ્ટી 23 માર્ચે 1135 પોઈન્ટ (12.98 ટકા) ઘટ્યો, કારણ કે કોવિડ-19 લોકડાઉનને કારણે મંદીની આશંકા ઉભી થઈ હતી.
2015માં ઘટાડો
24 ઓગસ્ટ, 2015ના રોજ સેન્સેક્સ 1624 પોઈન્ટ ગગડ્યો અને નિફ્ટી 490 પોઈન્ટ ગગડ્યો, કારણ કે ચીનમાં આર્થિક મંદીના ભય અને યુઆનના અવમૂલ્યનને કારણે એશિયન બજારો ગભરાટના ક્ષેત્રમાં આવી ગયા હતા. તે સમયે શાંઘાઈ પણ લગભગ 9 ટકા ગગડ્યો હતો.
2008માં લેહમેન બ્રધર્સ કટોકટી પછી મંદીને કારણે સૌથી મોટો કડાકો
21 જાન્યુઆરી, 2008ના રોજ સેન્સેક્સ 1408 પોઈન્ટ ગગડ્યો અને 17,605 પર પહોંચી ગયો, જેના કારણે ટેકનિકલ ખામીને કારણે તે દિવસે બપોરે 2:30 વાગ્યે બંધ કરવાની ફરજ પડી. તેને બ્લેક મન્ડે પણ કહેવામાં આવ્યું. તે જ મહિનામાં સેન્સેક્સે 15,332ની નીચી સપાટીએ પહોંચ્યા પછી તે સમયે 2273 પોઈન્ટનો સૌથી મોટો ઇન્ટ્રાડે ઘટાડો જોયો. 22 જાન્યુઆરીએ બીએસઈ પર પણ એક કલાક માટે ટ્રેડિંગ સ્થગિત કરવામાં આવ્યું હતું, કારણ કે બેન્ચમાર્ક સેન્સેક્સે તેની 10 ટકાની સર્કિટ મર્યાદા પાર કરી દીધી હતી.
2007નો ઘટાડો
2007નું વર્ષ મંદીના કારણે રોલર કોસ્ટર રાઈડથી ભરેલું હતું. આ વર્ષમાં સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીએ પાંચ મોટા ઘટાડાનો અનુભવ કર્યો. 2 એપ્રિલે, સેન્સેક્સ 617 પોઈન્ટ ઘટ્યો, કારણ કે આરબીઆઈએ તે સમય દરમિયાન કેશ રિઝર્વ રેશિયો અને રેપો રેટમાં વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. 18 ઓક્ટોબરે સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીમાં 1428 પોઈન્ટ અને 208 પોઈન્ટનો ઘટાડો નોંધાયો હતો.
2004માં ઘટાડો
17, મે, 2004ના રોજ બીએસઈ સેન્સેક્સ 15.52 ટકા ઘટ્યો, જે તેના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટો ઘટાડો હતો. બ્લેક મન્ડે તરીકે પણ સૂચિત બજારમાં કડાકો NDA સરકારની અણધારી હાર પછી આવ્યો હતો, જેમાં ચૂંટણી ગણતરીઓ પછી કોંગ્રેસે જીત મેળવીને આશ્ચર્યજનક પ્રદર્શન કર્યું હતું, જે વાજપેયીના વર્ષોના વિદાયને પણ ચિહ્નિત કરે છે.
1992નો કડાકો
હર્ષદ મહેતા કૌભાંડને કારણે રોકાણકારોનો વિશ્વાસ ગુમાવી દીધા બાદ 28 એપ્રિલ, 1992ના રોજ BSE સેન્સેક્સમાં 12.77 ટકાનો કડાકો જોવા મળ્યો હતો. મહેતા 1992માં કથિત રીતે બજાર હેરાફેરી દ્વારા ૩૦,૦૦૦ કરોડ રૂપિયાના સિક્યોરિટીઝના કૌભાંડમાં સંડોવાયેલા હોવાનું કહેવાય છે. તેમને છેતરપિંડી કરનાર જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.
1991નો કડાકો
હર્ષદ મહેતા અને કેતન પારેખ જેવા મોટા ખેલાડીઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા કૌભાંડોને કારણે આ વર્ષે BSE અને NSEમાં બે કડાકા અને તેજી જોવા મળી હતી. વૈશ્વિક પરિબળોએ પણ મુશ્કેલીઓમાં વધારો કર્યો હતો.
1982નો કડાકો
બંગાળના એક કાર્ટેલ દ્વારા ખાસ કરીને રિલાયન્સના શેરનું શોર્ટ સેલિંગ કર્યા બાદ 1982ના સમયગાળા દરમિયાન BSE ને સતત ત્રણ દિવસ બંધ રાખવું પડ્યું હતું. વિકિપીડિયા મુજબ, લગભગ 1.10 લાખ શેર શોર્ટ-સોલ્ડ થયા હતા.
1985માં કડાકો
અહેવાલો મુજબ, ભારતીય બજારમાં 1865માં પહેલી વાર ક્રેશ જોવા મળ્યો હતો, જ્યારે બીએસઈની રચના પણ થઈ ન હતી. તે સમયે ગુજરાતીઓ અને પારસીઓ રામપાર્ટ રો અને મીડોઝ સ્ટ્રીટના જંક્શન પર શેરનો વ્યાપાર કરતા હતા. વિકિપીડિયા મુજબ, પાછલા વર્ષોમાં, અમેરિકન ગૃહયુદ્ધના પરિણામો વિશેની અટકળોને કારણે નવી ભારતીય કંપનીઓના શેરમાં અતાર્કિક વધારો થયો હતો.
ઉદાહરણ તરીકે બેક બે રિક્લેમેશનના શેર 5000 રૂપિયાના ફેસ વેલ્યુ પર 50,000ને સ્પર્શી ગયા હતા, જ્યારે બેંક ઓફ બરોડાના શેર 5,000 રૂપિયાના ફેસ વેલ્યુ પર 29,000,050ને સ્પર્શી ગયા હતા.
કપાસમાંથી કમાયેલા રૂપિયા શેરબજારમાં નાખવામાં આવ્યા હતા જેના કારણે શેરના ભાવ ઉંચા થયા હતા. બેન્કોએ સટોડિયાઓને પૈસા ઉછીના આપ્યા જેથી તેજીનો માહોલ વધુ મજબૂત બન્યો અને પ્રેમચંદ રોયચંદ જેવા શ્રીમંત વેપારીઓએ એવી સલાહ આપી જેના કારણે સામાન્ય લોકો શેર પર દાવ લગાવવા લાગ્યા





















